Ukraynalı savcıya destek veren uluslararası yasal uzmanların oluşturduğu bir heyet tarafından hazırlanan ön rapora göre patlayıcılar Rusya tarafından yerleştirildi.
REKLAMUkrayna’nın güneyindeki Herson bölgesinde Rusya tarafından kontrol edilen Kakhovka hidroelektrik santrali ve barajındaki patlamanın büyük ihtimalle Rusya’nın sorumluluğu olduğu bildirildi.
Ukraynalı savcıya destek veren uluslararası yasal uzmanların oluşturduğu bir heyet tarafından hazırlanan ön rapora göre, patlayıcılar Rusya tarafından yerleştirildi.
Patlamanın ardından Rusya ve Ukrayna karşılıklı olarak birbirlerini suçlamıştı. Ukrayna, “savaş suçu ve ekolojik kırım" olarak nitelediği patlamayla ilgili soruşturma başlatmıştı.
Ukrayna'daki savaş suçlarını araştıran uluslararası insan hakları hukuk firması “Global Rights Compliance”ın uzmanları, Ukrayna başsavcısı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’nden bir heyet ile 10-11 Haziran tarihlerinde Herson bölgesini ziyaret etti.
Global Rights Compliance”ın uzmanlarının hazırladığı ve Reuters tarafından ele geçirilen ön rapora göre, sismik sensörler ve üst düzey yıkım uzmanlarıyla yapılan görüşmeler de dahil olmak üzere mevcut kanıtlar, yıkımın baraj yapısı içindeki kritik noktalara önceden yerleştirilmiş patlayıcılardan kaynaklanma olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor.
Global Rights Compliance firmasının kıdemli avukatı Yousuf Syed Khan, barajın önceden yerleştirilmiş patlayıcılarla Rusya tarafından havaya uçurulmasının "yüzde 80 ve üzerinde bir ihtimal" olduğunu söyledi.
Bulguların sadece sismik sensörlere ve istihbarat kaynaklarına değil aynı zamanda belgelenen saldırı modellerine de dayandığını ifade eden Khan, tesisatlar ve boru hatları da dahil olmak üzere kritik su altyapısına yönelik daha önceki saldırılarla da son patlamanın ayrıntılı bir şekilde karşılaştırıldığını söyledi.
Raporda, barajdaki patlamanın tek başına kötü yönetimden kaynaklanmış olabileceği ihtimali ise tamamen dışlandı.
İngiliz hukukçu Catriona Murdoch ise geçerli bir askeri hedef olmadıkça bir baraja kasıtlı olarak saldırmanın, doğası gereği sivil hedef olduğu varsayıldığından, uluslararası insan hakları hukukuna göre bir savaş suçu teşkil edeceğini bildirdi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi de, barajdaki patlamayı araştıran grup içinde yer alıyor.
Kakhovka hidroelektrik santrali ve barajının patlamayla kısmen yıkılması bölgede ciddi bir su sıkıntısına yol açtı.
Baraj gölünde tutulan suyun dörtte üçünün kaybedilmesi, bölgedeki evlere artık düzenli su verilmesini imkansız hale getirdi.
Baraj neden önemli?
Ukrayna'daki Rus saldırısının başlangıcında ele geçirilen Kakhovka barajı, Moskova'nın 2014 yılında ilhak ettiği Kırım yarımadasına ve Rusya kontrolündeki Zaporijya nükleer santraline su sağlıyor.
Sovyet döneminde, 1956'da Dinyeper nehri üzerindeki 6 barajdan biri olan yapı kısmen beton ve topraktan inşa edilmiş.
Rusya'nın kontrolündeki baraj, Ukrayna'da türünün en büyük altyapılarından biri olma özelliğine de sahip.
Ukraynalı yetkililer daha önce barajın çökmesi halinde 18 milyon metreküp suyun açığa çıkarak Herson'u ve yüz binlerce insanın yaşadığı onlarca başka bölgeyi sular altında bırakabileceği ve Rus işgali altındaki Zaporijya nükleer santralinde erime tehlikesi yaratabileceği uyarısında bulunmuştu.