UCM dün, Duterte'nin göreve geldikten sonra başlattığı "uyuşturucuyla savaş" operasyonlarında işlendiği belirtilen insanlığa karşı suçlar için soruşturma yapılmasına karar vermişti.
REKLAMFilipinler, Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM), Devlet Başkanı Rodrigo Duterte’nin “uyuşturucuyla savaş” operasyonlarının soruşturulmasına ilişkin kararına tepki gösterdi.
Devlet Başkanlığı Hukuk Müşaviri Salvador Panelo, yaptığı açıklamada, Lahey merkezli uluslararası mahkemenin "Rodrigo Duterte’yi koltuğundan indirmek için her şeyi yapabilecek" kişiler tarafından "propaganda aygıtı" olarak kullanıldığını ileri sürdü.
Açıklamada, UCM’nin soruşturmaya onay vermesi, Filipinler’in egemenliğine yönelik "açık ve küstah bir müdahale ve saldırı" olarak nitelenerek kınandı.
Duterte'nin Sözcü Harry Roque da, liderlerinin UCM'ye çıkmadan önce "ölmeyi tercih edeceğini" dile getirdi.
Roque, Devlet Başkanı'nın çarşamba geç saatlerde mahkemenin kararının kendisine bildirdiğinde bu durumdan etkilenmediğini aktardı.
Öte yandan soruşturmanın Filipinler UCM üyesi iken yapılması gerektiği, mahkemenin halihazırda böyle bir soruşturma için yetkisi olmadığı kaydedildi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü: UCM'nin soruşturma yetkisi var
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) araştırmacılarından Filipinli Carlos Conde, UCM'nin ülkenin üye olduğu yıllara ilişkin soruşturma yürütme hakkına sahip olduğunu dile getirdi.
Ayrıca Conde, Duterte’nin gelecek seçimler için başkan yardımcılığına aday olmasının ona soruşturma sürecinde dokunulmazlık sağlamadığını sözlerine ekledi.
Filipinler’de iktidardaki PDP-Laban Partisi 8 Eylül’de Duterte’yi, 2022’de yapılacak seçimlerde devlet başkan yardımcılığına aday göstermişti.
UCM soruşturma kararı verdi
UCM dün, Duterte'nin göreve geldikten sonra başlattığı "uyuşturucuyla savaş" operasyonlarında işlendiği belirtilen insanlığa karşı suçlar için soruşturma yapılmasına karar vermişti.
Mahkeme, Filipinler güvenlik güçlerinin operasyonlarda on binlerce sivili öldürdüğüne, işkence ve insanlık dışı muamelede bulunduğuna ve bu sebeple soruşturma açıklaması için "yeterli şüphe"nin oluştuğuna dikkati çekmişti.
UCM, soruşturmanın kapsamının Filipinler'in UCM'den ayrıldığı için 1 Temmuz 2016 ile 16 Mart 2019'la sınırlandırıldığını belirtmişti.
Mahkeme ayrıca, Filipinler'in Mart 2019 itibarıyla mahkemeden çekilmesinin, savcılığın bu tarihe kadar işlenen suçlara ilişkin soruşturma yapmasına engel teşkil etmediğini hatırlatmıştı.
Filipinler UCM'den çekilmişti
Filipinler, UCM'nin uyuşturucuyla mücadele kapsamında insanlığa karşı suç işlendiği iddialarına yönelik ön soruşturma başlatmasının ardından 17 Mart 2018'de mahkemenin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü'nden çekilmişti.
Roma Statüsü gereği bir ülkenin UCM'ye üyeliği, BM Genel Sekreteri'ne çekilme bildirimin yapılmasından bir yıl sonra sona eriyor.
Filipinler'de Duterte'nin göreve gelmesinin ardından binlerce kişi, uyuşturucuyla mücadele kapsamında polis ve maskeli silahlı kişiler tarafından yargısız şekilde infaz edildi.
Resmi kaynaklar, bu sayının 6 bin olduğunu belirtse de insan hakları örgütleri rakamın çok daha fazla olduğunu belirtiyor.