Enerji tasarruflu LED sokak lambalarının böcek popülasyonunu azalttığı ortaya çıktı

Otoyol lambaları
Otoyol lambaları © AFP
By Sertaç Aktan
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Güney İngiltere'de yapılan yeni bir araştırma, sokak lambalarının ve özellikle de beyaz ışık yayanlarının doğadaki böcek davranışlarını bozduğunu ve sayılarında da azalmaya yol açtığını ortaya koydu.

REKLAM

Güney İngiltere'de yapılan bir araştırma, sokak lambalarının ve özellikle de beyaz ışık yayanların doğadaki böcek davranışlarını bozduğunu ve sayılarında da azalmaya yol açtığını ortaya koydu.

Geceleri kullandığımız yapay ışıklar, dünya çapında düşen böcek popülasyonunun ardındaki olası bir faktör olarak daha önce tanımlanmış ancak konu yeterince araştırılmamıştı.

Soruya kesin bir cevap bulmak için bilim insanları, sokak ışıklarıyla aydınlatılan çitlerden veya çimen kenarlarından oluşan 26 yol kenarındaki alanı, neredeyse aynı koşullara sahip ancak aydınlatılmamış aynı sayıda başka alanla karşılaştırdı.

Ayrıca, hepsi de bitki örtüsü bakımından benzer olan bu karşılaştırmada özellikle güve tırtıllarına odaklanıldı çünkü bu tür, uçma yeteneği kazanmadan önce larva evresinde yumurtadan çıktığı yerin birkaç metre yakının zaman geçiriyor.

Sonuçlara göre, çalılık alanlarda böcek popülasyonunda yüzde 47 ve yol kenarındaki çimenli alanlarda yüzde 37 azalma olduğu tespit edildi.

İngiltere Ekoloji ve Hidroloji Merkezi'nden baş yazar Douglas Boyes, AFP'ye verdiği demeçte, "Aydınlık ve karanlık yerler arasındaki farkın ne kadar keskin olduğuna gerçekten şaşırdık" dedi ve ekibin yüzde 10 civarında daha mütevazı bir düşüş beklediğini ekledi.

Boyes'e göre bu nüfus azlığının ana nedeni dişi böceklerin bu aydınlık bölgelere yumurta bırakmamaları.

Beslenme davranışlarında bozukluk

Aydınlatmaların beslenme davranışlarını da bozduğu belirtiliyor. Araştırmacı ekip tırtılları tarttığında, ışıklı alanlardakilerin daha ağır olduğunu görmüş.

Boyes, ekibin bunu, tırtılların milyonlarca yıl içinde evrimleştikleri koşullara ters düşen alışılmadık duruma nasıl tepki vereceklerini bilememeleri ve bunun sonucunda gelişimlerini hızlandırmak için daha fazla beslenmeleri olarak yorumladığını söylüyor.

Ekip ayrıca bozulmanın en çok, yüksek basınçlı sodyum (HPS) lambalar veya daha eski düşük basınçlı sodyum (LPS) lambalar yerine LED ışıklarla aydınlatılan alanlarda olduğunu buldu.

LED lambalar, üstün enerji verimliliği nedeniyle son yıllarda daha popüler hale geldi ve Avrupa Birliği gibi yerlerde başka türen lambaların kullanımı bu nedenle yasaklandı. Bunun öngörülmemiş sonuçlarından birinin böcek popülasyonlarındaki azalma olduğu anlaşılıyor.

Etkisi sınırlı ancak kademeli sonuçları olabilir

Her ne kadar aydınlatılan noktalarda böceklerin sayısı azalsa da, sokak aydınlatmasının etkisinin oldukça sınırlı kaldığı ve bundan ziyade kentleşme, habitatlarının yok edilmesi, yoğun tarım, kirlilik ve iklim değişikliği gibi diğer önemli faktörlere kıyasla 'daha küçük bir etkisi' olduğu kabul ediliyor.

Ancak bu sınırlı azalmalar bile, daha geniş ekosistem için kademeli sonuçlara yol açabilir ve bu da böcekleri avlayan kuşlar ve yarasalar için daha az yiyecek bulunmasına yol açabilir.

Ayrıca Boyes, "Lambaların rengini değiştirmek için filtreler uygulamak veya ışığın böceklerin yaşam alanlarını değil sadece yolda parlamasını sağlamak için kalkanlar eklemek gibi oldukça basit çözümler var" diyor.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Kabil havalimanında tahliye bekleyenlere gazlı müdahale

43 milyon yaşında dört ayaklı balina fosili bulundu: Evrimsel dönüşüme ışık tutabilir

Doğurganlık oranında 'büyük düşüş': Ülkelerin yüzde 97'sinde nüfusun azalması bekleniyor