Balina köpek balıklarından deniz kaplumbağlarına: Katar’ın deniz yaşamı neler anlatıyor?

Balina köpek balıklarından deniz kaplumbağlarına: Katar’ın deniz yaşamı neler anlatıyor?
© euronews
By Gizem Sade
Haberi paylaşın
Haberi paylaşınClose Button
Aşağıda yerleştirilen video haber linkini kopyalayın/yapıştırınCopy to clipboardCopied

Katar, doğanın en tehlike altındaki deniz canlılarının korunmasına nasıl yardımcı oluyor? Katar 365 ülkenin gemileri balina köpek balıklarına zarar vermemesi için durdurmayı ve dugongların besin kaynaklarını yenilemeyi içeren projesine daha yakından bakmak için oradaydı.

REKLAM

Katar, doğanın tehlike altındaki deniz canlılarının korunmasına nasıl yardımcı oluyor? Katar 365, ülkenin yuvalayan deniz kaplumbağalarını korumayı, gemileri köpek balıklarına zarar vermemesi için durdurmayı ve dugongların besin kaynaklarını yenilemeyi içeren projesine daha yakından bakmak için oradaydı.

Dugongların besin kaynağını yeniden üretmek

Katar dünyanın en büyük dugong ya da bilinen adıyla deniz ineği nüfusuna sahip ikinci ülke. Bu deniz memelilerinin nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya. İşte bu yüzden, okyanuslardan yok olmalarını önlemek için Katar’da beslenme kaynaklarını artırmaya yönelik bir proje yürütülüyor.

Deniz memelilerinin varlığına dair kanıtlar milyonlarca yıl öncesine dayanıyor. Şimdi ise sürat tekneleri ve balıkçı ağları nedeniyle yüzeye yaklaştıkları için ciddi tehlike altındalar. Son 50 yılda sayıları yüzde 25 oranında azaldı.

Umuyoruz ki yalnızca çocuklarımız değil onların çocuklarının çocukları da dugongları görebilir. Bu nasıl mı olur? Onları şimdiden korumaya başlayarak.
Dr. Mehsin El Yafeyi
Denizbilimci

Bu hayvanlar deniz çayırıyla besleniyor. Her gün 40 kilogram tüketiyorlar ve yılda iki futbol sahası büyüklüğünde deniz çayırı yok oluyor. Bu nedenle onları yeniden üretme ve yetiştirme girişimi başlatıldı. 

Euronews
Katar 365Euronews

Ekip suyun kalitesini ölçerek yeni bitkilerin yetişip yetişmediğini öğrenmek için örnekler topluyor. Çayırlar birçok deniz canlısı için, barınak, sığınak ve besin sağlıyor.

Balina köpek balıklarının beslenme alanları

Zorlu balina köpek balığı ölme riskiyle karşı karşıya. Karakteristik noktalı yüzgeçleriyle bu nazik devler, yıllar içinde nesli tükenmekte olan bir tür haline geldi. Ancak Katar sahillerinde bir noktada, hâlâ her yıl yüzlercesinin toplandığı görülebilir. 

Önde gelen balina köpek balığı bilimcisi Muhammed Caydah bu bölgenin neden bu kadar özel olduğunu anlatıyor: "Bu El Şahin’de meydana gelen bir olay. Yazları sıcaklık nedeniyle deniz suyu çok fazla buharlaşıyor ve Körfez’de ortalama sıcaklıklar 34 derece civarında. Ancak El Şahin’in sıcaklığının ortalama 27 derece olduğunu tespit ettik. Bu, balık yumurtalarının kuluçkası için ideal bir sıcaklık. Balık yumurtalarıyla beslenmek için geliyorlar. Bildiğiniz gibi normalde planktonlarla beslenirler ancak aynı miktarda balık yumurtası yerlerse sistemlerine üç kat daha fazla yağ, enerji ve protein girer."

Caydah, ekibinin bölgede teknelerin sayısını azaltmak için baskı yapması sonrası Katar'da balina köpek balığı sayısının yıllar içinde arttığını söylüyor: "Bu bölgeden kaçınıyorlar, bir balina köpek balığı gördüklerinde ondan uzaklaşmaya dikkat ediyorlar. Bu yüzden burası balina köpek balıkları için çok güzel bir koruma bir alanı. Böylece daha fazla sayıda balina köpek balığı geliyor."

Şahin gagalı kaplumbağalar için yuva alanlarını korumak

Şahin gagalılar, yedi deniz kaplumbağası türünün en çok tehlikede olanı. Tahminlere göre, dünya çapında yuvalayan 25 binden az dişisi var. Uzmanlar ülkede Fuveyrit Plajı da dahil kaplumbağa nüfusu yüksek olduğu bilinen 8 alanı korumaya odaklanmış durumda. 

Katar Universitesi Çevre Bilimleri Merkezi ile Çevre ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan ekipler, Nisan'dan Haziran'a kadar süren yuvalama sezonu boyunca, Katar Enerji sponsorluğundaki bir proje kapsamında, kaplumbağa izlerini arayarak plajda devriye geziyor.

Projenin temel amacı, Katar’a gelen yuvalama popülasyonunu izlemek. Dişilerin sayısını hesaplıyorlar, onları etiketliyorlar, plajlarda devriye geziyorlar, yapılan yuvaları sayıyorlar, yumurtaları korumak için yakınlardaki bir kuluçkahaneye götürüyorlar. 

Euronews
Miranda AttyEuronews

Çevre Bilimleri Merkezi'nden araştırmacı Mark Chatting, bu kaplumbağaları iklim değişikliği bağlamında incelemenin önemli olduğunu söylüyor: "Buradaki yuvalarda elde ettiğimiz yuva sıcaklıkları, Karayiplerde 50 yıl içinde yaşanacağını tahmin ettikleri sıcaklık. Yani bunu halihazırda burada yaşıyoruz. Alarm vermek için değil ama bu kaplumbağaların bu koşullara nasıl adapte olduğunu görmek, bize başka yerlerde neler olabileceğine dair fikir verebilir."

Katar, şahin gagalıların yuvalanmasına yardımcı olmak için koruma çabalarının önemi konusunda farkındalığı artırıyor. Bunun gibi projeler, bu yeni nesil şahin gagalı kaplumbağaların savaşma şansı kazanmasını sağlamak için hayati önem taşıyor.

Haberi paylaşın

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Katar'ın gelenekleri ve kültürü mimarisine nasıl ilham veriyor?