Yine Sayıştay’ın 2017 yılına ait raporunda ise işçi güvenliği ekipmanlarının yeterli olmadığı vurgulanıyor.
REKLAMBartın'ın Amasra ilçesindeki kömür madeninde meydana gelen patlamada 41 işçi hayatını kaybetti, 6 işçisinin tedavisi sürüyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, patlama ile ilgili Meclis Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada "Amasra'da son denetimin ağustos ayında yapıldığını ve aykırı bir husus tespit edilmediğini" söyledi.
2017 ve 2019 tarihli Sayıştay raporlarında tespit edilen durumlara değinen Bakan Dönmez, maden ocağında yaşanan patlamanın ihmal ve denetimsizlikten kaynaklı olduğuna dair yapılan eleştirilerle ilgili, son yapılan denetimlerde teknik ve idari düzenlemelere aykırı bir hususun tespit edilmediğini belirtti.
Bakan Dönmez: 'En ufak bir ihmal varsa gereği yapılacak'
Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun (TTK) yatırımının yüzde 33'ünün iş sağlığı ve güvenliğine ayrıldığını ve de tesiste düzenlemelere aykırılık bulunmadığını ifade eden Dönmez, ‘’Olayın tüm boyutlarıyla açıklığa kavuşması için gerekli desteği ilgili birimlere vereceğiz. En ufak bir ihmal varsa gereği yapılacak’’ dedi:
"Metangazı miktarı çalışılan ortamda yüksek metangazı şeklinde lanse edildi. Söz konusu ifade yanlış. Kömürdeki metan ile havadaki metan miktarı birbirinden farklıdır. Grizu patlamaları ortamdaki metan yüzdesiyle ilgilidir.’’
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in Meclis’te paylaştığı verilere göre; kazadan önceki son kayıtlar incelendiğinde ortamdaki metan gazı oranı önce yüzde 1,5 oranına ulaşmış ve emniyet amaçlı elektrik kesilmiş. 18.09'da son kayıt ise yüzde 1,69 olarak görülmüş.
Bu değerlerin bilirkişiler tarafından inceleneceğini söyleyen Bakan Dönmez, ‘’Sorumlu kimse çıkartılacak ortaya, kimseyi de gizlemeyeceğiz’’ dedi.
Bartın Amasra'daki patlamayla ilgili Sayıştay raporunda ne diyor?
Patlama sonrasında CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, 14 Ekim’de twitter hesabından Sayıştay Başkanlığı'nın Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun 2019 yılı Denetim Raporunu paylaşarak ihmal iddialarını gündeme taşımıştı.
Sayıştay Denetim Raporu’nda 2019 yılında müessesenin dengelenmiş üretim derinliğinin artmasının kaza risklerini yükselttiğine ve de gündüz vardiyası dışında olası arızalara anında müdahale edilemediğine dair uyarılar söz konusu.
Sayıştay aynı raporda "yeterli sayıda işçi hazırlanmadığı için iş güvenliğinin riske atıldığına" da dikkat çekiyor. Raporda geçen ifadeler şöyle:
"Müessesede, iş zorluğu nedeniyle kanuni gerekliliklerin yerine getirilmesi durumunda işçilerin derhal emeklilik hakkını kullanması nedeni ile azalan işçi sayısına bağlı olarak, kömür kazı faaliyetinin yapıldığı ayaklarda yeterli sayıda işçi tertip edilemediği, bu durumun başta iş güvenliği olmak üzere üretim ve işgücü verimliliklerini düşürdüğü görülmüştür.’’
"Firmaya bugüne kadar verilen süre uzatımlarının iyi değerlendirilmediği, bir an önce kömür üretimine geçme çabasında olmadığı aşikardır"
Yine Sayıştay’ın 2017 yılına ait raporunda ise işçi güvenliği ekipmanlarının yeterli olmadığı vurgulanıyor.
Bununla birlikte, ilgili firmanın hazırlık çalışmalarını tamamlamak yerine bir an önce kömür üretimine geçmek için hızlı hareket ettiğine dikkat çekiliyor:
"Firma kuyularının insan, malzeme, taş ve kömür nakline imkan verecek şekilde teçhiz edilmesi ile ana kat ve nakliyat galerilerinde, nakliyat, havalandırma, drenaj, elektrifikasyon, basınçlı hava ve erken uyarı sistemlerinin kurularak tam anlamıyla çalışır hale getirilmesinin de zaman alacağı anlaşılmaktadır. Firmaya bugüne kadar verilen süre uzatımlarının iyi değerlendirilmediği, bir an önce kömür üretimine geçme çabasında olmadığı aşikardır.’’
Meclis Genel Kurulu'nu bilgilendiren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, bu raporlara ilişkin de açıklama yaptı.
