Katar 365'in bu bölümünde bilimsel araştırmalarda büyük ilerlemeler sağlayan üç programı keşfediyoruz: Biobank'ın DNA örnekleme çalışmalarına, hassas tıbbın gidişatını değiştiren Katar Genom Programı'na ve spor sakatlanmaları tedavisinde devrim yaratan bir tesise yakından bakıyoruz.
REKLAMKatar 365'in bu bölümünde bilimsel araştırmalarda büyük ilerlemeler sağlayan üç programı keşfediyoruz: Biobank'ın hasta bakımında dönüşüm sağlayan DNA örnekleme çalışmalarına, hassas tıbbın gidişatını değiştiren Katar Genom Programı'na ve spor sakatlanmaları tedavisinde devrim yaratan bir tesise yakından bakıyoruz.
Spor hekimliği araştırmalarının önde gelen merkezlerinden Aspetar, 2007’de Doha’nın spor semtinde kapılarını açtığı günden bu yana spor dünyasının en büyük isimlerini tedavi etti.
Aspetar, yeni araştırmalar ve teknolojiyi bir araya getiren, dünyanın önde gelen spor hekimliği araştırma merkezlerinden biri olarak uluslararası bir ün elde etti.
Hastanede hareket değerlendirme laboratuvarları, hidroterapi, fizyoterapi ve rehabilitasyon merkezlerinin yanı sıra spor cerrahisi ve ameliyathaneler, diş hekimliği ve fitness tesisleri de dahil olmak üzere bir dizi bölüm yer alıyor.
Aspetar'ın hasta deneyimi sorumlusu Dr. Jamal Al Khanji, tesisin seçkin sporcular dikkate alınarak tasarlandığını söylüyor: "Sporcuların evlerinde hissetmesini istiyoruz. Ve bu sporcular için ev ya bir antrenman sahası ya da bir spor salonudur. Aspetar’a gittiğinizde veya orada bir tur attığınızda, bir hastaneden çok büyük bir spor salonu ya da bir antrenman merkezine benzediğini göreceksiniz."
Aspetar'da fizyoterapist Dr. Rod Whitely, sporcuları tedavi etmeye başladığı zamandan bu yana spor dünyasında çok fazla teknolojik değişikliğe tanık oldu.
Whitely, "30 yıl önce bu işe başladığımda, sporcuların nasıl hareket ettiğini değerlendirmek ve farklı yüklerin eklemlerinden, kaslarından ve bağlarından nereye gittiğini tahmin etmek için sahip olduğumuz tek şey gözlerimizdi." şeklinde konuşuyor.
Bugün iyi bir tahminin yerini bilimsel veriler aldı.
Hassas tıbbın gelişimi
Katar Biobank sağlık uzmanlarına kişiselleştirilmiş tedavi yöntemlerinde ihtiyaç duydukları tüm verileri sunmak için hasta verilerini kullanıyor.
Biobank 2012 yılında yerel bilim insanlarına kanser, diyabet ve obesite gibi yaygın sağlık problemlerine yönelik tıbbi araştırmalar yürütmelerinde yardımcı olmak üzere kuruldu.
Formlar dolduran katılımcılardan kan ve diğer DNA örnekleri alınıyor. Hastalar her 5 yılda bir yeniden değerlendiriliyor. Bu da bilim insanlarının, koruma önlemlerinin işe yarayıp yaramadığını görmelerini sağlıyor.
Katar Biobank'ın direktörü Dr. Nahla Afifi, "Halihazırda, hekimlere ve patoloji uzmanlarına daha kesin teşhisler koymaları için doğru araçlar sağlayarak yardımcı oldu." şeklinde konuşuyor.
Genom haritası çıkarmak
Biobank’ın katkıda bulunduğu en heyecan verici projelerden biri Katar Genom Programı. Bu, dünya çapında hassas tıbbın gidişatını değiştirecek, çığır açan bir genom dizileme girişimi.
Katar Genom Programı kapsamında 2015'ten bu yana 32 bin genom sıralandı.
Genom dizilimi, bir bireyin belirli yaygın hastalıklara karşı yatkınlığını anlamak için önem arz ediyor. Ayrıca, nedensel faktörleri anlamak için kullanılabilecek tüm nüfusa ait veri setleri geliştirmeyi sağlıyor. Nadir genetik bozuklukların seyri de hızla belirlenebiliyor.
Katar Genom Programı direktörü Said İsmail, genomik bilgide çeşitliliğin önemine vurgu yapıyor: "Şu ana kadar mevcut verinin yüzde 95’inden fazlası Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’dan geliyor. Yani beyaz ırktan. Dünyanın her yerinden temsili grupları incelemeden insan genomunu anladığınızı iddia edemezsiniz."
Katar Genom Programı kapsamında ayrıca, çocuklar için de genom atölyeleri yürütülüyor. Dr. Said İsmail atölyelere ilişkin, "Temel amacımız Katar’da yeni nesli geleceğin genetik bilimcileri olmaya teşvik etmek. Onları bilime yöneltmek kolay bir iş değil." ifadelerini kullanıyor.
Geleceğe bakış
Katar 2022 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanırken, Aspetar gibi spor hastaneleri en ileri teknolojileri kullanarak spor sakatlanmalarını tedavi etmek için ön plana çıkıyor.
REKLAMBiobank şu ana kadar 34 binden fazla Katarlı katılımcıdan numuneler aldı. Ancak bu buzdağının yalnızca görünen yüzü. 2 milyon 300 binden fazla örnek depolamak için yeterli kapasiteye sahip.
Biobank şu ana kadar 34 binden fazla Katarlı katılımcıdan numune topladı. Biobank 2 milyon 300 binden fazla örnek depolamak için yeterli kapasiteye sahip.
Covid-19 hastalarıyla yapılan çalışmalar, yerel ve bölgesel sağlık sisteminin daha hasta merkezli olması için hayati bir adım oldu.
Katar Genom Programı bu yılın başlarında Thermo Fister Scientific ile ortak çalışmalara başladığını duyurdu. Amaçları ülkede genomik araştırmaları ve genomik tahminlerin klinik uygulamalarını hızlandırmak.
Katar genelinde spor, hassas tıp ve genetik alanında yapılan bilimsel araştırmaların uzun vadeli, somut etkiler yaratmayı amaçladığı açıkça belli oluyor.
REKLAM