İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik bombardımanı ile dünya çapında görülen yıkım ve ölüm görüntüleri, ABD'nin yanı sıra dünyanın geri kalan kısmında hak savunucularını harekete geçirdi.
REKLAMİsrail'in Gazze'ye saldırıları devam ederken siyah Amerikalıların Filistinlilerle dayanışması da günden güne artıyor. Bu durum aynı zamanda siyahların Yahudi dostlarıyla uzun yıllara dayanan bağlarını da test ediyor.
Siyahi bir Yahudi toplumu aktivisti olan 39 yaşındaki Cydney Wallace, Amerikan Yahudi toplumundaki siyah karşıtı yaklaşımı ele almak ve ABD'deki beyaz üstünlüğünü ortadan kaldırmak üzerine sık sık konuşmalar yaptığı kendi evinde odaklanması gereken çok şey olduğunu dile getiriyor.
"Burada ne için mücadele ettiğimi biliyorum" diyor.
Chicago'dan Filistin asıllı Amerikalı bir organizatörün daveti üzerine yirmi civarında diğer siyah Amerikalı Müslüman, Hıristiyan ve Yahudi toplumu liderleriyle birlikte İsrail ve Batı Şeria'yı ziyaret etmiş ve sonrasında her şey değişmiş.
Wallace'ın 26 Eylül'de başlayan Orta Doğu gezisi, Batı Şeria'da İsrail işgali altında yaşayan Filistinlilerin mücadelelerini daha iyi anlamasını sağlamış. Ancak gezi, Hamas militanlarının 7 Ekim'de İsrail'e saldırısı nedeniyle yarıda kesilmiş.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik bombardımanı ile dünya çapında görülen yıkım ve ölüm görüntüleri, ABD'nin yanı sıra dünyanın geri kalan kısmında hak savunucularını harekete geçirdi.
Cydney Wallace ve diğer siyah Amerikalılar, Filistinlilerin Batı Şeria ve Gazze'deki mücadelesini kendi ırksal eşitlik ve yurttaşlık hakları mücadelelerinin bir yansıması olarak görüyor.
Ancak bu yakınlık bazen siyahlarla Yahudi aktivistler arasında yüzyılı aşkın süredir devam eden yakınlığı zorluyor.
Çok sayıda siyah Amerikalı, ABD'nin İsrail'in Filistin topraklarını işgalini desteklemesini kınıyor ve gittikçe artan sayıda siyah Amerikalı gruplar, Filistinlilerin kendi kaderlerini tayin hakkı için gösteri yapıyor.
AP'nin analizine göre kimi Yahudi Amerikalılar, siyahların Filistinlilere olan bu desteğinin antisemitizm tehdidini tırmandırabileceğini ve Sivil Haklar Hareketi sırasında güçlenen Yahudi-siyah ilişkilerini zayıflatabileceği endişesini taşıyor.
New York Yahudi Toplum İlişkileri Konseyi yöneticilerinden Bob Kaplan, "Toplum olarak, İsrail'in ne olduğu ve 7 Ekim'in bizi ne kadar derinden etkilediğine dair bir anlayış eksikliği olduğunu düşündüğümüz için endişeliyiz" diyor.
"Antisemitizm, nefretin her biçimi gibi kınanması gereken bir nefret biçimi olarak görülmeli" diyor ve ekliyor:
"Tıpkı ırkçılığın siyahlarda, Asyalı karşıtlığının Asya toplumunda ya da Müslüman karşıtlığının Müslüman toplumunda yarattığı etki gibi antisemitizm de Yahudi toplumu için gerçektir ve Amerikan Yahudi toplumunda ırkçılık kadar travma, korku ve üzüntüye neden oluyor."
AP-NORC Halkla İlişkiler Araştırma Merkezi tarafından aralık ayı başında yapılan bir ankete göre siyahiler, beyaz ve Hispaniklere kıyasla ABD'nin İsrail'i çok fazla desteklediği yönünde görüş beyan etti.
ABD'nin İsrail'i "çok fazla desteklediği" görüşündeki siyahilerin oranı yüzde 44 iken bu rakam Hispaniklerde yüzde 30 ve beyaz Amerikalılarda yüzde 28.
Anket, kuşaklar arası farklılıkları da ortaya çıkarken, genç Amerikalılar ABD'nin İsrail'i fazla desteklediğini daha fazla dile getiriyor.
Hatta anket, Yahudi Amerikan toplumu içinde bile, bazı genç ve diğer ilerici Yahudilerin İsrail'in bazı politikalarına daha eleştirel yaklaşma eğiliminde olduğunu ortaya koyuyor.
"Sivil Haklar Hareketi", ABD'de 1950'lerde başlayarak siyahilerin Amerikan toplumu içindeki ırksal eşitlik mücadelesine verilen isim olarak biliniyor.
