1989'daki Tiananmen Meydanı katliamından sonra iktidara gelen ve sonrasındaki on yıl boyunca ülkede hızlı ekonomik büyümeyi sağlaması ile anılan eski Çin Devlet Başkanı Jiang Zemin çarşamba günü 96 yaşında öldü.
REKLAM1989'daki Tiananmen Meydanı katliamından sonra iktidara gelen ve sonrasındaki on yıl boyunca ülkede hızlı ekonomik büyümeyi sağlaması ile anılan eski Çin Devlet Başkanı Jiang Zemin çarşamba günü 96 yaşında öldü.
Xinhua haber ajansı; Komünist Parti, parlamento, kabine ve ordu tarafından Çin halkına yazılmış ortak mektubu yayınlayarak, Jiang'ın çarşamba günü öğleden sonra lösemi ve çoklu organ yetmezliği nedeniyle doğum yeri Şangay'da öldüğünü aktardı.
Mektupta, "Yoldaş Jiang Zemin'in ölümü,partimiz, ordumuz ve tüm etnik gruplardan halkımız için hesaplanamaz bir kayıptır." denildi.
Jiang'ın ölümü, ülkede nadir görülen yaygın sokak protestolarının yaşandığı bir zamanda geldi.
Çin şu sıralar sıfır-Covid politikası ile şiddetlenen keskin bir ekonomik yavaşlama yaşıyor. Ülkedeki Twitter benzeri Weibo platformunun çok sayıda kullanıcısı, 2004'te emekli olduktan sonra siyasette etkili olmaya devam eden Jiang'ın ölümünü bir dönemin sonu olarak nitelendiren mesajlar paylaşıyor.
Nasıl göreve geldi?
1993-2003 yılları arasında görevde olan Jiang Zemin, Çin'i geniş ölçekte dışa açtı ve ülkesini diplomatik izolasyondan kurtardı. Bugünkü ekonomik güce ulaşılmasında en kilit rolü oynayan liderlerden biri oldu.
Tiananmen Meydanı protestoları, Çin Komünist Partisi'nin tepesinde sertlik yanlısı muhafazakarla reformcular arasında sert bir güç mücadelesine yol açtı.
Jiang, olayların ardından sertlik yanlıları ile daha liberal unsurları birleştireceği umuduyla uzlaşmacı bir lider olarak seçilmişti.
Her ne kadar Tiananmen Katliamı'nn sorumluları arasında görülmese de Jiang'ın de insan hakları ve demokrasi sicili parlak olmadı.
Özellikle 1999'da milyonlarca üyesi olan dini tarikat Falun Gong'a yönelik uygulmaya koyduğu çok ağır baskılar hafızalardan silinmedi.
Etkisi nasıl sürdü?
Jiang, emekliliğinden sonra da siyasette etkili olabildi çünkü Çin'in en güçlü liderlik organı olan Politbüro Daimi Komitesi'nin çoğunu kendine sadık isimlerden oluşturdu.
Ancak Jiang'ın 2004'teki son görevi olan askeri komisyon başkanlığından emekli olmasından sonra halefi Hu Jintao, kendi hakimiyetini pekiştirdi ve Jiang'ın adamlarını etkisiz hale getirerek başarılı bir şekilde Şi Cinping'i kendinden sonraki lider olarak seçtirdi.