Alman parlamentosunda geçtiğimiz günlerde yayınlanan bir rapora göre, bazı önemli ordu teçhizatının yalnızca yarısı doğru düzgün çalışır durumda ve kurşun geçirmez yelek ve soğuk iklim kıyafetleri gibi temel ekipmanlar bile yetersiz.
REKLAMRusya'nın Ukrayna'yı işgali Almanya'yı askeri yaklaşımında tarihi bir dönüşüme itti. Almanya Başbakanı Olaf Scholz işgalin başlamasından günler sonra ülkesinin NATO'nun gayrısafi milli hasılasının (GSYİH) yüzde 2'sinin savunma giderlerine harcanması hedefine uyacaklarını açıkladı.
Almanya'nın GSYİH'ının yüzde 2'si yaklaşık 75 milyar euro ediyor. Scholz ise savunma bütçesini 100 milyar euro olarak duyurdu.
Almanya'nın savunma harcamalarında öncelikleri neler?
Uzun yıllardır az yatırım yapılan askeri harcamalara yeni nakit takviyesinin öncelikle orduyu olması gerektiği yere getirmek için kullanılacağı belirtiliyor. Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nin (ECFR) Berlin ofisi kıdemli araştırmacılarından Gustav Gressel'e göre Almanya Savunma Bakanlığı'nın bir harcama planı yok.
"Savunma Bakanlığı 2016 yılında NATO'nun bütünleşik güç planı kapsamındaki taahhüdünü yerine getirmek için yıllık 65 milyar euroya ihtiyaç olduğunu belirtmişti. 2016'dan bu yana her yıl bu rakamın yüzde 40-50'sini aldılar" diyerek savunmaya ayrılan bütçenin yetersizliğine dikkat çekiyor.
Alman parlamentosunda geçtiğimiz günlerde yayınlanan bir rapora göre, bazı önemli ordu teçhizatının yalnızca yarısı doğru düzgün çalışır durumda ve kurşun geçirmez yelek ve soğuk iklim kıyafetleri gibi temel ekipmanlar bile yetersiz.
Almanya'nın savunma listesinde neler var?
Almanların neredeyse on yıldır uzun ve pahalı bir savunma harcama listesi bulunuyor. Her yıl savunma bütçesi artsa da bu listedekileri almaya henüz para ayrılmadı.
Listede yeni F-35 jetleri, ağır nakliye helikopterleri, Fransa ve İspanya ile işbirliği içinde hava savunma sistemleri ve Fransa ile işbirliği içinde geliştirilen yeni muharebe tankı yer alıyor.
Berlin'deki Alman Uluslararası ve Güvenlik İşleri Enstütüsü'nden Dr Claudia Major, 100 milyar euronun bu uzun listenin neredeyse tamamını kapsayacağını belirtiyor. Ek harcamalara bütçe kalacağı ise şüpheli. "Almanya'nın arzu ettiği ancak finanse edemediği gereksinimler var. Bu nedenle fazla manevra için alan yok" diyor.
Bu nedenle mevcut listedeki ihtiyaçlar karşılandıktan sonra ordunun üst düzey yetkililerinin talep ettiği İsrail yapımı insansız hava araçları, denizaltılar, savaş gemileri ve 20 bin ek asker için bütçe kalmayabileceği belirtiliyor.
"Uzun ve pahalı liste gözden geçirilmeli"
Almanya Savunma Bakanlığı ilk etapta Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden yıllar önce devreye sokulan harcama planlarını yeniden gözden geçirmeyi hedefliyor. Bunun için geçen hafta ulusal güvenlik stratejisi için süreç başlattı ve Ukrayna'daki savaş sürerken böyle bir girişimi başlatan ilk ülke oldu.
Stratejinin önümüzdeki yıl başında hazır olması bekleniyor ancak Rusya'nın kapasitesi, taktikleri, gücü ve eksikleri anlaşıldıkça Almanya'nın savaş öncesi hazırladığı pahalı alışveriş listesinin ne kadar geçerli olduğu sorusu daha da önem kazanmaya başladı.
Euronews'e konuşan Dr Major bu aşamada listedeki projelerin hangilerinin hala geçerli olduğunun ya da adapte edilmesi gerektiğinin tespitine vurgu yapıyor:
"F-35'ler, ağır nakliye helikopterleri gibi teçhizata her zaman ihtiyacımız var. Ancak listedeki diğer maddeler için silahlı kuvvetlerimizin temel görevinin ne olacağını gözden geçirmemiz gerekeceğini düşünüyorum".
Almanya'nın kararı diğer Avrupa ülkelerini teşvik eder mi?
Almanya'nın askeri harcamalara bu derece büyük yatırım yapmasının başka Avrupa ülkelerini de teşvik edebileceği belirtiliyor. Estonya'daki Uluslararası Savunma ve Güvenlik Merkezi'nden araştırmacı Martin Hurt'e göre Almanya'nın hareketi Danimarka ve İsveç'in NATO'nun GSYİH'nin yüzde 2'lik hedefini karşılama kararına etkisi oldu. Ancak iki İskandinav ülkesinde Almanya'da olduğu gibi bir aciliyet durumu gelişmedi.
Danimarka bu hedef için 2033'ü işaret etti. NATO üyesi olmayan İsveç'te ise parlamentonun 2025 hedefini tutturma yönünde bir görüş birliğine yakın olduğu görülüyor. Euronews'e görüş bildiren Hurt'e göre diğer Avrupalı uluslar savunma hedefi konusunda Almanya'dan etkilenseler de aynı büyüklükte ya da hızda hareket etmeyebileceklerine işaret ediyor.
Uzmanlara göre Avrupa ülkelerinin, özellikle müşterek çalışma içinde olmaları halinde neye ihtiyaç duyduklarını belirlemeleri büyük önem yaşıyor. AB ülkelerinin büyük çoğunluğunun 2008 mali krizi sırasında savunma bütçesinde başlattıkları kesintileri fazla işbirliği olmadan yaptıklarına dikkat çeken Dr Major kapasite ve savunma sektörü olarak işbirliği yapılmasının harcamaların çok daha akıllıca yapılmasına olanak tanıyacağının altını çiziyor.