Avrupa Konseyi'ne bağlı Venedik Komisyonu, Türkiye'de çoklu baro sistemini ve baroların seçim sistemlerinde değişikliği öngören Avukatlık Kanunu değişikliğine ilişkin avukatların tarafsızlığının ve bağımsızlığını tehlike girdiğini ifade etti.
REKLAMAvrupa Konseyi'ne bağlı Venedik Komisyonu, Türkiye'de çoklu baro sistemini ve baroların seçim sistemlerinde değişikliği öngören Avukatlık Kanunu'na ilişkin görüşünü bildirdi.
Komisyon bugün yayınladığı raporda söz konusu yasanın, "avukatların tarafsızlığının ve bağımsızlığını tehlike soktuğunu" ifade etti.
Venedik Komisyonu'nun konu ile ilgili görüşü, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) İzleme Komitesi Başkanı Michael Aastrup Jensen tarafından talep edilmişti.
Uluslararası insan hakları sözleşmelerinin avukatlık mesleğinin nasıl yönetilmesi gerekti konusunda talimat vermediğini belirten komisyon, avukatlığın önemli derecede bağımsızlık ve profesyonellik gerektiren bir meslek olduğunu vurguladı.
Komisyonun raporunda avukatlık mesleğinde “özyönetim” ilkesinin de olduğunu hatırlattı.
'Yeni yasanın kaliteyi nasıl artırdığı anlaşılmıyor'
Türk hükümetinin Avukatlık Kanunu'ndaki sorunları çözmek için yasa çıkardığının altını çizen komisyon, söz konusu yasanın daha önce belirtilen sorunları nasıl çözdüğünün anlaşılmadığı ifade edildi.
Venedik Komisyonu, "Türk makamların daha önce var olan sistemdeki bazı kusurlar olduğu için yeni baro sistemine geçildiğini belirtiyor, fakat yeni sistemin Barolar Birliği veya barolar tarafından avukatlara ve nihayetinde avukatlar tarafından kamuoyuna sağlanan hizmetlerin kalitesini nasıl iyileştireceği Venedik Komisyonu için net değildir” açıklamasını yaptı.
'Avukatların siyasallaşma riskini artırdı'
Komisyon, aksine gönüllü üyeliğe dayalı olarak aynı şehirde birden fazla baro kurulmasının "hukuk mesleğinin daha fazla siyasallaşmasına yol açma riskini taşıdığını" ifade etti. Bu durumun da "avukatların tarafsızlığını ortadan kaldırabileceği" uyarısı yapıldı.
Raporda ayrıca yeni yasanın, uluslararası insan hakları sözleşmelerinin zorunlu kıldığı ve hukukun üstünlüğünün gerekliliklerinden biri olan avukatların 'bağımsızlığı' ilkesini tehlikeye soktuğunu ifade edildi.
Komisyona göre, alternatif baroların oluşturulması disiplin konularında da tutarsız uygulamalara yol açabilir ve idari istikrarsızlık yaratabilir.
Venedik Komisyonu'ndan çözüm önerileri
Türk makamları tarafından tespit edilen sorunların başka yollarla ele alınabileceğini belirten Venedik komisyonu, "Yetkililer 'coğrafi ilkeye' saygı duyarak daha küçük barolar kurabilir. Bu çözüm, yukarıda tanımlanan dezavantajlardan muaftır ve aynı zamanda sistemi daha “demokratik” hale getirecektir" ifadesini kullandı.
Yeni sistem ile getirilen ve neredeyse tüm baroların eşit delege yolladığı sistemin "temsil özelliğine" zarar verdiğini belirten Komisyon, "Delege sistemini orantılı hale getirmek, bu delegelerin illerdeki hukukçular arasında farklı akımları temsil etmesi ve eskisi kadar homojen olmaması için yeniden gözden geçirmek mümkün olmalı" mesajını verdi.
Son olarak komisyon, avukatları mesleklerini ilgilendiren reformlar için, tartışmalara katılımlarının sağlanması gerektiğini ifade etti.