Dünyanın en büyük karbonsuz nükleer füzyon projesi olan Uluslararası Termonükleer Deney Reaktörü (ITER) inşaatının birleştirilme evresi Fransa'da başladı. Söz konusu reaktör 150 milyon santigrat dereceye kadar ulaşarak Güneş ve yıldızlara benzer sistemle enerji elde edecek.
REKLAMDünyanın en büyük karbonsuz nükleer füzyon projesi olan Uluslararası Termonükleer Deney Reaktörü (ITER) inşaatının birleştirilme evresi Fransa'da başlatıldı.
Temel gövdesi (füzyon rektörü) yaklaşık 23 bin ton ağırlığında olması beklenen proje Avrupa Birliği ülkelerinin yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Japonya, Güney Kore, Rusya, İngiltere, Çin ve Hindistan ortaklığında inşa ediliyor.
Avrupa Birliği gerekli olan 20 milyar euro bütçenin yüzde 45'ini karşılarken, diğer yedi ülkenin her biri yüzde 9.1 oranında projeye maddi açıdan destek verecek. İlk defa 1985 yılında Cenevre Süper Güçler Zirvesi'nde ele alınan projeye Çin, Hindistan ve Güney Kore 2003 yılında dahil olmuştu.
Tokamak tipi (nükleer kaynaşım halkası) ITER kompleksi sayesinde Güneş ve yıldızların eriştiği yüksek ısıların çok daha ilerisine ulaşılarak, benzer bir sistemle doğa dostu ve karbon salınımsız enerji üretilmesi amaçlanıyor.
Güneş'ten 10 kat daha yüksek ısılara erişebilecek
Güneş çekirdeği 15 milyon santigrat dereye erişebilirken, ITER kompleksi 150 milyon santigrat ısılara ulaşabilecek. Günümüzde kullanılan Tokamak tipi santrallere ait reaktörlerin en büyükleri 100 metreküplük yer kaplarken, ITER kompleksi plazması ise 830 metreküplük bir hacme sahip olacak. Fransa'nın güneyinde bulunan Saint-Paul-Lez-Durance şehrinde inşa edilen ITER nükleer füzyon tesisinin ana gövdesinin ağırlığı Eyfel Kulesi'nin üç misline eşdeğer geliyor.
Macron: Bu proje barışın garantisidir
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, söz konusu santralin hayata geçmesiyle enerji alanında savaşların sona ereceğini belirterek dev projeyi "barışın garantisi" olarak tanımladı. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ise yaptığı açıklamada, "ITER nükleer füzyon santrali, dünyanın uluslararası alandaki en büyük çok uluslu bilimsel projelerinden birisi. Bu proje, füzyon enerjiye olan insanlık arzusunu aynı çatı altında barışçıl bir şekilde topluyor." dedi.
Japonya Başkabakanı Şinzo Abe ise projenin iklim değişikliğine yaptığı katkıya değinerek, küresel çapta büyük bir sorun olan karbon salınımı durduracağını söyledi.
Proje inşaatı fiziki olarak 2007'de başlamış ve 2016'da bitirilmesi planlanmıştı. Ancak yönetimsel anlamda yaşanan hatalar, projenin zorluğu ve maddi imkansızlıklar sebebiyle kompleks yapının 2025'te bitirilmesi öngörülüyor.