‘Atatürk’ün geçirdiği hastalıklar’ haberinde 4 maddede aslında ne oldu?

REKLAM

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatının 83. yıl dönümünde, 10 Kasım 2021 günü yayına giren 'Atatürk'ün hayatı boyunca geçirdiği hastalıklar' başlıklı haberimizle ilgili sosyal medya paylaşımındaki ifadeler tartışma ve tepki doğurdu.

Euronews Türkçe, öncelikle, Türk milletinin ortak hassas değerlerine yönelik 'saygısızlık' şeklinde algılanan bu paylaşımını sosyal medya platformlarından kaldırdı. Ardından özür dileyerek takipçilerine konunun incelendiği yönünde bilgilendirmede bulundu.

12 dilde yayın yapan uluslararası haber kuruluşu Euronews’in Türkçe servisi, şimdi bu olaya ilişkin kendi içinde yaptığı değerlendirmeyi okuyucularıyla paylaşmayı sorumlu ve şeffaf yayıncılığın bir gereği kabul etmektedir.

Bu doğrultuda, takipçilerimizden gelen geri bildirimleri de dikkate alarak, 4 soruda aslında ne olduğuna dair cevaplarımızı bilgilerinize sunuyoruz.

Bir kasıt olmaksızın yapılan hatayla ilgili özür dilenmesine, arka plan detayların paylaşılarak bir art niyet olmadığına izahat getirilmesine karşın sosyal medyada gazetecilerimize yönelik tehdit, hakaret ve hedef gösterme eylemlerini ayrıca kınıyor; lince varan girişimlerin vehametini de yine kamuoyunun takdirine bırakıyoruz.

Haber neydi?

Başlığından da anlaşılacağı üzere haberimiz, Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatı boyunca yakalandığı hastalıklar ve 57 yıllık ömrünün farklı dönemlerinde sağlığına olumsuz tesir etmiş etkenler hakkındaydı. Tartışma konusu olan siroz hastalığı bunlardan yalnızca biriydi. Haber içinde ayrıca; sık nükseden sıtma, böbrek hastalığı, kulak egzaması vb. diğer rahatsızlıklarına ilişkin bölümler vardı.

İlk olarak ne zaman yayınlandı?

Haber ilk olarak geçtiğimiz yıl, 10 Kasım 2020 tarihinde yayınlanmıştı. Bu yıl, 83’üncü ölüm yıl dönümü dolayısıyla, hayatının farklı yönlerine dair okumalar yaparak Atatürk’ü anmak isteyebilecek euronews takipçilerinin beğenisine yeniden sunuldu.

Buradaki maksat, Mustafa Kemal Atatürk’ün, yaşamı boyunca cephede, siyasette ve daha birçok alanda verdiği çok boyutlu mücadelelerin yanında diğer taraftan sağlığıyla ilgili hangi zorlukları tecrübe ettiği hususunda okuyucuları bilgilendirmekti.

Hata neredeydi?

Bu haber, dün tr.euronews.com sitemizde tekrar yayınlandıktan kısa bir süre sonra; dijital yayıncılık yapan haber kuruluşlarının sıklıkla kullandığı ve Euronews’in de günün belirli saatlerinde başvurduğu, sosyal medya otomasyon platformu echobox sistemine düştü. Echobox da haberin özet bölümünü alıp sosyal medya paylaşımı için otomatik bir metin oluşturdu.

Buradaki metin / ‘post’, editöryal kontrol olmaksızın sosyal medya platformlarında, önceden ayarlanan zaman dilimlerinde paylaşılabiliyor.

İşte yanlış anlaşılmaya sebebiyet veren durum da bunun neticesinde ortaya çıktı.

O sosyal medya postunda şu ifadeler yer alıyordu: "Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, tam 82 yıl önce 10 Kasım 1938’de alkole bağlı sirozdan dolayı hayata veda etti… "

Bu metinde hem 83. yıl dönümünün 82. olarak geçmesi, hem de tartışmalı olan ‘alkole bağlı siroz’ hastalığının vefat nedeni olarak gösterilmesi hatalıydı. Otomatik hazırlanmış olan bu post henüz sosyal medyada paylaşılmadan önce kontrol edilmeliydi.

Euronews Türkçe, haberin sosyal medyada hatalı biçimde paylaşılmasından ve bunun yanlış anlamalara yol açmasından dolayı özür diledi.

Art niyet mi vardı ?

Hayır.

Nitekim, sadece başlık ya da sosyal medya paylaşım metni değil; fakat haberin kendisi okunursa, echobox’ın otomatik hazırladığı sosyal medya paylaşım metninden farklı olarak, haber içeriğinde ilgili bölümlerde bir yanlış bulunmadığı görülecektir.

‘İlk siroz teşhisi’ ve ‘Siroz mu Hepatit mi tartışması ?’ alt başlıklarıyla verilen sirozla ilgili paragraflarda ‘Atatürk’ün Sağlığı Hastalıkları ve Ölümü’ kitabının yazarı Doktor Eren Akçiçek’in görüşleri olduğu gibi ; Atatürk’ün Fransız doktoru Fissinger’ın ‘içki içmeyen birçok Müslüman hastasının da aynı durumda olduğu’ ve ‘Atatürk’ün bu rahatsızlığını sadece alkole dayandırmamak gerektiği’ değerlendirmeleri de yer almaktadır.