Mahkemenin üniversite kabullerinde pozitif ayrımcılığa son veren ve ilerideki davalarda içtihat oluşturacak kararında, iki hakimin de birbirlerinin tamamen zıt mütalaalarda bulunması kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
REKLAMABD’de Yüksek Mahkeme’nin üniversitelere kabulde pozitif ayrımcılığa karşı çıkması, yüksek yargıdaki iki siyahi hakimi birbirine düşürdü.
Yüksek Mahkeme’nin liberal siyahi yargıcı Ketanji Brown Jackson, siyahi ve Hispanik (Latin Amerika) ve diğer azınlık öğrencilere pozitif ayırımcılık yapılmasını desteklerken, Cumhuriyetçi siyasi yargıç Clarence Thomas ise tersi yönde karar verdi.
Mahkemenin üniversite kabullerinde pozitif ayrımcılığa son veren ve ilerideki davalarda içtihat oluşturacak kararında, iki hakimin de birbirlerinin tamamen zıt mütalaalarda bulunması kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
ABD basını, iki siyahi yargıcın ırk sorunuyla ilgili çok farklı yorumlarını, ülkede bu konudaki derin görüş ayrılığının adeta yansıması olarak yorumladı.
Ketanji Brown Jackson, pozitif ayrımcılığın eşitsizliğin giderilmesi için sürmesi yanında tavır alırken, Thomas, hakimlerin çoğunluğu gibi bu uygulamanın “anayasanın eşitlik ilkesine aykırı olduğu” görüşünü dile getirdi.
İki siyahi hakiminin birbirinin görüşünü çürütmeye çalıştığı mütalaalar basında geniş yer alırken, bu konuda uzman hukuk profesörleri de tartışmaya katılmakta gecikmedi.
İki yargıç nasıl birbirlerinin görüşlerini çürütmeye çalıştı?
Thomas, Jackson'a karşı çıkarak, bireylere deneyim, tecrübe ve kabiliyetlerine göre davranmak yerine, “miyop bir şekilde ırksal determinizm" üzerine odaklanılmasının doğru olmadığı görüşünü dile getirdi.
Buna karşı çıkan Jackson gerçekte "ırk bilinciyle takıntılı olan" kişinin Thomas olduğunu söyleyerek siyahi meslektaşının görüşüne karşı çıktı.
Jackson, diğer iki liberal yargıcın da katıldığı muhalefet şerhinde, "Ülkemiz hiçbir zaman renk körü olmadı." diye yazdı.
Yüksek Mahkeme ne karar verdi? Biden ne dedi?
ABD Yüksek Mahkemesi dün aldığı kararda, Harvard ve Kuzey Carolina üniversitelerinin kabul başvurularında bazı ırklara pozitif değerlendirme yapmasını anayasadaki 'ayrımcılık yasağı' ilkesine aykırı bulmuştu.
Başkan Joe Biden ise uygulanan pozitif ayrımcılığı savunarak mahkemenin kararını eleştirdi.
Dünyanın önde gelen yüksek eğitim kurumlarından Harvard Üniversitesi ve Kuzey Carolina Üniversitesi, kampüslerde yeterince temsil edilmeyen siyah, Hispanik ve diğer azınlık öğrenciler için bu yönde pozitif ayırımcılık uyguluyordu.
Bu karar, üniversite kabullerinde pozitif ayırımcılık yapan yüksek okullar için daha sonraki davalarda içtihat teşkil edecek olması itibarıyla önem taşıyor.
Mahkeme kararı içtihat yaracak
Bu karar yüzünden, birçok üniversitenin okula kabulle ilgili kriterlerinde değişikliğe gitmesi bekleniyor.
Yüksek Mahkeme, daha önce alt mahkemede reddedilen pozitif ayrımcılık karşıtı aktivist Edward Blum tarafından kurulan “Adil Kabul için Öğrenciler” adlı grubun başvurusu için bu kez olumlu yönde karar verdi.
Mahkemenin gerekçeli kararında, Harvard Üniversitesi ve Kuzey Carolina Üniversitesi’nin okula kabul programlarının, ABD Anayasasının vatandaşların 'eşit bir şekilde korunmasıyla' ilgili maddesine aykırı olduğu yorumu yapıldı.
Başyargıç John Roberts tarafından hakimlerin çoğunluğun görüşü olarak okunan gerekçeli kararda, "Öğrencilere ırk temeline göre değil, bir birey olarak deneyimlerine göre davranılması gerektiği" belirtilerek, "Birçok üniversitenin çok uzun süredir bunun tam tersini yaptığı ve böylelikle yanlış bir şekilde, bir bireyin üstesinden geleceği zorluklar, inşa edilecek beceriler veya öğrenilen derslerle değil, tenlerinin rengini kriter olarak alınmasının anayasaya aykırı olacağı" değerlendirilmesi yapıldı
Başkan Biden'dan karara eleştiri
Yüksek mahkeme kararının arından Beyaz Saray'da konuşan Başkan Biden, varılan hükme 'kesinlikle katılmadığını' söyledi.
REKLAMABD'de ırk temelli ayrımcılığın sürdüğünü ifade eden Biden, üniversitelere çağrı yaparak mahkeme kararının 'son söz' olmasına izin vermemelerini istedi.