Libya'da 24 Aralık'ta yapılması planlanan devlet başkanlığı seçimleri için adaylık başvuruları 22 Kasım'a, milletvekilliği seçimleri için ise 7 Aralık'a kadar kabul edilmeye devam edecek.
REKLAMLibya'da Muammer Kaddafi'nin devrilmesinin ardından patlak veren iç savaş sürecinin ardından ilk kez kapsamlı başkanlık seçimine gidilecek.
Birleşmiş Milletler öncülüğündeki Siyasi Diyalog Forumunun Kasım 2020 toplantılarında, başkanlık ve parlamento seçimlerinin 24 Aralık'ta eş zamanlı yapılmasına karar verilmişti.
Binlerce kişinin hayatını kaybettiği, yüz binlerce kişinin mülteci konumuna düştüğü ülkede seçimlere şüphe ve endişeyle yaklaşılsa da ilk kez birçok kesim, iştirak edeceğini bildirdi.
Diğer yandan Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyinden oluşan taraflar, başkanlık ve parlamento seçimlerinin hukuki altyapısını belirleyecek kanunda bugüne kadar uzlaşı sağlayamadı.
İşte adaylık başvurularının devam ettiği ülkede öne çıkan isimler;
Halife Hafter
Libya'nın doğusunda konuşlu silahlı güçlerin lideri Halife Hafter, başkanlık seçimlerinde aday olduğunu açıkladı.
Hafter, adaylık başvurusunu Bingazi kentindeki Seçim Komisyonu'na sundu. Başvuru sonrası yaptığı açıklamada, "Demokrasinin kurallarına uygun olarak, mutabık kalınan yol haritasının uygulanması kapsamında başkanlık seçimlerinde adaylığımı ilan ediyorum." diye konuştu.
Hafter Libya halkını, on yıldır devam eden kaos ve iç savaşın ardından yeniden inşa ve uzlaşmaya başlayabilmesi için en yüksek düzeyde farkındalık ve sorumlulukla' oy kullanmaya çağırdı. Savaş suçu işlemekle itham edilen Hafter'in özellikle ülkenin doğusunda şansının yüksek olduğu belirtiliyor. Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin yanı sıra Fransa ve Rusya'nın desteğine sahip. Kendisine Mısır lideri Abdulfettah el Sisi'yi model aldığı kaydediliyor.
Seyfülislam Kaddafi
Devrik lideri Muammer Kaddafi'nin oğlu Seyfülislam Kaddafi de başkanlık seçimleri için adaylık başvurusunda bulunan bir diğer isim.
Her ne kadar babasından ötürü yargı mercileri ve eski yönetime karşı olan kesimlerden yoğun tepki olsa da oğul Kaddafi'nin şansının hayli yüksek olduğu sanılıyor.
Libya Yüksek Seçim Komisyonu Basın Müdürü Halid el Menai, Kaddafi'nin Sebha kentindeki Yüksek Seçim Komisyonu şubesine giderek başkanlık seçimlerine resmen adaylık başvurusunda bulunduğunu ifade etti.
Seçim merkezine bizzat giden Seyfülislam Kaddafi, 2011'de babasının rejiminin düşmesinden bu yana ilk kez ortaya çıktı. Seyfülislam Kaddafi, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından insanlığa karşı suç işlemekten aranıyor. Libya Askeri Başsavcılığı da Seyfülislam hakkında "cinayet" ve "paralı asker kullanma" suçlamasıyla yakalama kararı vermişti.
Abdulhamid Dibeybe
Başbakan Abdulhamid Dibeybe'nin de seçimde aday olacağı bildirildi.
Dibeybe, dün (15 Kasım) yaptığı açıklamada, "Eğer halkın isteği bu yöndeyse ben de aday olacağım." dedi.
Başbakan Dibeybe, açıklamasının devamında, başkanlık ve parlamento seçimlerinin "çıkmaza girdiğini" belirterek, Libyalı taraflarca üzerinde uzlaşıya varılmış bir seçim kanununa ihtiyaç duyulduğu ifade etti ve "Kusurlu yasalarla yol alamayız." diye konuştu.
Mevcut seçim yasası gereği Dibeybe'nin 3 ay önce istifa etmiş olması gerekiyordu Dibeybe bunu yapmadı. Dolayısıyla adaylık başvurusu Seçim Komisyonu tarafından reddedilebilir. Birleştirici duruşu nedeniyle Dibeybe'nin de şansının yüksek olduğu sanılıyor.
Fethi Başağa
Libyalı siyasetçi ve eski İçişleri Bakanı Fethi Başağa'nın da başkanlık seçimleri için resmi adaylık başvurusunu bu hafta yapacağı belirtildi.
REKLAMBaşağa'ya yakın kaynaklar, eski İçişleri Bakanı'nın hafta başında Yüksek Seçim Komisyonuna adaylık başvurusunu sunacağını açıkladı.
Ülkenin önde gelen siyasi liderlerinden Başağa, 1962’de Misrata kentinde doğdu.
Havacılık Fakültesinden teğmen rütbesiyle mezun olan Başağa, 2011’de Muammer Kaddafi yönetimine karşı başlayan 17 Şubat Devrimine katılarak Misrata Askeri Meclisinde yer aldı. Türkiye’ye yakınlığıyla da tanınan Başağa, Fayiz el Serrac Başbakanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümetinde 2018-2021 yıllarında İçişleri Bakanlığı yaptı. Fethi Başağa, Birleşmiş Milletler öncülüğünde başlatılan Libya Siyasi Diyalog Forumunun 5 Şubat 2021'deki hükümet seçimi oylamasında başbakan adayı olmuş, ancak seçimi az farkla Abdulhamid Dibeybe kazanmıştı.
Libya Yüksek Seçim Komisyonu: Seçimler zamanında yapılacak
Libya Yüksek Seçim Komisyonu, 7 Kasım'da devlet başkanlığı ve parlamento seçimlerinde aday başvurularının başladığını bildirmişti. Devlet Başkanlığı seçimleri için adaylık başvuruları 22 Kasım'a, milletvekilliği seçimleri için ise 7 Aralık'a kadar kabul edilmeye devam edecek.
Bu arada Libya Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad Saih, ülkede seçimlerin zamanında yapılacağını, yasalar meclis tarafından değiştirilse bile ertelenmesi için bir yolun olmadığını belirtti.Saih, "Libya El Ahrar" kanalına yaptığı açıklamada, Yüksek Seçim Komisyonunun, seçim sürecinin durdurulması gerektiğini içeren herhangi bir yazı teslim almadığını ifade etti.
REKLAMLibya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el Mişri, geçen hafta yaptığı bir açıklamada, 24 Aralık'ta yapılması planlanan başkanlık ve parlamento seçimlerinin, seçim yasaları üzerinde uzlaşıya varılması için 3 ay ertelenmesinin muhtemel olduğunu belirtmişti. Ancak DYK'nin seçimlerin düzenlenmesini engellemek için zora başvurmayacağını vurgulayan Mişri, seçimlerin boykot edilmesi çağrısında bulunmuştu.