Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, Ukrayna savaşı, enerji krizi ve yükselen enflasyon nedeniyle zor bir kışa hazırlanan AB ülkelerine birlik ve beraberlik mesajı verdi.
REKLAMAvrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, Ukrayna savaşı, enerji krizi ve yükselen enflasyon nedeniyle zor bir kışa hazırlanan AB ülkelerine birlik ve beraberlik mesajı verdi.
Von der Leyen, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu'nda, Komisyonun icraatlarını ve gelecek yıl için önceliklerini anlattığı geleneksel "Birliğin Durumu" konuşmasını yaptı.
Ukrayna'ya savaş açan "Rusya'nın endüstrisinin yerle bir olduğunu" belirten Leyen, Kiev ile dayanışmalarının "sarsılmaz" olduğuna vurgu yaptı.
Avrupa'nın fosil yakıta bağımlılıktan kurtarılacağını söyleyen Leyen, hidrojen piyasasının inşasına yardımcı olmak için 3 milyar euro yatırım yapılacağını kaydetti.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'nin eşi Olena Zelenska'nın katılımıyla düzenlenen oturumda, tüm kadın yetkililerin Ukrayna bayrağının renklerinde giyinmesi dikkati çekti.
Von der Leyen'in konuşmasından öne çıkan 5 önemli başlık:
1- Ukrayna Tek Pazar'a dahil edilecek
Von der Leyen, Ukrayna'nın kısa süre içinde AB'ye elektrik ihraç eder hale gelmesinden sonra karşılıklı ticareti daha da genişletmek istediğini vurgulayarak "Ukrayna'yı Avrupa serbest dolaşım alanımıza getireceğiz. Artık bunu yapmanın zamanı gerçekten geldi" ifadesini kullandı.
AB Komisyonu Başkanı, Zelenskiy ile ülkesinin AB'nin Ortak Pazarı'na dahil edilmesi konusunu, bugün Ukrayna'ya giderek görüşeceğini kaydetti.
Ursula Von der Leyen, Rusya ile savaşan Ukrayna'ya desteğin devam edeceğini söyledi. "Putin kaybedecek, Ukraynalılar kazanacak" diyen Leyen, "Daha önce bu parlamentoda, kıtada devam eden bir savaşı bu şekilde görüşmedik. Ukrayna savaşından sonra tüm Avrupa birleşti. Avrupa'daki okullarda Ukraynalı çocuklar kendilerine yeni arkadaşlar edindi. 50 yıl önceki mali krizde, çözüm bulmak on yıllar almıştı. Rusya, Ukrayna sınırlarına girdiğinde bizim tepkimiz bir oldu" dedi.
Von der Leyen, AB'nin Ukrayna'ya bugüne kadar 19 milyar eurodan fazla mali yardım sağladığını belirterek Rus saldırılarının eğitim hayatına verdiği zarara işaret etti.
Rusya'nın 70'ten fazla okula zarar verdiğini veya tümüyle kullanılamaz hale getirdiğini ifade eden von der Leyen, AB'nin hasarlı okulların rehabilitasyonunu desteklemek için 100 milyon euroluk destek vereceğini duyurdu.
Rusya'ya eşi benzeri görülmemiş yaptırım uyguladıklarını belirten Leyen, şöyle konuştu: "Rus ekonomisi ayakta kalma mücadelesi veriyor. Rus ekonomisini bu duruma sokan Kremlin'dir. Yaptırımlar aynen yürürlükte kalmaya devam edecek. Aynı şekilde Ukrayna'yı ekonomik olarak desteklemeye devam edeceğiz. Ukrayna'nın yeniden inşası için büyük bir kaynağa ihtiyacı var. Bugün Ukrayna'da çocukların gideceği bir okul bile yok bazı yerlerde."
2- Enerji krizi ve tedbirler
Enerjide likidite konusunda ciddi sorunlara neden olan teminat konusunda adım atılacağını söyleyen Leyen, "teminat kurallarını değiştirerek ve fiyat oynaklığını sınırlandıracak tedbirler için piyasa düzenleyicileri ile birlikte çalışma" sözü verdi.
