Avrupa'da kömürden temiz enerjiye dönüşüm için çalışan EMBER organizasyonu yeni bir rapor yayınladı ve buna göre Türkiye, Ukrayna ve Batı Balkan ülkeleri kömür kaynaklı hava kirliliğinde ilk sıraları aldı
REKLAMAvrupa'da kömürden temiz enerjiye dönüşüm için çalışan EMBER organizasyonu yeni bir rapor yayınladı ve buna göre Türkiye, Ukrayna ve Batı Balkan ülkeleri kömür kaynaklı hava kirliliğinde ilk sıraları aldı.
Rapor, Türkiye ve Ukrayna'nın her türlü hava kirliliğinde ilk üç kirletici ülke arasında yer aldığını işaret ederken Batı Balkan ülkelerini nispeten küçük boyutlarına rağmen listenin en üst sıralarında gösterdi.
NOx kirliliğinde Türkiye birinci sırada
Türkiye kömür enerjisinden kaynaklanan Nitrojen oksit (NOx) kirliliğinde yüzde 20'lik bir paya sahip, bunu Almanya (yüzde 16), Ukrayna (yüzde 16) ve Polonya (yüzde 14) takip ediyor.
NOx kirliliğinde Polonya'daki Bełchatow yerleşkesi ilk 10 sıralamasında birinci sıradayken dört Alman tesisi de onu takip ediyor.
SO2 emisyonlarında Türkiye ikinci
En çok sülfür dioksit (SO2) emisyonu üreten kömür santrallerinden ilk 10'da yer alanlar, Avrupa'daki tüm kömür tesislerinin neden olduğu toplam emisyonların yüzde 44'ünü oluşturuyor.
İlk 10'daki bu tesislerden bir tanesi Türkiye'de, bir diğeri Sırbistan'da, ikisi Bosna-Hersek'te, biri Ukrayna ve biri de Kuzey Makedonya'da.
Türkiye SO2 emisyonları konusunda da Avrupa ikincisi konumunda.
Türkiye'de tesisler yeni olmasına rağmen çok kirletiyor
En çok kirletenler listesinde ilk 30'da yer alan tesislerin neredeyse tamamı 30 yaşından büyük. Bunun tek istisnası, ilk 30 kirletici arasında on yaşından küçük santrallere sahip olan Türkiye.
PM10'da en çok kirleten Ukrayna sonra Türkiye
Kömür enerjisi üretiminden kaynaklanan PM10 kirliliğinin çoğunluğu, PM10 için en kirletici ilk on tesiste sekiz tesise sahip olan Ukrayna'dan kaynaklanıyor. Türkiye'den ise bir tesis bulunuyor. (Tunçbilek)
Türkiye en çok PM10 kirleticisi ülkeler listesinde de ikinci sırada yer alıyor.
Avrupa'da kömür enerjisinden kaynaklanan PM10 hava kirliliğine en fazla neden olanlar şöyle: Ukrayna (yüzde 27), Türkiye (yüzde 24), Sırbistan (yüzde 15) ve Bosna-Hersek (yüzde 11).
PM10 nedir?
Partikül madde (PM), atmosferde veya bir gaz kütlesinde 0,0002 μm molekülden büyük ve 500 μm’den küçük katı veya sıvı halde bulunan, elementer ve organik karbon, amonyum, nitrat, sülfat, mineral toz, iz elementler ve suyun kompleks bir karışımı.
Partikül maddeler boyutlarına göre isimlendiriliyor. 2,5 µm’den küçük partiküller (PM2.5), 10 µm’nin altındaki partiküller (PM10) olarak adlandırılıyor. Parçacık ne kadar küçülürse, solunum sistemine sirayeti de o denli artıyor.
Rapor aynı zamanda ülkelerin çoğunun, 2019 yılında ulusal kirletici emisyonu tavan sınırlamasına uymadığını gösteriyor. Ukrayna'nın, tüm kirletici listelerinin en üstünde olmasından dolayı, her üç kirletici kategorisinde de tüm emisyon tavan sınırlarını aştığı aktarılıyor.