Papa 16. Benedikt: Katolik Kilisesi'ndeki cinsel istismarla en fazla mücadele eden isim

31 Aralık 2022'de hayatını kaybeden eski Papa 16. Benedikt
31 Aralık 2022'de hayatını kaybeden eski Papa 16. Benedikt © AP
By Mustafa Bag
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

95 yaşında hayatını kaybeden eski Papa 16. Benedikt, her ne kadar din adamlarınca işlenen cinsel tacizler konusunda Vatikan'da en cesur adımları atan isim olsa da sürekli eleştirilerin gölgesinde kaldı.

REKLAM

Geçen yılın son gününde 95 yaşında hayatını kaybeden Papa 16'ıncı Benedikt, 20. yüzyılın en üretken Katolik teologlarından biri olarak, yazdığı ciltler dolusu kitabın yanı sıra vaaz ve konuşmalarla inancı halka anlatan bir öğretmen-papa olarak tarihe geçti.

Ancak geride bıraktığı mirasının önemli bir başka yönüne dair pek övgü alamadı. Hatta sürekli eleştirilerin hedefindeki isim oldu. 

AP'nin haberinde Vatikan'da din adamlarının cinsel istismarı konusundaki tutumu tersine çevirmek için kendisinden önceki herkesten çok daha fazlasını yaptığı belirtiliyor. 

AP
Asıl adı Joseph Alois Ratzinger olan ve 2005 ile 2013 yılları arasında 8 sene Katolik dünyasına liderlik eden eski Papa 16. BenediktAP

Öyle ki Papa 16. Benedikt, kardinal ve papa olarak, tacizci rahiplerin görevden alınmasını kolaylaştırmak için kilise yasalarında devrim niteliğinde değişiklikler yapılmasını sağladı ve yüzlercesini görevden aldı. 

Taciz mağdurlarıyla görüşen ilk papa oldu. 

Eski Papa John Paul II'nin yakın çevresi tarafından çok sevilen bir seri pedofile karşı harekete geçerek 20. yüzyıl Katolik Kilisesi'nin en korkunç vakasında selefinin aksine adımlar attı. 

Ancak belki de çok daha fazlasının yapılması gerekiyordu. 

Zira ölümünün ardından, istismar mağdurları, Katolik hiyerarşisinin geri kalanı gibi, kendisinin de kurumun imajını daha fazla koruduğu, mağdurların taleplerinin önünde gördüğü ve birçok yönden sorunun asıl kaynağı olan ruhban sistemini savunduğunu belirterek, sicilinde övülecek pek de bir şey olmadığını düşündüklerini dile getirdi.

Din adamlarının tacizine uğrayanlarca oluşturulan ABD merkezli SNAP'tan (Rahiplerin Tacizine Uğrayanlar Ağı) yapılan açıklamada, "Bize göre Papa 16. Benedikt, kilisenin onlarca yıllık en karanlık sırlarını kendisiyle birlikte mezara götürüyor" denildi. 

Alman kilise taciz mağdurlarını temsil eden Eckiger Tisch ağından Matthias Katsch da Dpa'ya verdiği demeçte, kurbanların "mağduru oldukları sistemde uzun süreli sorumluluğu bulunan kişi" olarak tarihe geçeceği sözleriyle Papa 16. Benedikt'e tepkisini dile getirdi. 

Benedict'in 2013'teki istifasından sonraki yıllarda, ağırlıklı olarak İngilizce konuşulan birkaç ülkeyi kapsadığına inandığı "bela" dünyanın her yerine yayılmıştı.

Münih Piskoposu olarak görev yaptığı yıllarda dört vakayı ele alışı nedeniyle bağımsız bir raporda suçlandıktan sonra bile sorunun kişisel ya da kurumsal sorumluluğunu almayı reddetti. 

Keza istismarcıların suçunun üstünü örten hiçbir piskoposa yaptırım uygulamadı ve istismar vakalarının polise bildirilmesini hiçbir zaman zorunlu kılmadı.

Ancak Benedikt, seleflerinin tamamından ve özellikle de gözetimi altında yanlışların alenen patlak verdiği John Paul'den çok daha fazlasını yaptı. 

Papa Francis de ilk etapta sorunu görmezden geldi ancak sonra Benedikt'in izinden giderek hiyerarşiyi sorumlu tutmak için tasarlanmış daha da katı protokolleri onayladı.

Dünya çapında din adamlarının suistimalleri ve (kilise merkezli cinsel tacizlerin) üstünü örtme vakalarını izleyen çevrimiçi kaynak BishopAccountability'nin kurucusu Terrence McKiernan, "(Benedict) baskı altında kalmasına ve zorlanmasına rağmen başka hiçbir papanın yapmadığı gibi davrandı, ancak papalık bu merkezi meselede tepki gösterdi." diye konuştu. 

