Anayasa Mahkemesi, medya kuruluşlarının kapatılması ve bunların mal varlığının Hazineye devrini düzenleyen Kanun Hükmünde Kararnamenin (KHK) ilgili maddesini iptal etti.
REKLAMAnayasa Mahkemesi, medya kuruluşlarının kapatılması ve bunların mal varlığının Hazineye devrini düzenleyen Kanun Hükmünde Kararnamenin (KHK) ilgili maddesini iptal etti.
Anayasa Mahkemesi, "Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler ile Bazı Kurum ve Kuruluşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun"un bazı hükümlerini, Anayasa'ya aykırı bularak iptal etti.
Buna göre, Yüksek Mahkeme, kanunun, milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen oluşumlarla ilişkili medya kuruluşlarının, ilgili bakanın onayıyla kapatılması ve bunların mal varlığının Hazineye devrini düzenleyen maddesini iptal etti.
Kanunun, olağanüstü hal süresince soruşturma ve kovuşturmalarda tahliye taleplerinin dosya üzerinden karara bağlanmasını öngören kuralı da Anayasaya aykırı bulundu.
Anayasa Mahkemesi kararıyla, avukatların dosyadan örnek alma yetkisinin cumhuriyet savcısının kararıyla kısıtlanabilmesine ilişkin hükmün de iptaline karar verildi.
OHAL sürecinde toplam 204 medya kuruluşu kapatıldı. Bunlardan 25’i hakkında kapatma kararı iptal edildi. Kapatılan 179 medya kuruluşu arasında 53 gazete, 37 radyo istasyonu, 34 televizyon, 29 yayınevi, 20 dergi ve 6 haber ajansı bulunuyor
CHP, 2016 yılında başvurmuştu
Anayasa Mahkemesinin Resmi Gazetede yayımlanan kararına göre, CHP, 8 Kasım 2016 tarihli 6755 sayılı Kanun'un bazı maddelerinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu.
Başvuruyu esastan sonuçlandıran Yüksek Mahkeme, iptali istenen bazı maddeleri, oy çokluğuyla Anayasaya aykırı buldu.
Kanunun, "milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör örgütlerine aidiyeti veya iltisakı ya da bunlarla irtibatı olan özel radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete ve dergilerin, yayınevi ve dağıtım kanallarının ilgili bakan tarafından oluşturulacak komisyonun teklifi üzerine ilgili bakanın onayı ile kapatılmasını ve bunların her türlü mal varlığının Hazineye devrini" düzenleyen kuralın iptaline karar verildi.
Gerekçe: OHAL süresini aşacak biçimde uygulanmaya imkan veriyor
Gerekçede, kuralın, "olağanüstü halin ilanına neden olan tehdit veya tehlikelerin bertaraf edilmesine yönelik olmasına rağmen olağanüstü hal süresini aşacak biçimde uygulanmaya imkan verdiği" belirtildi.
“İfade ve basın özgürlüğüne sınırlama geliyor”
Anayasa Mahkemesi’nin gerekçesinde, dava konusu düzenlemenin, özel radyo ve televizyon kuruluşları ile gazete ve dergilerin, yayınevi ve dağıtım kanallarının belirli şartlar altında kapatılmasını öngörmek suretiyle "ifade ve basın özgürlüğüne sınırlamalar getirdiği" kaydedildi.
Kuralda geçen "aidiyet, iltisak, irtibat" kavramlarının hukuki niteliği ve objektif anlamının yargı içtihatlarıyla belirlenebileceği vurgulanan gerekçede, bu kavramların içinde bulunulan döneme göre farklı yorumlanabilmesinin mümkün olduğuna işaret edildi.
Gerekçede, Anayasa'nın 28. maddesinin son fıkrasında, "Türkiye'de yayımlanan süreli yayınlar, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, cumhuriyetin temel ilkelerine, milli güvenliğe ve genel ahlaka aykırı yayımlardan mahkum olma halinde, mahkeme kararıyla geçici olarak kapatılabilir." denilmek suretiyle, süreli yayınların mahkeme kararı olmaksızın kapatılamayacağının belirlendiği ifade edildi.
Diğer iptal kararları
Yüksek Mahkeme, kanunun, "olağanüstü hal süresince soruşturma ve kovuşturmalarda tahliye taleplerinin dosya üzerinden karara bağlanması"nı öngören kuralının da iptaline hükmetti.
Kanunun, "soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebilecek olması halinde müdafinin dosya içeriğini inceleme veya belgelerden örnek alma yetkisinin cumhuriyet savcısının kararıyla kısıtlanabilmesi"ne ilişkin maddesi de iptal edildi.
"Olağanüstü hal süresince yayımlanan kanun hükmünde kararnameler kapsamında alınan kararlar ve yapılan işlemler nedeniyle açılan davalarda yürütmenin durdurulmasına karar verilemez." şeklindeki kanun hükmü de Anayasa'ya aykırı bulundu.