Kuzey İrlanda'da tarihi adım: Milliyetçi isim Michelle O'Neill başbakan seçildi

Kuzey İrlanda'da Birinci Bakan (Başbakan) seçilen milliyetçi siyasetçi Michelle O'Neill
Kuzey İrlanda'da Birinci Bakan (Başbakan) seçilen milliyetçi siyasetçi Michelle O'Neill © AP
© AP
By euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu'nun (IRA) eski siyasi kanadı olarak görülen Sinn Fein, "Birleşik İrlanda" hayalinin artık "dokunulabilir mesafede" olduğu inancında. Ancak parti her ne kadar popüler olsa da İrlanda Cumhuriyeti ile "birlik" için referandum yapılması İngiliz hükümetinin takdirine bağlı.

REKLAM

Kuzey İrlanda'da milletvekilleri, tarihi bir adım atarak, ilk kez milliyetçi bir siyasetçi isim olan Michelle O'Neill'i başbakanlık makamına denk gelen Birinci Bakan görevine seçti.

O'Neill'ın bu göreve gelmesi, Sinn Fein Partisi'nin ada genelinde artan popülaritesinin son işareti olarak değerlendirildi. 

İrlanda Cumhuriyetçi Ordusu'nun (IRA) eski siyasi kanadı olarak görülen Sinn Fein, artık "Birleşik İrlanda" hayalinin "dokunulabilir mesafede" olduğu inancında.

Kadın siyasetçinin bu yükselişi, ezeli rakibi Demokratik Birlik Partisi'nin (DUP) 1998'de imzalanan barış anlaşmasının temelini oluşturan ama siyasi uzlaşıyı tehdit eden güç paylaşımı hükümetine yönelik uyguladığı iki yıl süren boykotunu bu hafta içinde sona erdirmesi ile mümkün oldu.

Sinn Fein Genel Başkanı Mary Lou McDonald, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımda, "Günaydın Dünya" ifadesini kullandı. 

McDonald iletisinde, İrlanda ulusal yayın kuruluşu RTE'nin Kuzey İrlanda'nın siyasi bir depremin merkez üssü olmaya hazırlandığını iddia eden bir makalesini de paylaştı. 

Michelle O'Neill, iktidarı DUP'tan Birinci Bakan Yardımcısı (Başbakan yardımcısı) Emma Little-Pengelly ile paylaşacak. 

Her iki isim eşit olacak, ancak partisi 2022 seçimlerinde Kuzey İrlanda Meclisi'nde daha fazla sandalye kazanan O'Neill daha prestijli bir unvana sahip olacak.

Bu arada eski DUP Genel Başkanı Edwin Poots da Kuzey İrlanda Meclis Başkanı olarak seçildi.

47 yaşındaki O'Neill kabul konuşmasında "Bugün yeni bir şafağı temsil eden tarihi bir gün. Herkese eşit hizmet edeceğim ve herkes için Birinci Bakan olacağım." ifadesini kullandı.

Bu arada her ne kadar Sinn Fein Kuzey İrlanda genelinde popülerliğini artırsa da İrlanda Cumhuriyeti ile "birlik" için referandum yapılması meselesi İngiliz hükümetinin takdirine bağlı. 

Ayrıca kamuoyu yoklamaları Kuzey İrlanda'nın, İngiltere'nin bir parçası olarak kalmasından yana olduğunu gösteriyor.

Kuzey İrlanda meselesi

Kuzey İrlanda'nın İngiltere ile bağlarını sürdürmesini isteyen Protestan birlik yanlıları ile ülkenin İrlanda Cumhuriyeti'nin bir parçası olmasını isteyen Katolikler arasındaki anlaşmazlık ve şiddet eylemleri 1970'lerden bu yana çok sayıda kişinin hayatını kaybetmesine neden oldu.

Soruna siyasi çözüm arayışları çerçevesinde İngiltere ve İrlanda hükümetleri ile Kuzey İrlanda'daki partilerin sürdürdüğü barış görüşmeleri, 1998 tarihli Belfast (Hayırlı Cuma) Anlaşması ile yeni bir döneme girdi.

Kuzey İrlanda barış sürecinde kilometre taşı olarak nitelendirilen anlaşmada, ülkenin yönetiminde iktidarın birlik ve bağımsızlık yanlıları arasında paylaşılmasını da içeren, istikrarlı bir siyasi düzenin kurulmasına yönelik adımlar yer aldı.

Süreç içinde Belfast Anlaşması'nın uygulamaya konulması yönünde önemli adımlar atılsa da Kuzey İrlanda'da yaşayan Protestan ve Katoliklerin zaman zaman sürtüşmeleri ve IRA ile ilişkilendirilen bazı örgütlerin eylemlerini sürdürmesi, sorunun bütünüyle çözülmediğini de ortaya koydu.

IRA, 2005 yılında silah bırakarak Kuzey İrlanda'nın İngiltere ile bağlarını koparması amacıyla sürdürdüğü şiddet eylemlerine son verdi. 

IRA'nın siyasi kanadı olarak bilinen Sinn Fein, İngiltere, İrlanda ve Kuzey İrlanda parlamentolarında temsil ediliyor.

REKLAM

Kuzey İrlanda'da güç paylaşımına dayalı hükümet, İngiltere'nin parçası olarak kalmaktan yana tutum sergileyen DUP'un boykotu nedeniyle iki yıldır sürüncemede kalmıştı. 

Kuzey İrlanda, İrlanda Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını kazanmasının ardından 1921 yılında Birleşik Krallık'ın Protestan çoğunluklu bir parçası olarak kurulmuştu.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

FBI belgeleri: İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'e ABD'de suikast planlandı

Kuzey İrlanda'da polis memuruna saldırıda Yeni IRA'nın adı geçiyor

5 soruda Kuzey İrlanda'daki siyasi düğüm neden oluştu, nasıl çözülür?