NATO Zirvesi'nin İspanya'da bugün başladığı sırada Uluslararası Kriz Grubu'ndan Finlandiya ve İsveç'in pakta üyelik ihtimali konusunda "karamsar" bir rapor yayınlandı.
REKLAMNATO Zirvesi'nin İspanya'da bugün başladığı sırada Uluslararası Kriz Grubu'ndan Finlandiya ve İsveç'in pakta üyelik ihtimali konusunda "karamsar" bir rapor yayınlandı.
Raporda, Ankara'nın Stockholm ve Helsinki'ye yönelik "taleplerinden geri adım atma olasılığının düşük olduğu" vurgulanırken Türkiye'nin engellemesi nedeniyle sürecin "muhtemelen sürüncemede kalacağı" belirtildi.
Metinde, Türkiye'nin bu vesileyle terör örgütü olarak kabul edilen PKK'ya yönelik Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği'nin (AB) "müsamahakar tutumundan uzun süredir duyduğu rahatsızlığı dile getireceği" belirtiliyor.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, İsveç Başbakanı Magdalena Andersson ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Madrid'de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile bir araya gelecek. Ancak üst düzey yetkililer arasında haftalardır süren görüşmelere rağmen çok az ilerleme kaydedilmiş görünüyor.
İyimserlik havası
Madrid zirvesi öncesinde olumlu bir tablo çizmeye çalışan 73 yaşındaki Finlandiya Cumhurbaşkanı, Türkiye ile müzakerelerin bir hafta öncesine kıyasla "şimdiden daha iyi göründüğünü" ve Türkiye tarafının son dönemde hiçbir toplantıyı iptal etmediğini söyledi.
Ancak Niinistö, NATO liderler zirvesinde bir anlaşmaya varılabileceğini düşünüp düşünmediği konusunda bilgi vermedi ve bunun yerine Türkiye'nin Finlandiya'dan ziyade İsveç'ten daha spesifik taleplerde bulunduğunu söyledi.
Finlandiya Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nden araştırmacı Matti Pesu kaleme aldığı yazıda, birçok Türkiye uzmanının çok daha kötümser olduğunu belirtmesine rağmen, kendisinin bir çözüm bulunabileceği konusunda "bir miktar iyimser" olduğunu ifade etti.
Pesu, "Beklentilerin net bir şekilde düşürülmesi, Erdoğan'a kendisini, tüm beklentilerin aksine Finlandiya ve İsveç'teki durumu ve ittifakın ortak çıkarlarını karşılayacak ve anlayacak nazik ve çözüm odaklı bir oyuncu olarak sunma fırsatı veriyor" diye yazdı:
"Madrid'deki liderler toplantısı kilit önemde olacak. Göreceği ilgi çok büyük olacak. Erdoğan'ın esnekliği ona çok fazla iyi niyet ve görünürlük kazandırabilir. Madrid'deki liderler toplantısından bir sonuç çıkmaması NATO'nun prestijini sarsacaktır."
Alman Uluslararası ve Güvenlik İşleri Enstitüsü'nden Mina Alander de "Böyle üst düzey bir toplantı iyi ama bir ilerleme kaydedileceği konusunda şüphelerim var. Daha önce de söylediğim gibi, eğer 'evet' çıkarsa bu olumlu bir sürpriz olur" diyerek zirve öncesi görüşlerini dile getirdi.
Ankara'ya taviz verme konusunda Fin kamuoyu isteksiz
Türkiye'nin NATO üyeliği ablukasını kaldırmayı kabul etmeden önce Finlandiya ve İsveç ile çözmek istedikleri bir şikayet listesi bulunuyor.
Bu liste PKK'nın üye toplama, para kaynağı sağlama ve propaganda faaliyetleri gerçekleştirmesinin engellenmesini de içeriyor. Türkiye ayrıca Fin ve İsveç makamlarından 30'dan fazla kişinin iadesini istiyor - bunlardan bazıları PKK aktivisti, diğerleri ise Gülen grubuyla bağlantılı oldukları iddia edilen kişiler.
Ancak Finlandiya'da açıklanan son kamuoyu yoklaması, Türkiye'nin taleplerine boyun eğme konusunda pek istekli olmadığını gösteriyor.
Helsingin Sanomat gazetesi için yapılan ankette Finlandiyalıların yüzde 70'i Türkiye'yi "memnun etmek" için mevzuatta ya da ilkelerde herhangi bir değişikliğe gidilmesi gerektiğini düşünmüyor.
Sadece yüzde 14'ü Finlandiya'nın Türk taleplerini kabul etmesine sıcak bakıyor.
Türkiye'ye karşı en sert tutumu Yeşiller ve Sol İttifak partilerinin destekçileri takınırken, aşırı sağcı Fin Partisi destekçileri taviz vermeye en istekli olanlar olarak öne çıkıyor.
Aynı anket, Finlandiyalıların yüzde 79'unun NATO üyeliğini desteklediğini ortaya koyarken, bu oran rekor bir seviye olarak kabul ediliyor. Ankete katılan Finlerin sadece yüzde 10'u NATO'ya katılmaya karşı çıkıyor.