Putin'in Ukrayna'ya karşı nükleer silah kullanma tehdidi blöf mü; ciddiye alınmalı mı?

REKLAM

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, geçtiğimiz günlerde Rusya'nın kendisini savunmak için nükleer silah kullanmaya hazır olduğunu söyledi. Bu çıkışıyla blöf yapmadığını dile getirse de Batı, Putin'in nükleer silah kullanma tehdidinin gerçeğe dönüşüp dönüşmeyeceğini tartışıyor. 

Kimileri Putin'in Ukrayna'da askeri bir yenilgiyi önlemek, başkanlığını korumak, Batı'yı korkutmak ya da Kiev'i teslim olmaya zorlamak için bir nükleer silah ya da daha küçük taktiksel bir silah kullanabileceğine inanıyor. 

Putin yaptığı son konuşmada, Rusya'nın topraklarını savunmak için tüm yollara başvuracağını belirtmiş ve Batı'yı Rusya'ya saldırmak için nükleer silah kullanımını tartışmaya açmakla suçlamıştı.

Rusya Devlet Başkanı, "Bu bir blöf değil. Bize nükleer silah kullanma şantajı yapanlar okların dönüp onları gösterebileceğini bilmeli." ifadelerini kullandı. 

Rusya yeni nesil hipersonik silahlar ve Batı'dan on kat daha fazla taktik nükleer silah da dahil olmak üzere dünyanın en büyük nükleer cephaneliğine sahip ve bu nedenle Amerika Birleşik Devletleri ve NATO onu ciddiye alıyor.  

İngiltere'nin Eski Rusya Büyükelçisi Tony Brenton, ağustos ayında yaptığı bir açıklamada, "Rusya'nın yenildiği bir savaş, Putin'in düşüşü ya da nükleer bir gösteri konusunda seçim yapması söz konusuysa, nükleer gösteriyi seçmeyecekleri konusunda bahse girmem." değerlendirmesini yapmıştı. 

'Washington Putin'in nükleer tehdidini ciddiye alıyor'

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan pazar günü ABD televizyonlarını yaptığı açıklamada Başkan Joe Biden yönetiminin Putin'in açıklamalarını son derece ciddiye aldığını söyleyerek Moskova'nın olası nükleer silah kullanımının yol açacağı "felaket" konusunda uyarıda bulundu. 

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı William Burns ise salı günü verdiği demeçte Putin'in bu tür tehditlerinin ciddiye alınması gerektiğini ifade etti. 

Öte yandan Burns ABD istihbaratının Putin'in taktik nükleer silah kullanacağına ilişkin kanıtları olmadığını söyledi.

Nükleer silahlar, ABD'nin 1945 yılında Japonya'nın Hiroşima ve Nagasaki kentlerine atom bombasıyla saldırmasından bu yana herhangi bir savaşta kullanılmadı. 

Deniz, hava veya karadan fırlatılan daha kısa menzilli, düşük verimli silahlar teorik olarak Rusya tarafından Ukrayna askeri hedeflerine karşı kullanılabilir. Ancak nükleer silahların böyle bir senaryodaki etkisi askeri uzmanlar arasında bir tartışma konusu. 

Bazıları, Putin'in bir niyet gösterisi olarak böyle bir silahı uzak ve nüfussuz bir alan veya Karadeniz gibi bir su kütlesi üzerinde kullanabileceğini söylüyor. 

Rusya'nın küçük bir taktik silahı kullanmasıyla oluşacak radyoaktif etkinin bir kilometrelik bir alanla sınırlı kalabileceği ancak küçük de olsa nükleer silah kullanımının psikolojik ve jeopolitik etkisinin tüm dünyada hissedileceği belirtiliyor.

'Rusya nükleer silah kullanmaya hazırlansaydı ABD'nin haberi olurdu'

Öte yandan Columbia Üniversitesi'nden savaş ve barış çalışmaları Profesörü Richard K. Betts, "Eğer bir bahse girseydim, Putin'in çaresiz hissetse bile nükleer yolunu seçmeyeceği konusunda 3 üzerinden 2 oranında bahse girerdim. Ancak bu da iyi bir oran değil." şeklinde konuşuyor. 

Londra King's College'da Savaş Çalışmaları Fahri Profesörü Lawrence Freedman, ABD'nin Moskova'nın nükleer bir saldırıya hazırlandığına ilişkin kanıtı olmadığını, eğer durum bu olsaydı Washington'ın oldukça hızlı bir şekilde haberdar olacağını düşünüyor. 

Freedman Rusya'nın nükleer uyarılarına karşı kayıtsız kalınmaması gerektiğini ancak  Putin'in yeni ilhak edilmiş toprakları savunmak için nükleere yönelmesinin mantıklı olmayacağını söylüyor.

Betts ise "Putin'in üzerindeki baskıyı ve küçük bir nükleer silah kullanmanın durumu tersine çevirmek, Batı'yı korkutmak ve onu içinde bulunduğu çıkmazdan kurtarmak için nasıl işe yarayacağına dair mantıksal açıklamalarını görebiliyorsunuz." ifadelerini kullanıyor. 

Savaşın diğer tarafında öne çıkan isim Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ise daha önce Putin'in nükleer tehditlerini ciddiye almıyordu ancak geçtiğimiz pazar günü yaptığı açıklamada bu sefer durumun ciddi olabileceğini söyledi. Zelenski "Dün bu belki bir blöftü ama şimdi gerçek olabilir." ifadelerini kullandı.