Bakan Dönmez, Soma ve Ermenek'te yaşanan maden patlamaları sonrasında alınan önlemleri anlattı.
"2017 ve 2019 yılları Sayıştay raporlarında yer alan 'solunabilir ve patlayabilir tozla mücadele' başlığı altındaki hususların dikkate alınmadığı iddiası ortaya atılmıştır. Bu iddiaya ilişkin ölçümler ve kontroller tam yapılmakta ve mevzuatta belirtildiği seviyede tutulmaktadır. İkinci olarak; Soma ve Ermenek kazalarından sonra mevzuattaki düzenlemelere istinaden TTK'da iyileşmeler yapılmadığına dair iddialar atıldı. Tüm müesseselerde bulunan toplam 200 kilometrelik bu yeraltı açıklıklarında hayat hattı tesis edildi. Yeraltı ferdi kurtarıcı maske değişim istasyonları kuruldu. Tüm iş süreçleri için risk değerlendirme yükümlülüğü getirilmiş, bu husus kurum tarafından titizlikle takip edilmiştir."
Çalışan ekiplerin her birisinin elinde gaz dedektörleri olduğunu, ayrıca çalıştığı ortamlarda sabit tesis edilmiş dedektörlerin de olduğunu açıklayan Bakan Dönmez, bunların ışıklı ve sesli uyarı yaptığını dile getirdi.
Bakan Fatih Dönmez, bir sinyal hattıyla, işletmenin üstünde, merkezi gaz izleme sistemi kurulduğunu, sürekli operatörler ve süpervizörlerin bu durumu izlediğini vurgulayarak, verilerden herhangi birisinde uyuşmazlık olması halinde de birbirinden teyit ettiklerini aktardı.
REKLAMCumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı da bu haftaki Dezenformasyon Bülteni’nde Bartın'da yaşanan maden kazası ile ilgili kamuoyuna yansıyan haberlere ve içeriklere yer verdi.
''Bartın’da, Türkiye Taşkömürü Kurumu Amasra Müessese Müdürlüğü’nde meydana gelen kazaya ilişkin, “Sayıştay raporlarındaki uyarı ve öneriler dikkate alınmadı” iddiası doğru değildir. Bazı basın yayın organlarında yer alan haberlerde, Sayıştay raporundaki genel bilgilendirmeler, “grizu patlaması riski tespit edildi” şeklinde yorumlanmıştır. Madenlerde yönetmelik ve mevzuatların uygulanmasına yönelik veriler, tüm iddiaları çürütür niteliktedir. İddiaların aksine, söz konusu Sayıştay raporlarındaki öneriler dikkate alınmış, hatta mevzuatın gerektirdiğinden daha fazla tedbir alınmıştır.''
''Degaj yönergesinin dikkate alınmadığı’ iddiası doğru değildir''
Dezenformasyonla Mücadele Birimi, Bartın’daki maden kazasıyla ilgili, ‘degaj yönergesinin dikkate alınmadığı’ iddiasını ile şu açıklama ile yalanladı.
''Söz konusu yönerge, 6331 Sayılı İş Sağlığı, Güvenliği Kanunun 30’uncu maddesine göre çıkarılan 16/9/2013 28770 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Maden İş Yerlerinde İş Sağlığı, Güvenliği Yönetmenliğine dayanılarak hazırlanmıştır. Sayıştay’ın 2019’da hazırladığı raporda, muhtemel risklere karşı genel bir yaklaşımda bulunulmuştur. “Kurum Degaj Yönergesi hükümlerinin titizlikle uygulanması gerekmektedir” ifadesi, tespit değil bilgilendirme amaçlıdır. Kurumun bu kapsamdaki tüm işlemleri Çalışma Bakanlığı İş Teftiş Kurumu ve MAPEG ekiplerince denetlenmekte ve titizlikle takip edilmektedir. Sayıştay’ın belirttiği Kurum Degaj Yönergesi’ne tam uyumla, madencilik faaliyetleri yürütülmektedir.''
Maden patlaması ile ilgili soruşturma sürüyor
Olayla ilgili adli soruşturma kapsamında Amasra Cumhuriyet Savcılığı'nda görevli savcı sayısı, Hakimler ve Savcılar Kurulu (HSK) tarafından 6'ya çıkarıldı.
REKLAMBu kapsamda Bartın Cumhuriyet Savcısı Ozan Mert Alıcı, "3 ay geçici süreli yetki" ile soruşturmada görev yapacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı da patlamaya ilişkin iş müfettişlerinden oluşan soruşturma ekibini, iş güvenliği uzmanları ile birlikte 6 kişiye çıkararak genişletti.
Patlama sonrasında güvenlik sistemlerinin de yer aldığı tüm teknik cihazlara soruşturma kapsamında el konulmuştu. Teknik cihazların yeterli olup olmadığı bilirkişi tarafından incelenecek.