Çeyrek asır boyunca İnanç Doktrini Cemaati'nin başkanlığını yapan eski Kardinal Joseph Ratzinger, 1980'li yılların başlarında cinsel istismarın boyutlarını ilk elden görmüştü. 

Vakalar İrlanda, Avustralya ve ABD'den peyder pey Vatikan'a geliyordu. Ratzinger, henüz taciz davaları ayyuka çıkmadan, 1988 tarihinde Vatikan hukuk departmanını tacizci rahipleri hızlı bir şekilde görevden almasına izin vermesi için ikna etmeye çalışmıştı. 

REKLAM

O dönemki Vatikan yasaları rahipleri cezalandırmak için uzun ve karmaşık kanonik (kilise kanununa göre belirlenen) yargılamalar gerektiriyordu ve ancak iyileştirmeye yönelik pastoral (piskoposlarla ilgili) girişimler başarısız olduğunda son çare olarak başvuruluyordu. 

Bu yaklaşım felaketle sonuçlanmış ve piskoposların tacizcileri bir cemaatten diğerine taşıyarak tekrar tecavüz ve taciz etmelerine olanak sağlamıştı. 

Hukuk bürosu, rahibin savunma hakkının korunması gerektiğini gerekçe göstererek 1988 yılında Ratzinger'in talebini geri çevirmişti. 

AP
Malta Başpiskoposu Charles SciclunaAP

Ratzinger, 2001'de John Paul'ü sorunun üzerine gidilmesi için ikna etmiş ve tüm istismar vakalarının incelenmek üzere kendi ofisine gönderilmesini sağlamıştı. 

Bir kilise avukatı olan Charles Scicluna'yı cinsel suçlar savcısı olarak yanına almış ve birlikte harekete geçmişlerdi. 

REKLAM

Ratzinger'in 2002'den 2012'ye kadar savcısı olan ve şimdi Malta Başpiskoposluğu görevini yürüten Scicluna, "Davaları cuma günleri tartışırdık; o buna Cuma kefareti derdi" diyor.

Ratzinger'in kardinal ve papa olarak gözetimi altında Vatikan, korkunç tacizcileri görevden almak için hızlı idari prosedürlerin yolunu açtı. 

Kilise hukukunda yapılan değişikliklerle, cinsel istismarla ilgili zaman aşımı süresinin toplu değil vaka bazında ele alınmasına olanak sağladı. 

Rıza yaşını 18'e yükselterek reşit olmayanları koruyan kuralları 'savunmasız yetişkinleri' de kapsayacak şekilde genişletti.

Değişiklikler hemen etkisini gösterdi: Vatikan'ın şu ana kadar kamuya açıklanan tek istatistiki verilerine göre, 2004'le 2014 yılları arasında, Benedikt'in sekiz yıllık papalığının bir önceki ve bir sonraki yılları da eklendiğinde Vatikan'a yaklaşık 3 bin 400 (taciz, tecavüz) vakası geldi. 

REKLAM

Bu süre zarfında 848 rahibi görevden aldı ve 2 bin 572'sini de cezaya çarptırdı.

Görevden almaların yarısına yakını Benedikt'in papalığının son iki yılında gerçekleşti.

Avustralya'dan Kardinal George Pell, "Bu belayla ilgili suçlamaları kilisenin düşmanları tarafından uydurulmuş bir şey olarak düşünme eğilimi her zaman vardı" diyor. Pell'in kendisi de istismar ve mağdurları göz ardı etmekle suçlanmıştı. 

Melbourne'deki bir hapishanede 404 gün hücre hapsinde kaldıktan sonra taciz suçlamasından beraat eden Pell, "Papa Benedikt bunun bir unsuru olduğunu çok net bir şekilde fark etti, ancak sorun çok çok daha derindi ve bu konuda bir şeyler yapmak için etkili bir şekilde harekete geçti." diye konuştu. 

Almanya'nın Bavyera eyaletinde 1927'de doğan ve asıl adı Joseph Alois Ratzinger olan eski Papa, 2005'te göreve geldiğinde kendisine Havari isimlerinden Benedikt'i seçti. Böylece Papa 16. Benedikt ismiyle Vatikan'ın ruhani lideri oldu. Benedikt, 600 yıl sonra görevinden istifa eden ilk papa olarak tarihe geçti.

REKLAM

Ek kaynaklar • AP

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Emeritus Papa Benedikt uyku bozukluğu nedeniyle görevini bırakmış

Emerit Papa 16. Benedikt Vatikan'daki cenaze töreniyle defnedildi

Yahudi olmak isteyen Arjantin devlet başkanı 'embesil' dediği Papa'yı hediyelerle ziyaret etti