Uçakla seyahat Covid-19 açısından güvenli mi? İki farklı araştırmadan çelişkili sonuçlar çıktı

REKLAM

Harvard Üniveristesi tarafından yapılan yeni bir araştırma havayolu ulaşımının alışverişe çıkmak ya da bir bir restoranda yemek yemekten daha az riskli olduğunu ortaya koydu. Ancak araştırmanın havayolu sektörü tarafından finanse edilmesi araştırmanın tarafsızlığı konusunda soru işaretleri yarattı.

Uçak kabinindeki hava dolaşımını inceleyen bir bilgisayar modeli kullanılarak yapılan çalışmada kabindeki özel havalandırma sisteminin hava yoluyla bulaşan virüslerin yüzde 99'unu filtrelediği anlaşıldı.

Çalışmayı yürüten T.H. Chan Halk Sağlığı Bölümü'nden araştırmacılar her ne kadar kabin içinde aynı hava sirküle etse de, havanın her iki-üç dakikada bir filtrelerden geçtiğini ve bu nedenle bir yolcudan çıkan damlacıkların taşıdığı virüsün doğrudan havalandırma sistemi ile kabindeki başka bir yolcuya bulaşması ihtimalinin düşük olduğunu belirtti.

Araştırmacılar ayrıca uçaklardaki havalandırma sisteminin uçuş sırasında yolcuların birbirine yakın oturmasının yarattığı olumsuz etkiyi de ortadan kaldırdığına dikkat çekti.

"Katmanlı yaklaşımla" bulaşıcılık önlenebilir

Bununla birlikte, araştırmada tek başına havalandırma sisteminin virüsun bulaşıcılığını önlemede yeterli olmadığı belirtilerek, "katmanlı bir yaklaşım" önerildi. Buna göre maske kullanımının çok sıkı şekilde uygulanması, uçakların çok iyi dezenfekte edilmesi ve uçağa binmeden ve inmeden önce sosyal mesafenin korunması için tedbirlerin alınması gerektiğinin altı çizildi.

Araştırma raporunda havayolu ulaşımının bu "katmanlı yaklaşımla" en az Covid-19 tedbirlerine uygun şekilde markette alışveriş yapmak ya da bir restoranda yemek yemek gibi diğer günlük faaliyetler kadar ve hatta daha bile fazla güvenli olduğu kaydedildi.

Araştırmanın havayolu şirketleri, uçak üreticileri ve havaalanları tarafından mali destek verilmesi çalışmanın tarafsızlığı konusunda soru işaretleri yaratırken, Harvard Üniversitesi'ndeki araştırmacılar ısrarla bu mali katkının çalışmaları üzerinde etkisinin olmadığını bildirdi.

Amerikan Savunma Bakanlığı'nın yürüttüğü bir çalışmada da uçakla seyahat ederken maske takan bir Covid-19 hastasından diğer yolculara hava yoluyla hastalık bulaşma ihtimalinin çok düşük olduğu anlaşılmıştı.

İrlanda'daki bir çalışma ise hava yolunun potansiyel rolünü ortaya koydu

Öte yandan İrlanda'da yürütülen başka bir araştırma alınan tedbirlere rağmen uçak içinde riskin arttığını ortaya koydu.

İrlanda'daki aynı uçak seyahatiyle bağlantılı olarak ortaya çıkan 59 vakayı inceleyen filyasyon ekiplerinin bulguları üzerinden yürütülen çalışmaya göre geçtiğimiz yaz ayında biri çocuk 13 yolcunun ekfekte olduğunu anlaşıldığı 7 buçuk saatlik bir uçuş sorasında bu kişilerle temasta olan 46 kişiye daha koronavirüs bulaştığı, dördünün yoğun bakumda yattığı belirtildi. Uçuşta her beş koltuktan birinin dolu olduğu bildirildi.

Avrupa Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi'nce yayımlanan araştırma raporunda "koronavirüsün bulaştığı kişilerden dördü haricinde hiçbirinin uçakta yan yana oturmadığı, transit salonunda birbiriyle temas etmediği, uçuş boyunca 13 kişiden 9'unun maske taktığı ve yakın temas kurmadıkları" kaydedildi.

Araştırmacılar, her ne kadar enfekte olan yolcuların koronavirüsü yolculuk esnasında mı, uçuş öncesinde mi yoksa bağlantı sırasında mı kaptığına dair bulgu sahibi olmasalar da, bu çalışmanın Covid-19'un bulaşıcılığında hava yolu ulaşımının potansiyel rolünü ortaya koyan az sayıda çalışmadan biri olduğuna dikkat çekti.

Havayolu şirketleri Covid-19 nedeniyle getirilen seyahat kısıtlamları ve sonrasında hastalığın yayılma korkusu sebebiyle azalan seyahat planları üzerine mart ayından bu yana zor günler geçiriyor. Birçok şirket iflasın eşiğine gelirken, bazı ülkeler kurtarma paketleri ile sektöre destek olmaya çalışıyor.