Bilim insanları, sivrisinek kaynaklı Zika virüsündeki bir mutasyonun hastalığın başka bir büyük salgını tetikleyebileceği konusunda uyardı. Çalışmayı yürüten ekip, mutasyona aşı ve tedavilerle karşı koymanın yollarını arıyor
REKLAMBilim insanları, sivrisinek kaynaklı Zika virüsündeki bir mutasyonun hastalığın başka bir büyük salgını tetikleyebileceği konusunda uyardı.
Şiddetli doğum kusurlarına ve nörolojik sorunlara neden olabilen virüs üzerinde yapılan araştırma, mutasyonun onu daha bulaşıcı hale getirdiğini ve potansiyel olarak önceden var olan bağışıklığı kırdığını ortaya koydu.
Çalışmayı yürüten ekipten California'daki La Jolla İmmünoloji Enstitüsü'nden Profesör Sujan Shresta, “Dünya bu Zika virüs varyantının ortaya çıkışını izlemeli” dedi.
Ekip şimdi mutasyona aşı ve tedavilerle karşı koymanın yollarını arıyor. Zika virüsü için onaylanmış bir aşı bulunmuyor.
2015 ve 2016 yıllarında Brezilya'da başlayan ve Amerika'daki diğer ülkelere yayılan bir virüs salgını sonrası Dünya Sağlık Örgütü, uluslararası sağlık acil durumu ilan etti ve dünyadaki birçok ülke seyahat uyarıları yayınladı.
Zika virüsü nasıl mutasyona uğruyor?
Zika ve dang (kırık kemik humması) virüsü birçok ülkede aynı anda görülüyor. Birçok biyolojik özelliği ortak olan virüslerden biri diğerine karşı koruma sağlayabiliyor.
Shresta, Zika'nın yaygın olduğu yerlerde, "insanların büyük bir çoğunluğu zaten dang virüsüne maruz kaldı. Hem T hücrelerine hem de çapraz reaksiyona giren antikorlara sahipler" dedi.
Bilim insanları, her iki virüsün de hızla mutasyona uğrayabileceğinden, varyantların daha öldürücü hale gelebileceğini düşünüyor.
Cell Reports dergisinde yayınlanan makalede Shresta, "Bu kadar çok sivrisinek olduğu için bu virüsler sürekli ileri geri hareket ediyor ve gelişiyor" dedi.
Ekip, sivrisinek hücreleri ve fareler arasında gidip gelen enfeksiyon döngülerini yeniden oluşturarak Zika'nın daha fazla insana bulaşarak nasıl geliştiğini gösterdi.
"Mutasyona uğraması daha kolay"
Bu virüsün mutasyona uğramasının nispeten kolay olduğunu belirten ekip, Zika'nın tek bir amino asit değişikliği elde ederek kendisinin daha fazla kopya oluşturmasını ve enfeksiyonların daha kolay tutulmasına yardımcı olduğunu kaydetti.
Varyant, insan hücreleri üzerinde test edildiğinde, ayrıca artan replikasyon gösterdi.
Meksika'daki Guadalajara Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı Jose Angel Regla-Nava, “Bu tek mutasyon, Zika virüsünün virülansını artırmak için yeterli. Sivrisinekte veya insanda yüksek bir replikasyon oranı, viral bulaşmayı veya patojeniteyi artırabilir ve yeni bir salgına neden olabilir" ifadelerini kullandı.
Shresta, "Tespit ettiğimiz Zika varyantı, önceki dang enfeksiyonunun sağladığı çapraz koruyucu bağışıklığın farelerde artık etkili olmadığı noktaya kadar gelişti. Ne yazık ki bizim için bu varyant yaygınlaşırsa, gerçek hayatta da aynı sorunları yaşayabiliriz." diye konuştu.
Zika virüsü nedir?
Tropikal ve subtropikal bölgelerde sivrisinekler tarafından taşınan Zika virüsü dünya çapında 86 ülkede görüldü.
Semptomlar yetişkinlerde genellikle hafif olsa da en büyük zararı hamile kadınlara veriyor. Hamilelik sırasında anneden fetüse de bulaşabilen virüs bebeğin kafasının anormal derecede küçük olduğu veya doğumdan sonra büyümesinin durduğu mikrosefaliye neden olabiliyor.
Virüs, sivrisinek ısırıkları dışında cinsel temas, kan ve kan ürünleri nakli ile organ nakli yoluyla da insandan insana bulaşıyor.