İsveç Kuzey Akım boru hatlarındaki patlamayla ilgili soruşturmayı kapattı

REKLAM

İsveç, 18 ay önce Kuzey Akım doğalgaz boru hatlarında meydana gelen patlamalarla ilgili yürüttüğü soruşturmayı kapatma kararı aldığını duyurdu.

İskandinav ülkesinin soruşturması, Rus doğalgazını Almanya'ya taşımak üzere inşa edilen boru hatlarında Eylül 2022'de meydana gelen patlamalarla ilgili üç farklı ülke tarafından başlatılan soruşturmadan biriydi.

İsveç'in yanı sıra Danimarka ve Almanya da patlamaları inceliyor. Ancak Stockholm yetkilileri, İsveç'in soruşturma yetkisi olmadığı görüşünde. 

Patlamalar, Kremlin'in Ukrayna işgalinin ardından Avrupa'nın Rus enerji kaynaklarından uzaklaşmaya çalıştığı bir dönemde yaşanmış ve saldırı, savaşın başlamasını takip eden süreçteki gerginlikleri daha da artırmıştı. 

Deniz altındaki patlamalar, Rusya'nın 2022'nin ağustos ayı sonunda sevkiyatı kestiği döneme kadar Rusya'nın, Almanya'ya ana doğal gaz tedarik rotası olan Kuzey Akım 1 boru hattında ağır hasar bıraktı. 

Keza patlamalar, Rusya'nın Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden kısa bir süre önce Almanya'nın sertifikasyon sürecini askıya alması nedeniyle hizmete girmeyen Kuzey Akım 2 boru hattına da zarar verdi.

Hadise Baltık Denizi'nde İsveç ve Danimarka'nın ekonomik bölgelerinde okyanus tabanının yaklaşık 80 metre altında meydana geldi. 

Sismik ölçümler, patlamaların sızıntıların keşfedilmeden kısa bir süre önce gerçekleştiğini gösterdi.

Durdurma çağrısı

İsveç Savcılığı'ndan Cumhuriyet Savcısı Mats Ljungqvist yaptığı açıklamada soruşturmanın "sistematik ve kapsamlı" olduğunu söyledi.

Ljungqvist, "Mevcut şartlar altında İsveç yargı yetkisinin geçerli olmadığını söyleyebiliriz." ifadesini kullandı. 

Ljungqvist, yaptığı yazılı açıklamada, İsveç sahasında bulunan gaz sızıntılarına yönelik araştırmalarda daha fazla soruşturma yetkisine sahip olmadıklarını belirterek, soruşturmayı sonlandırdıklarını kaydetti.

Almanya'da soruşturmanın devam ettiğini aktaran Ljungqvist, ellerindeki kanıtları Berlin ile paylaşacaklarını aktardı.

Savcılık, soruşturmanın asıl amacının "İsveç vatandaşlarının eyleme karışıp karışmadığı ya da eylemi gerçekleştirmek için İsveç topraklarının kullanılıp kullanılmadığını tespit etmek amacıyla olduğunu" belirtti.

İsveç ve ülkenin çıkarlarının hedef alınmaması gerekçesiyle, "Stockholm'ün yargı yetkisinin olmadığı" ifade edildi. 

Ljungqvist, Mart 2023'te New York Times'a yaptığı açıklamada, yüzde 51'i Rus Gazprom'a ait olan boru hatlarının infilak ettirilmesinden Moskova'nın sorumlu olduğuna inanmadığı yönünde görüş beyan etmişti. 

Danimarka Kraliyet Savunma Koleji'nden Kenneth Ohlenschlager Buhl ise İsveç'in kararının 'şaşırtıcı' olduğunu belirterek bunun "bir tür siyasi müdahale olabileceğini gösterdiğini" dile getirdi. 

Ohlenschlager Buhl, 'İsveç'in NATO'ya katılmak istediği için hassas bir konumda olduğu ve gemiyi daha fazla sallamak istemeyebileceği' değerlendirmesinde bulundu. 

Uluslararası gizem çözülmüş değil

Sabotajın üzerinden bir buçuk yıl geçmesine rağmen, Rusya, ABD ve Ukrayna'yı çeşitli şekillerde suçlayan doğrulanmamış bazı raporlarla birlikte kabul edilmiş bir açıklama bulunmuyor. 

REKLAM

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in yanı sıra Rus yetkililer, ABD'yi 'terör saldırısı' olarak tanımladıkları patlamaları düzenlemekle suçladı. Washington ise olayla ilgisi olduğunu reddetti.

Mart 2023'te Alman medyası, Ukrayna yanlısı bir grubun bir gemi kullanarak ve Almanya'nın Rostock Limanı'ndan yola çıkarak sabotaja karıştığını iddia etti. 

Ukrayna saldırı emrini kendisinin vermiş olabileceği iddialarını reddederken Alman yetkililer de bu suçlama konusunda temkinli duruş sergiledi. 

Almanya ve Danimarka'da yürütülen soruşturmalar henüz olayı aydınlatmış değil. 

İsveçli savcılar, sorumlunun 'bir aktör devlet' olma durumunun en olası ihtimal olduğunu ileri sürüyor. 

REKLAM

Aynı zamanda İsveçli savcılar, failin kimliğinin hala belirsiz olduğu uyarısında bulunuyor ve muhtemelen öyle de kalacağını ima ediyor.