Von der Leyen, "Avrupa'yı fosil yakıta bağımlılıktan kurtarmamız gerekiyor." dedi.
AB, doğal gaz depolarının yüzde 84 doluluk seviyesine ulaştığına dikkati çeken von der Leyen, "Hedefimizin üzerindeyiz ama ne yazık ki bu yeterli olmayacak" diye konuştu.
Doğal gaz tedarikini Rusya yerine, ABD, Norveç ve Nijerya gibi diğer güvenilir tedarikçilere yöneltmenin önemine işaret eden von der Leyen, AB'nin geçen yıl doğal gazının yüzde 40'ını Rusya'dan aldığını, bu oranın son dönemde yüzde 9'a indiğini aktardı.
"Rusya enerji piyasamızı manipüle etmeye devam ediyor" diyen Leyen, üye ülkelerde elektrik tüketimini azaltmaları çağrısında bulunurken, enerji üreticilerinin ve fosil yakıt şirketlerinin yüksek karlarına vergi uygulanacağını söyledi.
Leyen, "Bu zamanda rekor gelir elde etmenin zamanı değil. Kazanç, ihtiyacı olanlarla paylaşılmalı" dedi.
REKLAM"Elektrik piyasasında derin ve kapsamlı bir reform yapacağız" diyen Leyen, yenilenebilir enerji kaynaklarını geliştirmeye ve hidrojen piyasasına ciddi yatırımlar yapacaklarını söyledi.
Leyen: "50 yıl önce yine bir fosil yakıt krizi yaşanmıştı. Ama aynı yolda yürümeye devam ettik. Fosil yakıtlar sübvanse edilmeye devam etti ve hala bunun maliyetini ödüyoruz. Örneğin Danimarka, rüzgar enerjisine çok büyük yatırımlar yaptı. Bu sektörde yüz binlerce istihdam da oluşturdu. İşte bizim de uygulamamız gereken yöntem budur" diye konuştu.
Elektrik şirketleri düzenlemesi
Von der Leyen, enerjide hedefe yönelik desteğe de ihtiyaç duyulduğuna dikkati çekerek, "Düşük maliyetle elektrik üreten şirketlerin gelirlerine tavan getirilmesini teklif ediyoruz" ifadesini kullandı. Düşük maliyetli elektrik üreticilerinin son dönemde aşırı yüksek karlar elde ettiklerini anımsatan von der Leyen bu gelirlere üst sınır uygulayacaklarını dile getirdi.
Komisyonun, elektrik ticareti için daha doğru bir ölçüt oluşturmaya çalışacağını söyleyen von der Leyen, bunun piyasadaki değişiklikleri daha düzgün yansıtacağını ifade etti.
REKLAMVon der Leyen, elektrik vadeli işlem piyasalarındaki enerji şirketlerinin likidite konusunda ciddi sorunları olduğunu belirterek, teminat kurallarını değiştirerek sorunu hafifletmeyi planladıklarını dile getirdi.
Bu piyasalarda gün içi fiyat oynaklığını sınırlayıcı tedbirler de alacaklarına işaret eden von der Leyen, ekimde bu şirketlere kamu yardımı imkanı sağlayacak değişiklikler yapacaklarını vurguladı.
Komisyon Başkanı, mevcut elektrik piyasasının artık amaca uygun olmadığını kaydederek, "Bu nedenle, gazın elektrik fiyatı üzerindeki baskın etkisini ayrıştırmamız gerekiyor. Bu nedenle elektrik piyasasında derin ve kapsamlı bir reform yapacağız" diye konuştu.
