Filipinler'le savunma anlaşması bulunan ABD, Çin'in bölgedeki eylemlerinin bölgesel istikrarı tehdit ettiği uyarısında bulundu.
REKLAMFilipinler ve Çin arasında Güney Çin Denizi'nde bir süredir yaşanan gerginlik hafta sonu doruk noktasına ulaştı.
Filipin Sahil Güvenliği tarafından yayınlanan videolarda Scarborough Sığlığı'ndaki balıkçılara ve İkinci Thomas Sığlığı'ndaki küçük bir garnizona yönelik iki ayrı ikmal görevi sırasında Filipin teknelerine Çin gemilerinin tazyikli su sıktığı görüldü.
Ayrıca, Filipinli askerlerin konuşlu olduğu İkinci Thomas Sığlığı'nda bir tekne çarpışması yaşandı. Olaylar sonrasında iki ülke karşılıklı olarak birbirini suçladı.
Filipinler Dışişleri Bakanlığı sözcüsü konuyla ilgili olarak Çin Büyükelçisinin bakanlığa çağrıldığını bildirdi. Sözcü, basın toplantısında yaptığı açıklamada Çin Büyükelçisi Huang Xilian'ın Filipinler'de "istenmeyen kişi" ilan edilmesinin de "ciddi olarak" düşünüldüğünü belirtti.
Çin Sahil Güvenliği ise Filipin ikmal botlarından birinin "çok sayıda sert uyarıyı dikkate almayarak" Çin gemisine kasten çarptığı açıklamasında bulundu.
Çin, Scarborough Sığlığı'nı 2012 yılında gergin bir çatışmanın ardından Filipinler'den ele geçirmişti. Filipin Donanması ise 1999 yılında Çin'in bölge sularındaki ilerleyişini kontrol etmek amacıyla Çince Ayungin Sığlığı olarak bilinen İkinci Thomas Sığlığı'nda İkinci Dünya Savaşı döneminden kalma bir donanma gemisini kasıtlı olarak karaya oturtmuştu.
ABD'den tepki
Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı olaylar üzerine Çin'i denizdeki "tehlikeli ve istikrarı bozucu" eylemlerini durdurmaya çağırdı.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller tarafından yapılan ve Manila'daki ABD büyükelçiliği tarafından paylaşılan açıklamada "Bu uzun süredir devam eden sınır ikmal hatlarını engellemek ve Filipinler'in yasal deniz operasyonlarına müdahale etmek bölgesel istikrarı baltalamaktadır" denildi.
Filipinler'e olan desteğini yineleyen ve iki ülke arasındaki karşılıklı savunma anlaşmasına olan bağlılığını bir kez daha teyit eden ABD, Çin'i Güney Çin Denizi'ndeki geniş kapsamlı iddialarını geçersiz kılan 2016 tarihli bir tahkim kararına uymaya çağırdı.
Güney Çin Denizi gerginliği
Çin, komşu kıyılara yakın sular ve adalar da dahil olmak üzere Güney Çin Denizi'nin neredeyse tamamı üzerinde hak iddia ediyor ve iddialarının yasal dayanağı olmadığına dair 2016 yılındaki uluslararası tahkim kararını görmezden geliyor.
İddialarını güçlendirmek amacıyla bölgede devriye gezmek üzere tekneler konuşlandıran Çin ayrıca yapay adalar inşa ederek buralara asker yerleştiriyor.
Manila ve Pekin arasındaki ilişkiler, Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos döneminde kötüleşti. Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki eylemlerine karşı çıkan Marcos, geleneksel müttefiki Washington ile ilişkileri geliştirmeye ve bölgedeki savunma bağlarını derinleştirmeye çalışıyor.