Fransız Haber Ajansı (AFP), Taliban’ın Afganistan’ı hızlı bir şekilde kontrol altına almasının "bölgenin güçlü ülkeleri" İran ve Türkiye’yi riskli bir durumla karşı karşıya bıraktığı yorumunu yaptı.
REKLAMFransız Haber Ajansı (AFP), Taliban’ın Afganistan’ı hızlı bir şekilde kontrol altına almasının "bölgenin güçlü ülkeleri" İran ve Türkiye’yi riskli bir durumla karşı karşıya bıraktığı yorumunu yaptı.
İki ülkenin de durumdan istifa ederek bölgedeki etkilerini güçlendirmek istediği ifade edilen analizde, ekonomik krizle birlikle, salgınla mücadele eden bu iki ülkenin “yeni bir mülteci dalgası ile karşılaşmak istemediği” saptaması yapıldı.
AFP’nin konuştuğu uzmanlara göre, gelecek için en önemli merak konusu, Taliban’ın uluslararası işbirliğine elverişli daha ılımlı bir tutum benimseyip benimsemeyeceği ve 11 Eylül terör saldırılarının ardından devrilinceye kadar sürdürdüğü aşırılığa dönüp dönmeyeceği gibi soruların yanıtlarına bağlı olacak.
İran, Taliban ile nasıl uzlaşacak ?
İsveç Dış Politika Enstitüsü’nde Ortadoğu ile Kuzey Afrika konularında araştırma yapan Rouzbeh Parsi’ye göre, ABD’nin bölgeden çekilmesini arzu etse bile Afganistan’da yönetimin değişmesi Tahran için çok arzu edilen bir durum değil.
ABD’nin Afganistan ve Irak’taki hükümetlere verdiği desteğin istikrar açısından bir ölçüde İran için yararlı olduğunu ve bunun Tahran’ın da işine geldiğini savunan Parsi, nüfusunun büyük çoğunluğu Şii olan İran’ın, Afganistan ile 900 kilometre uzunluğunda sınırı olduğunu belirterek, Tahran’ın Sünni Taliban ile bir şekilde yaşam tarzında (modus vivendi) uzlaşmak istediği yorumunu yaptı.
Parsi, “İran bir süredir her zamanki gibi pragmatik bir şekilde Taliban'ın ortadan tamamen kalkmayacağını ve hiçbir yabancının onları askeri olarak yenemeyeceğini kabul etti." dedi.
İran’ın Covid-19 salgını, yolsuzluk ve ekonomik krizle boğuştuğunu hatırlatan Parsi, Tahran’ın ne mülteci akımıyla baş etme kapasitesi ne de arzusu olduğunu savundu.
AB’nin endişesi Türkiye üzerinden yeni bir göç dalgası gelir mi ?
Düşünce kuruluşu "Carnegie"nin Avrupa bölümünde misafir araştırmacı olarak çalışan AB’nin eski Türkiye Büyükelçisi Marc Pierini, Avrupa’nın, Suriye krizinin en yoğun yaşandığı 2015 yılında bir milyon insanın sınırlarına ulaşmasının ardından şimdi bu potansiyel göç tehlikesini de endişeyle izlediğini söyledi.
Marc Pierini, “Bu acil durumun üstesinden gelmek, AB ile İran-Türkiye arasında bir dereceye kadar insani işbirliği ve güven gerektirecek ve bu da başarılması zor olan bir konu." diyerek karamsarlığını dile getirdi.