İsveç'ten Pakistan'a, Kenya'da ve İspanya'ya kadar sosyal medya platformlarında gençleri hedef alan tütünsüz nikotin ürünlerin reklamları endişe yaratıyor. Uzmanlara göre, sigara içmeyenler, özellikle reşit olmayan gençler bu reklam kampanyalarına maruz kalarak, nikotine teşvik ediliyor.
REKLAMİsveç'ten Pakistan'a, Kenya'dan İspanya'ya kadar sosyal medya platformlarında gençleri hedef alan tütünsüz nikotin ürünlerin reklamları endişe yaratıyor.
Başta TikTok ve Instagram olmak üzere #lyftsnus etiketiyle paylaşılan videolarda, genç influencerler müzik ve hareketli montajlar eşliğinde "snus" adlı bu nikotin ürününü tanıtıyor. Nikotinli ürün reklamı yapan bu içerikler yaklaşık 15 milyon kez izlendi.
Diş ve dudak arasına yerleştirilen bu poşette aromalı nikotin bulunuyor. Snus uzun yıllardır İsveçliler tarafından sigaraya alternatif olarak kullanılıyor.
Pazarlamanın arkasında dev sigara üreticisi BAT var
Dünyanın en büyük tütün ve sigara üreticilerinden biri olan British American Tobacco (BAT), sosyal medya fenomenleri üzerinden "Velo" adlı nikotinli ürününü tanıtmayı hedefliyor.
BAT sosyal medya, spor ve müzik etkinliklerinde nikotin ürününün reklamı için en az 1,16 milyar euro yatırım yaptı. En genç yaşta sigaranın tehlikeleri konusunda uyarılan gençlere, "sigara gibi tehlikeli olmadığı" iddia edilen tütünsüz snus ürünlerini öne çıkarmaya çalışıyor.
Kağıt üzerinde, BAT'ın iletişim kampanyası, 'sigara içen yetişkinleri geleneksel sigaralardan daha az zararlı alternatiflere geçmelerine yardımcı olacak' ürünleri tanıtıyor.
Teoride öyle olsa da pratikte bu reklamların hedef kitlesinin aslında çok daha geniş olduğu ortaya çıkıyor.
İngiltere merkezli Araştırmacı Gazetecilik Bürosu'nun (TBIJ) bir raporuna göre, sigara içmeyenler, özellikle reşit olmayan gençler bu reklam kampanyasına maruz kalıyor.
Örgüte göre, sigara tüketiminde dünya çapında bir düşüş yaşanırken, tütün devleri yarının nikotin tüketicilerini oluşturarak, kendi sektörlerindeki büyüme kaybını telafi etmeye çalışıyor.
BAT Türkiye: Ürünlerimiz, gençleri hiçbir şekilde hedeflemiyor
Euronews Türkçe'ye yanıt veren British American Tobacco Türkiye, TBIJ'in iddialarına ilişkin yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Ürünlerimizin tüm pazarlama faaliyetleri yalnızca yetişkin tüketicilere yönelik olup, gençleri hiçbir şekilde hedeflememektedir. Bu konuda oldukça şeffafız; net bilgiler veriyor, yanlış yönlendirme yapmıyor ve BAT kaynaklı olduğunu belirtiyoruz. Diğer yandan sosyal medya hesaplarımız konusunda da sorumluluk sahibi bir yaklaşıma sahibiz. Sosyal medya hesaplarımız yalnızca 18 yaşından (ülkelerin yasaları ile belirlenmiş yaş sınırından) büyük olduklarını doğrulayan kullanıcılar tarafından ziyaret edilebiliyor."
BAT Türkiye açıklamasında, "Daha İyi Bir Gelecek" stratejisiyle hedefinin sigara kullanan yetişkinlere riski azaltılmış ürün alternatifleri sunmak olduğunu ifade etti.
Covid-19 salgını ile dumansız nikotin tüketicileri arttı
Bu yıl ilk kez, firmanın pazarladığı dumansız ürünler kar yapmaya başladı. Covid-19 salgını ile sigara dışında nikotin içeren ürünler kullanan müşteri sayısı 3 milyondan 13,5 milyona sıçradı.
Uzmanlara göre sigara üreticilerinin pazarlama stratejisi öncelikle yeni tüketicileri hedefliyor.
Örneğim 2006 yılında dünyada milyonlarca kişi tarafından takip edilen Formula 1 yarışlarında sigara reklamları yasaklandı. Ancak BAT şirketi bu sefer, Formula 1 etkinliklerinde dumansız nikotin ürünleri için reklam vermeye başladı.
Dumansız nikotin ürünleri her ne kadar geleneksel sigaralar kadar tehlikeli olmasa da, içerdiği nikotinden dolayı aşırı bağımlılık yapan ürünlerden biri. Ayrıca içerdiği diğer maddelerin sağlık için zararlı olup olmadıkları bilimsel olarak hala tartışmalara açık.