Şubat ayında başlayan Ukrayna işgalinden bu yana Avrupa Birliği'nin Rusya'dan aldığı gas ve petrol giderek azalıyor.
REKLAMŞubat ayında başlayan Ukrayna işgalinden bu yana Avrupa Birliği'nin Rusya'dan aldığı gaz ve petrol giderek azalıyor. İki taraf arasında devam eden 'ekonomik savaş', hem Rusya hem de Avrupa'daki hanelerde ciddi sonuçlar doğurabilecek bir potansiyel taşıyor.
Avrupa Birliği, geçen yıl evleri ısıtmak ve işletmelere enerji sağlamak için kullandığı doğal gazın yüzde 40'ını Rusya'dan aldı. Doğal gaza getirilen kısıtlamaların bu kış Avrupa'yı zorda bırakacağına yönelik bir öngörü var.
Yaptırımlar kapsamında Rusya'dan ithalatını sonlandırmak için başka ülkelere yönelen AB, Rus petrol ithalatının savaş öncesinde yüzde 40 olan payını da eylül ayı başı itibarıyla yüzde 25'e kadar düşürmüş vaziyette.
Moskova ise, hala kendisine bağımlı olduğunu bildiği için Avrupa'ya gaz akışını keserek misillemede bulunuyor. Bu da Avrupa ekonomisi üzerinde olumsuz etkilere neden oluyor.
Rus ekonomisini finanse etmek istemeyen Avrupa Komisyonu daha da ileri giderek, 7 Eylül Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ülkelerden Rusya'nın gaz alım fiyatına bir üst sınır getirilmesini isteyecek. Rusya, buna destek veren ülkelerin gazını tamamen kesmekle tehdit ediyor.
Avrupa giden Rus petrolü azalıyor
Avrupa Birliği, haziranda onayladığı 6. yaptırım paketi kapsamında Rusya'dan deniz yoluyla ham petrol ithalatını yıl sonuna kadar, petrol ürünleri ithalatını ise 2023'ün ilk 2 ayı itibarıyla sonlandırma kararı almıştı. Bu karar, AB'nin Rusya'dan mevcut petrol ithalatının yüzde 90'ını kapsıyor.
Geçen yıl Rusya'dan 48 milyar euro değerinde ham petrol ve 23 milyar euroluk rafine petrol ürünleri ithal eden AB'de, boru hattıyla ithalat yapan ülkeler için ambargo kararında geçici süreyle istisna uygulanacak. Bu ülkeler, aldıkları petrolü diğer üye ülkelere veya üçüncü taraflara satamayacak.
Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasının ardından Rusya'dan fosil yakıt ithalatını azaltmaya çalışan AB'nin, ham petrol ithalatını ambargo kapsamında yıl sonuna kadar sonlandırmasının daha kolay olduğu düşünülüyor. Uzmanlar, AB'nin asıl zorluğu Rusya'dan dizel ithalatını bitirme konusunda yaşayacağını öngörüyor.
AB'nin Orta Doğu'dan petrol ithalatı arttı
Gerçek zamanlı veri takip şirketi Vortexa'nın Başekonomisti David Wech'in AA ile paylaştığı verilere göre, Avrupa 1-21 Ağustos döneminde Rusya'dan deniz yoluyla günlük 1,1 milyon varil ham petrol ithal etti.
Bu ithalatın büyük kısmı Hollanda ve İtalya'ya giderken, Bulgaristan, Romanya ve Polonya da Rusya'dan günlük ham petrol ithalatını sürdürüyor. Diğer Avrupa ülkeleri ise Rusya'dan deniz yoluyla ham petrol alımını neredeyse tamamen durdurdu. Söz konusu ülkelerin savaş başlamadan önce deniz yoluyla ithal ettiği ham petrol miktarı günlük 700 bin varil seviyesindeydi.
Avrupa'nın deniz yoluyla ham petrol ithalatında Rusya'nın payı savaş öncesine kıyasla yüzde 20'den yüzde 10'a, toplam petrol ithalatında ise yüzde 40'tan yüzde 25'e geriledi.
AB Rusya'ya bağımlılığını azaltmak için alternatif kaynak arayışında Afrika ve Orta Doğu başta olmak üzere dünyanın farklı bölgelerine yöneldi.
Afrika'dan AB'ye ham petrol ithalatı savaş öncesine göre 200 bin varil artışla günlük ortalama 2,6 milyon varile, Orta Doğu'dan ithalat 600 bin varil artışla günlük 1,4 milyon varile çıktı.
AB'nin ABD'den ham petrol ithalatı 140 bin varil artarak günlük 1,5 milyon varile, Güney Amerika'dan ithalatı 240 bin varil artışla günlük 600 bin varile yükseldi.
Rusya'dan ham petrol ithalatı ise mevcut durumda savaş öncesine göre yaklaşık 550 bin varil düşüşle günlük 1,1 milyon seviyesine geriledi. Öte yandan, AB'nin Kazakistan'dan ham petrol ithalatı da yaklaşık 140 bin varil düşüşle 800 bin varile indi.