NASA'nın Artemis görevleriyle Ay'da kuracağı üs için hangi şirketler ne üretiyor?

REKLAM

Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) Artemis Programı kapsamında Ay üzerinde bir üs kurarak Dünya dışında bir gök cisminde insan varlığını sürdürmeyi hedefliyor.

NASA yönetici yardımcısı Jim Free'ye göre Ay'ın yüzeyinde kalıcı yaşam alanları oluşturulması Artemis'in ilerleyen görevlerinde mümkün olabilecek.

Planlanan ilk inişin Artemis 3'le 2020'lerin sonuna doğru gerçekleşeceği hesaplandığında, kalıcı üssün Artemis 7 ve sonrasındaki görevlerde hayata geçebileceği sanılıyor. Bunun da 2030'lardan önce gerçekleşmesi beklenmiyor.

Bilimsel keşif hedeflerini çeşitlendirmek ve inişler için daha fazla esneklik sağlamak amacıyla üssün birden fazla sahadan oluşması planlanıyor.

Uzay sanayi, Ay üssünde bulunması gereken güç jeneratörleri, araçlar ve yaşam alanları gibi birçok ihtiyacın karşılanması için teknolojik zorlukları aşmaya çalışıyor. Bu uzun vadeli plandan pay kapmak isteyen uzay şirketleri birbiriyle yarışıyor.

Enerj ve iletişim

Güneş panelleri

Enerji üssün çalışması için en temel ihtiyaçlardan biri. 220 çalışanı bulunan Astrobotic NASA'nın güneş panelleri inşa etmesi için seçtiği üç firmadan biri. 

Ay'ın güney kutbu buz halinde su bulunduğu için üssün kurulması için seçilen adayların başında geliyor. Firma, güneş panellerini bölgede çok az görünen Güneş'ten en fazla yararlanma imkanı sağlayabilmek için dikey olarak yerleştirmeyi planlıyor.

Yaklaşık 18 metre yükseklikteki paneller onlarca kilometrelik kablolara bağlanacak. Güneş paneli dizinleri,  farklı yerlere taşınmak üzere araçlara sabitlenecek.

İnternet ve GPS

Tıpkı yeni bir eve taşınınca telefon ve internet bağlantısını kurmak gibi, üste iletişimi sağlamak öncelikli bir diğer konu.

Amerikan havacılık ve uzay şirketi Martin Lockheed'in yeni bir yan kuruluşu olan Crescent Space bir çift uydu ile başlayarak Ay'a internet ve GPS sunucusu götürmeyi amaçlıyor.

Bu sayede NASA'nın görevlerinde aşırı ısınma tehdidiyle karşı karşıya olan Derin Uzay Ağı üzerindeki yükün hafifletileceği belirtiliyor. Şirket, Ay pazarının değerinin "önümüzdeki 10 yıl içinde 100 milyar dolar" olacağını tahmin ediyor.

Araçlar

NASA, bilimsel keşif gezileri için uzay sanayinden iki kişilik basınçsız - yani üstü açık - bir gezici aracı 2028 yılına kadar hazır olacak şekilde geliştirmesini istedi.

Araçların Apollo görevlerindeki keşif araçlarından farklı olarak, astronot olmadan yapılacak gezilerde de otonom olarak çalışması gerekiyor.

Bu da sıcaklıkların eksi 170 dereceye kadar düştüğü ve iki hafta sürebilen soğuk Ay gecelerine dayanıklı olabilmesini gerektiriyor.

Ay tozu ya da regolit de araçlar için büyük bir zorluk teşkil ediyor. Çünkü su ya da rüzgar tarafından aşındırılmadığı için neredeyse cam kadar zarar verici.

Lockheed Martin, General Motors ile ortaklık kurarak otomobil devinin elektrikli ve arazi araçları konusundaki uzmanlığından yararlanıyor.

Mühendislik devi Leidos'un bir yan kuruluşu olan Dynetics de ABD otomobil yarışları birliği Nascar ile güçlerini birleştirdi.

Dynetics, yeni geliştirdiği Ay Yüzey Aracı prototipini ilk kez geçtiğimiz günlerde ABD'de düzenlenen bir uzay sempozyumunda tanıttı. 

REKLAM

Saatte 15 kilometre hıza ulaşabilen prototip, kumlu yüzeyde çekişi en üst düzeye çıkarmak ve karşılaştıkları kayalarla başa çıkmak için tekstil gibi örülmüş bir robotik kol ve metal tekerlekler içeriyor

Araçlar konusunda henüz hangi şirketlerle çalışacağını açıklamayan NASA, uzun vadede Japon uzay ajansı JAXA ile astronotların giysilerini giymelerine gerek kalmayacak basınçlı bir araç üzerinde çalışıyor.

Yaşam alanları

NASA, Ay üssünde görev alacak mürettebata yaşam alanı sağlamak için Teksas merkezli üç boyutlu baskı teknolojisinde uzmanlaşan ICON adlı firmayla 57,2 milyon dolarlık bir sözleşme imzaladı. 

Firma Ay yüzeyinde yollar, iniş pistleri ve konut inşa edilmesi için teknoloji geliştirecek. Malzeme olarak Ay toprağının kullanılması hedefleniyor.

Lockheed Martin gibi başka şirketler ise şişirilebilir yaşam konsepti geliştiriyor. Bu şekilde Ay'a gönderilecek şişme mekanların mürettebata daha büyük iş ve yaşam alanı sağlayabileceği belirtiliyor.

REKLAM

Artemis'in Ay'a geri dönme amacının altındaki ana hedef, NASA'nın Mars gibi daha uzak görevlere hazırlanması. O nedenle şirketler geliştirilen bu sistemlerin gelecekte Mars için de uygulanabilir olmasını dikkate alıyor.