3. Rusya'nın endüstrisi yerle bir oldu
"Rusya'nın finansal sektörü can çekişiyor. Rusya'nın bankacılık sektörünün dörtte üçünün uluslararası piyasalara erişimini kestik. Bine yakın uluslararası şirket ülkeyi terk etti. Otomobil üretimi geçen seneye göre yüzde 75 azaldı. (Rus havayolları şirketi) Aeroflot, yedek parça kalmadığı için uçakları yere indiriyor. Rus ordusu, askeri donanımı tamir etmek için bulaşık makinelerinden ve buzdolaplarından çip alıyor çünkü artık yarı iletken maddeleri yok. Rusya'nın endüstrisi yerle bir oldu."
AB Komisyonu Başkanı, "Yaptırımlar kalıcı olacak. Bu, bizim için sonuç alma zamanıdır, yatıştırma değil. Bu, çok açık olmalıdır." diye konuştu.
REKLAM4. Avrupa Siyasi Birliği'ne destek
Von der Leyen, "demokrasinin modasının geçmediğini" vurguladı ve hem AB içinde yolsuzlukla mücadele gibi konulara ağırlık verileceğini hem de Birliğin dışındaki ülkelerle demokrasi temelinde ilişkilerin güçlendirileceğini ifade ederek "Bu nedenle Avrupa Siyasi Topluluğu ile ilgili çağrıları destekliyorum" dedi.
Leyen, "Aday ülkelere yaptığımız demokrasilerini güçlendirme çağrılarında samimi isek, yolsuzluğu da tamamen yok etmeliyiz kendi içimizde. Gelecek yıllarda yolsuzlukla mücadele yasalarımızı yenileyeceğiz, yolsuzluğu insan hakları yaptırımları kapsamına alacağız" dedi.
Birliğin dış sınırlarının etkin şekilde korunmasında temel hakların da ihmal edilmemesi için çalışılacağına işaret eden von der Leyen, göç ve iltica paketinde uzlaşma amacıyla ilerlemenin sağlanması gerektiğine dikkati çekti.
Leyen: "Ukrayna, Moldova ve Gürcistan'a sesleniyorum, siz bizim ailemizin bir parçasısınız. Bu birlik, siz olmadan tamamlanmış sayılmaz."
"Afrikalı ortaklarımızda kıtada iki önemli fabrika kuruyoruz. Bu yaklaşımımızı Güney Amerika'da da uygulamak istiyoruz. Bütün bunlar küresel çapta yatırımı gerektirir. Bu yüzden ortaklarımızla işbirliğini derinleştireceğiz."
REKLAM5. Hidrojen bankası kurulacak
Hidrojenin, Avrupa'nın enerjideki durumunu tamamen değiştirebileceğini vurgulayan von der Leyen, 2030 yılına kadar 10 milyon ton yenilenebilir hidrojen üretme hedefi koyduklarını hatırlattı.
Von der Leyen, hidrojen hedefini yakalamak ve bu alandaki yatırım boşluğunu doldurmak üzere yeni bir hidrojen piyasası kurulmasının önemine işaret etti.
Avrupa hidrojen bankası kuracaklarını belirten von der Leyen, hidrojen piyasasının inşasına yardımcı olmak için 3 milyar euro yatırım yapılacağını kaydetti.
AB'nin enerji krizine karşı tedbir alma çalışmaları
Rusya'nın Avrupa'ya Kuzey Akım boru hattından doğal gaz sevkiyatını süresiz kesmesinin ardından AB üyesi ülkelerin enerji bakanları geçen hafta Brüksel'de olağanüstü bir toplantı gerçekleştirmişti.
Toplantı bitiminde, AB ülkeleri, AB Komisyonuna, hızla düşük maliyetli elektrik üreticilerinin gelirlerinin sınırlandırılmasını, fosil yakıt firmalarından katkı alınmasını, doğal gaza tavan fiyat uygulanmasını, elektrik talebinin düşürülmesini ve enerji şirketlerine likidite sağlanmasını içeren yasal düzenleme teklifleri hazırlama görevini vermişti.
REKLAMBu tekliflerin detaylarının bugün açıklanmasının ardından üye ülkeler atılacak adımlara ilişkin ortak tutum belirlemek üzere müzakereler yapacak.