REKLAMSiyah Amerikalıların Filistin davasına desteği, aralarında Malcolm X, Stokely Carmichael ve Angela Davis'in de bulunduğu önde gelen isimler aracılığıyla Sivil Haklar Hareketi'ne kadar uzanıyor.
İsrail ile Filistinli gruplar arasındaki 2021 savaşı ve ardından İsrail'in 7 Ekim itibariyle Gazze Şeridi'ne yönelik (sosyal medyada da anlık canlı olarak izlenebilen daha önce eşi benzeri görülmemiş) bombalama kampanyası dahil olmak üzere yakın tarihte yaşanan savaşlar, iki hareket arasındaki bağları derinleştirdi.
ABD Filistin Hakları Kampanyası Direktörü Ahmad Abuznaid, Amerikalı siyahlara atıfla, "Bu bayrağı (Filistin davası) devralan en yeni nesil; Örgütlenen, inşa eden, özgürlük ve adaletle ilgili konuşan son jenerasyon siyah dostlar." diyor.
Atlanta'da siyahlar tarafından yönetilen bir kefalet fonunun organizatörü Julian Rose, "Amerikalılar 'suçluluğu kanıtlanana kadar masum' olmaktan bahsetmeyi severler. Ancak ABD'de herhangi bir şeyin kanıtlanıp kanıtlanmadığına bakılmaksızın ağırlıklı olarak ve orantısız bir şekilde siyahlar gözaltına alınıyor. Bu da İsrail'deki idari gözaltı uygulamasına çok benziyor." değerlendirmesinde bulunuyor.
ABD merkezli Müslüman Eylem Ağı İcra Direktörü Rami Naşaşibi, Wallace ve diğer kişileri, kutsal kentin (Kudüs), Afrikalı ve siyah Amerikalıların gözünden incelenmesini amaçlayan "Siyah Kudüs" adlı geziye katılmaya davet etti.
REKLAMKudüs'ün küçük Afro-Filistin topluluğu üyeleriyle tanışmışlar ki bunların birçoğu eski kentteki soylarının izini yüzyıllar öncesine kadar sürebilen Afrika kökenli siyah Filistinliler oluşturuyor.
Babası 1941 yılında Çad'dan Kudüs'e göç eden ve annesi Filistinli olan Kudüs Afrika Toplumu İcra Direktörü Musa Qous, "ABD'deki siyah kardeşlerimiz kölelikten acı çektiler ve şimdi de ırkçılıktan acı çekiyorlar." diyor ve devam ediyor:
"İsrail işgalinden ve ırkçı politikalardan muzdaribiz. Amerikalılar ve İsrailliler bize ve siyah Amerikalılara karşı aynı politikaları yürütüyorlar. Bu yüzden birbirimizi desteklemeliyiz."
Kudüs gezisi sırasında Wallace, İsrail işgali altında yaşam mücadelesi veren Filistinlilerin yaşadığı zorluklar konusundaki bilgisizliğinden dolayı dehşete düşmüş.
Wallace, Yahudilerin kutsal mekânı olan Batı Duvarı'nın (Ağlama Duvarı) dışındaki kontrol noktasında grubuna kimin Yahudi, Müslüman ya da Hıristiyan olduğunun sorulduğunu dile getirdi. Wallace ve diğerleri, gezi için düzenlenmiş kimliklerini göstermiş.
REKLAMAncak bir memur Wallace'ın isminin İbranice yazılı olduğu kolyesini görünce elini kolunu sallayarak geçmesine izin verirken gruptaki Filistinliler ve Müslümanlar yoğun bir incelemeye ve çanta kontrolüne tabi tutulmuş.
Wallace, "Orada olmak, Jim Crow döneminde Amerika'da yaşamanın nasıl bir şey olduğunu merak etmemi sağladı" diyor.
İsrail'in "Geri Dönüş Yasası" tüm Yahudilere İsrail'e kalıcı olarak yerleşme ve İsrail vatandaşlığı alma hakkı tanıyor.
Bu kavram aralarında Phillip Randolph, Bayard Rustin, Dorothy Height, Shirley Chisholm ve sivil haklar liderinin babası Martin Luther King, Sr. dahil olmak üzere birçok siyah Amerikalı sivil haklar liderinden destek aldı.
Ancak son on yılda siyah Amerikalılar ile Filistinliler arasında da dayanışma arttı. George Floyd'un 2020 yılında beyaz bir polis memuru tarafından öldürülmesi Batı Şeria'da yankı uyandırmış, Filistinliler işgal altındaki kendi deneyimleriyle karşılaştırmalar yapmış ve İsrail tarafından inşa edilen ayrım duvarına Floyd'un devasa bir duvar resmini çizmişlerdi.
REKLAM