Gine'de 2010'da ilk demokratik güç değişimiyle başa gelen Alpha Conde, 2018'de oluşturduğu elit timin başına bizzat getirdiği Yarbay Mamady Doumbouya tarafından devrildi
REKLAMBatı Afrika ülkesi Gine'de bir grup asker, gerçekleştirdikleri askeri darbe ile yönetime el koydu. .
Gine'de 2010'da ilk demokratik güç değişimiyle başa gelen Alpha Conde, 2018'de oluşturduğu elit timin başına bizzat getirdiği Yarbay Mamady Doumbouya tarafından devrildi.
Cumhurbaşkanlığı Sarayı Sekoutoureya etrafında dün sabah duyulan silah sesleri akabinde askerlerin yönetime el koymasıyla, Gine'de umut ve yüksek beklentilerle 2010'da başlayan Conde devri kapandı.
1958'de bağımsızlığını ilan ettiğinden bu yana otoriter rejimlerin baş gösterdiği bu ülke hakkında bilmeniz gereken 5 şey.
1. Zengin bir ülke, fakir halk
Eski bir Fransız kolonisi olan Gine, 1958 yılında bağımsızlığını ilan etti. Batı Afrika'da bulunan ve halen Fransızca konuşulan ülkenin 13 milyondan fazla nüfusu var.
Portekizce konuşulan komşusu Gine-Bissau ve İspanyolca konuşulan Ekvator Ginesi'nden ayırt etmek için genelde "Gine-Konakri" olarak adlandırılıyor.
Gine birçok Afrika ülkesi gibi doğal kaynakları ile zengin olan bir ülke, ancak halkın büyük bir bölümü yoksul. Ülke önemli ölçüde boksit (dünya rezervinin 3'te biri), altın, elmas, demir, petrol, fosfat, uranyum ve manganez rezervlerine sahip.
Ancak bu madenlerin çoğunluğu kötü işletildiği için halka pek bir fayda sağlamıyor. Birleşmiş Milletleri'nin verilerine göre 2 Gineli'den biri günde bir eurodan daha az bir gelirle yoksulluk sınırının altında yaşıyor.
Gine ayrıca, 2014-2016 yılları arasında kendisini vuran Ebola salgınından da ciddi şekilde etkilendi.
2. Gine'nin dini ve etnik kimliği
Halkın en az yüzde 80'ninin Müslüman olduğu Gine'de ibadet özgürlüğü Anayasa tarafından garanti altına alındı. Halkın büyük çoğunluğu Peuls ve Malinkes de dahil olmak üzere birçok etnik gruptan oluşuyor. Bu iki grup Ginelilerin yarısından fazlasını temsil ediyor. Ayrıca dini cemaatlerin de etkisi oldukça büyük.
Etnik farklılıklara rağmen Ginelilerin çoğunluğu günlük yaşamları konusunda daha fazla endişe duyuyor. Toplum bölünmelerden çok yoksulluk tehdidi altında.
3. Yıllardır birbirini takip eden otoriter rejimler
Gine 1958'de, Sahra Altı Afrika'da Fransa'dan bağımsız olmayı başaran ilk ülke oldu. Fakat o zamandan bu yana, genç cumhuriyetin tarihine otokratik güçler ve cezasız kalan acımasız baskılar damgasını vurdu.
Son dönemdeki en çarpıcı örnek kuşkusuz Konakri stadyumunda yaşanan katliam. 28 Eylül 2009'da, şu anda sürgünde olan cunta lideri Moussa Dadis Camara'nın cumhurbaşkanlığı adaylığına karşı barışçıl bir miting sırasında 150'den fazla kişi öldürüldü ve kadınlara tecavüz edildi.
4. Alpha Conde ile kötü biten sivil yönetim
2010'dan beri Gine'nin Cumhurbaşkanı "Profesör" lakaplı 82 yaşındaki Alpha Conde.
Daha önce yıllarca sürgünde kalan, hatta hapishaneleri iyi bilen eski muhalif, yıllar süren askeri diktatörlükten sonra demokratik olarak seçilmiş ilk cumhurbaşkanı.
"Profesör" hükümete gelirken modernizasyon ve yeniden yapılanma vaat etti. Ancak 2019'da iki dönem ve nispeten olumlu bir yönetimden sonra, söz verdiği demokratik dönüşüm ilkesinden uzaklaşmaya başladı.
Devrik lider, iktidarda kalmak için Anayasayı değiştirdi. Afrika'da "üçüncü dönem sendromu" olarak bilinen bu çok yaygın uygulama, güçlü gerilimleri, büyük gösterileri ve şiddetle bastırılan protestolara sebep oldu. Çok sayıda sivil öldü, yüzlercesi yaralandı ve hapsedildi.
5. Ülkeyi bölen tartışmalı seçimler
Alpha Conde kendine özel olarak tasarladığı bir anayasa ile, Ekim 2020'deki cumhurbaşkanlığı seçimleri için üçüncü kez aday oldu. Alpha Conde, tarihi rakibi Cellou Dalein Diallo'nun başlattığı protestolara rağmen, oylamanın büyük galibi ilan edildi.
REKLAMCumhurbaşkanı Conde, tüm tepkilere rağmen seçime girerek, 18 Ekim 2020'de yüzde 59,49 oyla 3'üncü kez cumhurbaşkanı seçildi.
Eski Başbakan olan Diallo, seçimlerin hileli olduğunu ileri sürerek Conde'nin zaferini kabul etmedi. Diallo'nun yanı sıra birçok siyasi muhalif, Afrika'da çok sık kullanılan bir formül olan "maskeli balo"dan söz etti.
Gine-Conakry her zamankinden daha fazla bölünmüş durumda ve siyasi bir değişim için tüm umutlar yok oldu.