Safran bitkisinden elde edilen bir tür antik Yunan ilacı, şiddetli Covid-19 hastalarının tedavisinde kullanılabiliyor ve Covid hastalarının iyileşmesine yardımcı olarak ölüm oranını yüzde 50 seviyesinde azaltabiliyor.
REKLAMAralık ayı başında 'European Journal of Internal Medicine' dergisinde yayınlanan bir rapora göre, safran bitkisinden elde edilen bir tür antik Yunan ilacı, şiddetli Covid-19 hastalarının tedavisinde kullanılabiliyor ve Covid hastalarının iyileşmesine yardımcı olarak ölüm oranını yüzde 50 seviyesinde azaltıyor.
Kudüs İbrani Üniversitesi ve Hadassah Tıp Okulu'ndan İsrailli araştırmacılar 'kolşisin' adlı bu ilacı bir süredir test ediyorlardı.
Binlerce yıl öncesine, eski Mısır'a kadar uzanan bu ilaç modern zamanlara kadar hayatta kalan birkaç antik reçeteden biri. Son zamanlara kadar ağrılı artrit (romatizma, kireçlenme) ve Kuzey Afrika kökenli Yahudiler arasında yaygın olan Akdeniz Ateşi'ne (FMF) yol açabilen gutun neden olduğu iltihabı tedavi etmek için kullanılmaktaydı.
Prof. Ami Schattner, son 20 yıldır bu antik ilaç ile kontrollü şekilde tedavi edilen tüm hastaları araştırdı ve analiz etti ve potansiyel kullanım alanı içerisinde Covid-19'un da olabileceğini fark eden kişi oldu.
6 bin hasta üzerinde testler yapıldı
Schattner, şimdiye kadar, 6 bin koronavirüs hastasında kolşisinin test edildiği dört adet kontrollü çalışma yayınladı.
Tüm çalışmalarda "Koronavirüs endekslerinde önemli bir iyileşme kaydedildiği ve en önemlisi, ölüm oranlarında önceki yıl kolşisinle tedavi edilmeyenlere göre yaklaşık yüzde 50 azalma olduğu" belirlendi.
Her ne kadar safran pahalı olsa da ilaç ucuz çünkü günde sadece yarım miligram doz gerekiyor. Ayrıca kullanımının güvenli olduğu da kanıtlanmış durumda
Schattner, ilacın bazı hastalardaki tek yan etkinin ishal nöbetleri olduğunu belirtiyor. Hastaların yaklaşık yüzde 10'unun bu nedenle ilacı kullanmayı bıraktığı aktarılıyor.
İlaç, Kanada, Yunanistan, Güney Afrika, İspanya ve Brezilya da dahil olmak üzere dünya çapında Covid-19 tedavisinde test edildi ve bu testlerin çoğu, doğruluk olasılığını artıran çift körlü plasebo çalışmaları oldu.
Mısır papiruslarında kayıtlı
Kolşisinden ilk kez MÖ 1550'de yazılmış bir Mısır papirüsünde bahsediliyor. Daha sonra antik Yunanistan'da ve Bizans döneminde doktorlar tarafından kullanılmış. 1000 yıl önce de Arap doktorlar tarafından kullanılagelmiş.
İlacın FMF'yi tedavi etmekte kullanılmasına ise yaklaşık 50 yıl önce başlandı. Kısa bir süre önce de akut perikardit (kalp çevresinde şişlik) tedavisinde ve kalp cerrahisi sonrası post-kardiyak yaralanma sendromu ve atriyal fibrilasyonun önlenmesinde kullanılmaya başlandı.
Schattner, "Bilindiği gibi, kalp krizi geçiren hastaların tekrarlama ve felç geçirme riski önemli ölçüde artar, Son yıllarda yapılan araştırmalar, arterlerdeki aterosklerotik tabakalar üzerindeki anti-inflamatuar aktivitesi sayesinde, küçük günlük dozlarda kolşisinin bu hastaları etkili bir şekilde koruyabildiğini tespit etmiştir" diyor.
İlaç, Covid hastalarına yardım etmek için ne zaman kullanılmaya başlayabilir?
Schattner'e göre bu ön sonuçları doğrulamak için daha fazla kontrollü çalışmaya ihtiyaç var. Ancak ilacın şu anda kullanılmaya başlamaması için hiçbir neden yok.
Schattner, "Kolşisinin koronavirüs hastaları üzerindeki etkisine ilişkin ilk veriler çok umut verici olsa da, daha fazla hastanın kontrollü çalışmalarda olması gerekiyor" diyor.