İran Cumhurbaşkanı Ruhani'den nükleer yasanın meclisten geçmesine tepki: Diplomasiyi baltalıyor

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani © İran Cumhurbaşkanlığı Ofisi / AP
By euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, nükleer faaliyetlerin hızlandırılmasını ve denetimlerin sınırlandırılmasını zorunlu kılan yasayı eleştirdi. İranlı lider, söz konusu yasanın uygulanması halinde diplomatik ilişkilerin zarar göreceğini ifade etti.

REKLAM

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, nükleer faaliyetlerin hızlandırılmasını ve denetimlerin sınırlandırılmasını zorunlu kılan yasanın İran Parlamentosundan geçmesine tepki gösterdi.

Ruhani, söz konusu yasanın 2015'te imzalanan nükleer anlaşma ile ilgili girişimleri baltalayıp, diplomatik ilişkilerde sorun çıkarabileceğine işaret etti.

İranlı lider yasayı onaylayan meclis üyelerine hitaben, "Bırakın da diplomaside yirmi yıllık deneyime sahip olan ve Birleşmiş Milletlerde diplomasi alanında ABD'yi defalarca mağlup edenler işini yapsın. Hükümet bir başarı elde ederse bunu tamamıyla size takdim edecektir. Sakince ve dikkatlice işimizi yapmamıza izin verin" diye konuştu.

AP Photo
Muhsin FahrizadeAP Photo

İranlı bilim insanı Muhsin Fahrizade'ye yönelik suikastın ardından Mecliste kabul edilen ve dün de Anayasayı Koruyucular Konseyinde (AKK) onaylanan yasa, İran'ın uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılıyor.

İran ile küresel güçler arasında 2015'te imzalanan nükleer anlaşma ise Tahran'a uranyumu en fazla yüzde 3,67 zenginleştirebilme izni veriyordu.

Nükleer tesislerdeki denetimler sınırlandırılacak

İran, onaylanan yasa kapsamında ayrıca, nükleer anlaşmanın taraflarının iki ay içinde İran'ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale döndürecek adımlar atmaması halinde, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) kapsamında 2016'dan bu yana gönüllü olarak uygulanan Ek Protokol'den ayrılacak.

Tahran yönetimi, Ek Protokol uyarınca, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerinin İran'ın nükleer tesislerini istedikleri anda aniden denetlemelerine izin vermişti. İran'ın Ek Protokol'den ayrılması, UAEA müfettişlerinin denetimlerinin sınırlandırılacağı anlamına geliyor.

Fahrizade'nin öldürülmesi süreci hızlandırdı

İran Cumhurbaşkanı Ruhani başta olmak üzere üst düzey hükümet yetkilileri, yasanın onaylanmaması için Meclise çağrıda bulunmuştu.

Ruhani, Bakanlar Kurulu toplantısında yaptığı açıklamada, "Meclisin kabul ettiği yasayı diplomatik faaliyetler süreci için zararlı görüyoruz. Hükümet bu yasayı olumlu görmüyor." ifadelerini kullanmıştı.

Söz konusu yasa daha önce de Meclisteki muhafazakarlar tarafından gündeme getirilmişti ancak İran Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu Başkanı da olan nükleer bilimci Fahrizade'nin öldürülmesi, süreci hızlandırdı ve yasanın Meclis ve AKK tarafından süratle onaylanmasının yolunu açtı.

"Fahrizade suikastı Biden'ı zor durumda bırakmak için düzenlendi" iddiası

Tahran yönetimi Fahrizade'nin ölümünden İsrail'i sorumlu tutuyor. Yaklaşık 2 yıl önce İran nükleer arşivini ifşa ederek "Bu ismi unutmayın" deyip Fahrizade'yi hedef gösteren İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, suikast ile ilgili ilk açıklamasında "Gergin günler bizi bekliyor.” demekle yetinmişti.

Olaydan İsrail'i sorumlu tutanlar, suikastı ABD'nin yeni başkanı seçilen Joe Biden'ın nükleer anlaşmaya geri dönme söylemleri ile bağdaştırıyor. Suikastın, mevcut Başkan Donald Trump'ın çekildiği anlaşmaya dönmek isteyen Biden'ı zor durumda bırakmak için düzenlendiği de iddialar arasında. Zira İsrail, zorlu müzakereler sonucu varılan tarihi anlaşmaya şiddetle karşı çıkıyor.

Ek kaynaklar • AA / AP

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Erdoğan'dan Kılıçdaroğlu'nun tank palet fabrikasıyla ilgili sözlerine tepki

3 Aralık Dünya Engelliler Günü: 'Pandemide engelliler için günlük yaşam daha da zorlaştı'

İran'ın uzaya fırlattığı araştırma uydusu yörüngeye yerleşti