Avrupa'da çoğu ülkenin Soğuk Savaş sonrası kaldırdığı zorunlu askerlik geri mi geliyor?

REKLAM

Avrupa'da komünizmin çöküşü ve Soğuk Savaş'ın sona ermesiyle birçok ülke zorunlu askerlik hizmetini kaldırdı. 

Ancak Deutsche Welle'nin haberine göre Ukrayna'daki savaşın ardından bazı hükümetler zorunlu askerliği geri getirmeyi düşünüyor.

Almanya 2011 yılında askerlik hizmetini askıya almıştı ancak Federal Meclis'in ülkenin Temel Yasası uyarınca savunma ihtiyacı olduğuna karar vermesi halinde askerlik hizmeti yeniden uygulamaya konabilecek.

Pek çok Avrupa ülkesinde de durum benzer. Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 29 NATO üyesinden yalnızca altısı 1993'ten bu yana zorunlu askerlik hizmetini sürdürüyor.

Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada, 50 yıl veya daha uzun süredir yalnızca profesyonel ordulara sahip.

Ancak Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, pek çok ülkenin zorunlu askerlik hizmetini yeniden uygulamaya koyması ve savunma bütçelerini artırması gerekip gerekmediği konusunda birçok tartışmayı alevlendirdi.

Ukrayna ve Litvanya

2014 yılında Kırım'ın ilhakından kısa bir süre sonra Ukrayna, 18-26 yaş arası erkekler için zorunlu askerlik hizmetini yeniden uygulamaya koydu. 

Onu 2015 yılında 18-25 yaş arası erkeklere getiren Litvanya takip etti. 

Rusya'nın 20 Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgale başlamasının ardından Kiev yönetimi, 18 ila 60 yaşları arasındaki fiziksel olarak sağlıklı tüm erkekleri potansiyel olarak zorunlu askerlik hizmetine tabi kılan bir yasa çıkardı.

Letonya

Baltık ülkesi, Estonya ve yeni üye Finlandiya'nın yanı sıra Rusya'ya kara sınırı olan üç NATO üyesinden biri. 

Letonya, diğer ikisinin hiçbir zaman kaldırmadığı zorunlu askerlik hizmetini yeniden uygulamaya koymayı planlıyor.

2024'ten itibaren 18-27 yaş arası tüm erkeklerin 11 ay askeri eğitimden geçmesi gerekecek. 

2028'den itibaren her yıl 7 bin 500 Letonyalı çağrılacak. NATO'ya göre bu, 2022 yılında ülkedeki toplam profesyonel asker sayısına eşdeğer.

Romanya

Zorunlu askerlik hizmetini yeniden uygulamaya koymaya yönelik ilk girişim 2015 yılında başarısızlıkla sonuçlandı, ancak emekli bir general olan Romanya Başbakanı Nicolae Ciuca geçtiğimiz baharda yine bunu savunan açıklamalarda bulundu. 

Geçen yıl açıklanan bir yasa taslağında, Romanya Savunma Bakanlığı, yurt dışında yaşayan tüm askerlik çağındaki Rumenlerin genel seferberlik durumunda 15 gün içinde askerlik hizmetine hazır olmaları yönündeki öneriyi destekledi.

Hollanda ve İsveç

Hollanda ordusunun şu anda 9 bin asker açığı var ve hükümet, İsveç'in 2018'den beri yaptığı gibi zorunlu askerlik hizmeti yoluyla bu sayıyı artırmayı düşünüyor.

İskandinavya'nın en büyük ülkesi, zorunlu askerlik hizmetini 2010 yılında kaldırdı, ancak kaydolan yeterli gönüllü olmadığı için yeniden uygulamaya koydu. 

Artık 18 yaşındakilerin tümü görev için kayıt olmak zorunda, ancak yalnızca küçük bir kısmı fiili askerlik hizmeti için silah altına alınıyor.

REKLAM

Norveç ve Danimarka

2016 itibarıyla, Norveç'te kadın ve erkek olmak üzere 18 yaşındaki herkesin askerlik hizmetine başvurması gerekiyor. 

Ancak yıllık 60 bin adaydan yalnızca 9 bini 19 aylık hizmet için çağrılıyor. Resmi kaynaklara göre askerlik hizmeti, sıkı seçim süreci nedeniyle yüksek öğrenim yeterlilikleriyle aynı düzeyde prestije sahip.

Danimarka'da da zorunlu askerlik hizmeti var ancak talebi karşılamaya yetecek kadar gönüllü başvuruyor.

Fransa

Fransa şu anda zorunlu askerlik hizmetinin "hafif" bir biçimini tartışıyor. 

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 2019 yılında gençlerin bir ay boyunca gönüllü olarak ülkelerine hizmet etmelerine olanak tanıyan Evrensel Ulusal Hizmeti başlattı. 

REKLAM

Hükümet şimdi bunu 15-17 yaş arası tüm Fransız vatandaşları için zorunlu hale getirmeyi düşünüyor.

Almanya

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, savunma bakanı Boris Pistorius'un zorunlu askerlik hizmeti getirme önerisini reddetti. 

Ancak siyasi yelpazenin her yerinden konuyla ilgili ulusal bir tartışma yapılması yönünde çağrılar var.

Aynı zamanda Scholz ve Pistorius gibi iktidardaki Sosyal Demokratlardan olan Federal Meclis'in ordudan sorumlu üyesi Eva Högl, geçtiğimiz günlerde askeri veya sivil kurumlarda bir yıllık zorunlu hizmetin tartışılması gerektiğini öne sürdü. 

Ayrıca ordu mensuplarının okullarda çalışmaları hakkında konuşma yapmaları gerektiğini söyledi.

REKLAM