İranlı rejim muhaliflerinin sosyal medyadan paylaştıkları ortak mesajda "2022 her inançtan, dilden ve yönelimden İranlıların dayanışma yılı oldu. Örgütlenme ve dayanışmayla 2023, İran milleti için özgürlük ve adaletin gerçekleşeceği zafer yılı olacaktır." denildi.
REKLAMİran'da sokak gösterileri devam ederken aralarında eski İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi'nin oğlunun da bulunduğu bazı rejim muhalifleri "özgürlük ve adalet" vurgusunun yapıldığı "ortak yeni yıl mesajı" yayımladı.
Ülke dışında yaşayan oğul Rıza Pehlevi, aktivist Mesih Alinejad, aktris ve aktivist Nazenin Bünyadi ile 2020'de Devrim Muhafızları tarafından düşürülen Ukrayna yolcu uçağındaki İranlıların haklarını savunmasıyla ön plana çıkan Hamid İsmailiyun 2023 dolayısıyla ortak yeni yıl mesajı paylaştı.
İranlı rejim muhaliflerinin sosyal medyadan paylaştıkları mesajda şu ifadelere yer verildi:
"2022 her inançtan, dilden ve yönelimden İranlıların dayanışma yılı oldu. Örgütlenme ve dayanışmayla 2023, İran milleti için özgürlük ve adaletin gerçekleşeceği zafer yılı olacaktır."
İran'daki sokak gösterilerinde lider bulunmuyor
İran'da son yıllarda sosyal ve ekonomik sorunlar nedeniyle patlak veren sokak gösterilerinde muhaliflerin birlik oluşturamaması tartışma yaratıyor.
Ülkede 3 ayı aşkın süredir devam eden Mahsa Amini gösterilerinde de bir lider olmaması, muhalifleri bu konuda bir isim arayışına sevk etti.
Halkın büyük kısmı "rejim yanlısı" muhafazakar ve reformistlerden ümidini keserken, "rejim karşıtı" Rıza Pehlevi ve Halkın Mücahitleri gibi eski gruplara da sıcak bakmıyor.
Bazı platformlarda adı gündeme gelen Hamid İsmailiyun ise Pehlevi taraftarlarınca siyasi bir kişilik olmaması gerekçesiyle sert eleştirilere tabi tutuluyor.
Yeni yıl dolayısıyla yayımlanan söz konusu ortak paylaşım, bir taraftan muhalif isimlerin bir araya gelmesi olarak değerlendirilirken diğer taraftan birçok muhalif isim ve grubun dışarıda kalması şeklinde yorumlanıyor.
Gösterilerde gözaltına alınan 18 yaşındaki gence 2 kez idam cezası
Öte yandan İran'da Mahsa Amini protestolarında gözaltına alınan 18 yaşındaki genç, "yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak" ve "muharip" suçlamasıyla 2 defa idam cezasına mahkum edildi.
İran İnsan Hakları Aktivistleri Ajansı (HRANA), Mazenderan eyaletine bağlı Nuşehr kentindeki gösterilerde gözaltına alınan 18 yaşındaki Mehdi Muhammediferd'in yargılandığı davaya ilişkin bilgi verdi.
HRANA'dan yapılan açıklamaya göre, mahkeme heyeti, Muhammediferd hakkında "yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak" ve "muharip" suçlamasıyla 2 defa idam kararı verdi.
Muhammediferd ayrıca "ülke güvenliğine karşı suç işlemek amacıyla toplanmaktan" 4 yıl, "ülke güvenliğini bozma kastıyla halkı savaş ve öldürmeye tahrikten" 2 yıl, "ülke liderine hakaretten" 1 yıl, "rejim aleyhinde propaganda yapmaktan" da 6 ay olmak üzere toplamda 7 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Nuşehr'de 30 Eylül'de gözaltına alınan Muhammediferd'e yöneltilen suçlamalar arasında "5 güvenlik görevlisinin hayatını kaybettiği 21 Eylül'de Nuşehr'de düzenlenen gösterilerin başını çeken isimlerden biri olma" da yer alıyor.
Muhammediferd'e avukat seçme hakkının tanınmadığı iddia ediliyor.
HRANA'ya konuşan bir yakını ise olaylara ilişkin kamera görüntülerinde Muhammediferd olduğu iddia edilen kişinin yüzünün tam seçilemediğini, sorgudaki ifadesinin de baskı altında alındığını söyleyerek tüm suçlamaları reddetti.
İran yasalarına göre, bir kişi; halkın can, mal ve namusuna kastederek dehşet ve korku salmak için ateşli veya ateşsiz silah kullanması durumunda "muharip" olarak suçlanıyor.
Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü (IHR) 27 Aralık'ta yayımladığı raporda, Amini'nin ölümü sonrasında başlayan sokak gösterilerinde emniyet güçlerinin müdahalesi sonucu 476 protestocunun öldüğünü aktarmıştı.
REKLAMİran medyasına göre de, ülke genelindeki gösteriler sırasında 60'tan fazla güvenlik görevlisi yaşamını yitirdi, binlerce gösterici gözaltına alındı.