Uzmanlar, "İndirim ne kadar büyükse, o kadar dikkatli olmalısınız" diyor. Peki 'Kara Cuma' tuzaklarına düşmekten nasıl kaçınabilirsiniz?
REKLAMFransa'nın önde gelen tüketici derneği UFC-Que Choisir'in direktörü Gregory Caret, Black Friday (Kara Cuma) fırsatlarının "gerçek indirimlerden çok yanıltıcı satışlar olacağı" uyarısında bulundu.
UFC-Que Choisir'in son araştırmasına göre, önceki yıllarda olduğu gibi sahte promosyonlar yılın bu zamanı çoğalmış durumda. Uzmanlar Euronews Business'a 'Kara Cuma' indirimleri sırasında gerçek bir indirim bulmanın istisnai olduğunu söyledi.
Oysa ki perakendeciler, tüketicinin korunmasını iyileştirmek için tasarlanan Avrupa direktifi Omnibus'un uygulanmasından bu yana son 30 gün içindeki en düşük fiyatı göstermek zorunda. Ancak bu uygulama bazı perakendecilerin atladığı bir önlem.
Manipüle edilmiş referans fiyat
"İndirim ne kadar büyükse, o kadar dikkatli olmalısınız." diyen Caret, "yüzde 50, yüzde 40 indirim görürseniz, bunun muhtemelen sahte bir promosyon olduğunu anlamanız gerekir: Perakendeci, insanları devasa bir promosyonla en iyi satış fiyatından satın aldıklarını düşünmeleri için yanıltmak amacıyla referans fiyatı manipüle ediyor." diye ekledi.
Perakendeciler 'Kara Cuma' öncesinde referans fiyatı artırabilir.
Örneğin bu çamaşır makinesini ele alalım: "349,99 euroluk fiyat, 13 Kasım'da, yani tam 30 gün sonra gerçekleşen bir promosyon için yalnızca 18 Ekim'den itibaren uygulandı. Dolayısıyla satıcı bu fiyatı referans olarak alamaz,." diyor UFC-Que Choisir raporunda.
Perakendeciler tarafından iyi bir anlaşma yaptığınızı düşündürmek için kullanılan bir başka aldatıcı uygulama da, orijinal fiyat yerine rakiplerinin en yüksek karşılaştırma fiyatını veya üreticinin önerdiği perakende satış fiyatını göstermek.
Caret, "Referans fiyatları aslında mağazalarda asla bulamazsınız" diye ekledi.
Tüketici derneği CLCV'nin avukatı Olivier Gayraud ise daha yüksek bir referans fiyat, daha büyük bir indirim ve insanların alışveriş yapması için daha yüksek bir teşvik anlamına geliyor." yorumunda bulundu.
"Ancak bu referans fiyatlar 'Kara Cuma'dan önce hiç kullanılmamış olabilir" dedi.
'Kara Cuma'da dolandırıcıların başarı oranı daha yüksek'
'Kara Cuma'da para isteyen dolandırıcılara dikkat edin. Çünkü dolandırıcıların size var olmayan ürünleri satmaya çalışması için mükemmel bir fırsat.
Siber kötü amaçlı yazılım mağdurlarına yardımcı olan Fransız platformu Cybermalveillance.gouv.fr'un başkanı Jerome Notin, "Kara Cuma sırasında dolandırıcıların başarı oranı daha yüksek olduğu için dolandırıcılıkta aşırı bir hareketlilik var" dedi.
Barclays acil bir uyarı yayınlayarak, geçen yıl 'Kara Cuma' ve 'Siber Pazartesi' satışları sırasında satın alma dolandırıcılığı nedeniyle kaybedilen parada yüzde 22'lik bir artış olduğunu ortaya koydu. Mağdurlar ortalama 970 pound kaybetti.
Sahte paket teslimat dolandırıcılığı
En yaygın satın alma dolandırıcılıklarından biri sahte paket teslimat mesajı. Hiç yapmadığınız bir teslimat hakkında, yasal bir web sitesini taklit eden sahte bir web sitesine yönlendiren bağlantılar içeren kısa mesajlar alabilirsiniz.
"Ek ücretler nedeniyle bir paketin teslimatı askıya alındı" da alabileceğiniz başka bir mesaj. Engeli kaldırmak için kurbanın adını, telefon numarasını ve adresini girmesi, ardından teslimat için ek 1,99 € ödemek üzere banka bilgilerini vermesi gerekir.
"Çok cazip teklifler sunan sahte web siteleri bile var," diye ekleyen Notin, "Amaç aynı: Kişisel ve finansal bilgilerinizi çalmak." diye açıkladı.
Yapay zekanın yükselişi korsanların banka hesabınıza erişimini kolaylaştırdı. "Bu aracı mükemmel kimlik avı mesajını oluşturmak için kullanıyorlar. Yazım hataları artık bir mesajın meşruiyetini değerlendirmek için ayırt edici bir test değil." Notin ayrıca tuzağa düştüğünüzde bankaların size nadiren para iadesi yaptığını söyledi.
REKLAMUzmanlar Euronews'e dolandırılmaktan kaçınmak ve 'Kara Cuma'dan en iyi şekilde yararlanmak için üç ipucu verdi.
1. Sakin olun (devam etmeden ve 'öde'ye tıklamadan önce)
Dikkatli olun ve alışveriş yaparken acele etmeyin: Ödeme için acele etmeyin. Televizyonda size yüzde 80 indirim vaat ediyorsak, belli ki yanlış giden bir şeyler var. Ya perakendeci referans fiyatını artırmıştır ya da bu sahte bir web sitesidir ve ürününüz asla kapınıza ulaşmayacaktır.
İyi bir anlaşma olabilir, ancak bunu bulmak o kadar kolay değildir, bu nedenle size büyük bir indirim vaat ettiklerinde perakendecinin sözüne inanmayın.
2. Yanlış vaatlere inanmayın: Karşılaştırma sitelerini kullanın
REKLAMİndirim alıp almadığınızı değerlendirmek size kalmış. Kendiniz kontrol etmediğiniz sürece bir promosyon olduğuna inanmayın. Ürünün referansını kopyalayın ve bu ürünün rakipler tarafından ne kadara satıldığını görmek için bir arama motoruna yazın. Ve birkaç karşılaştırma sitesi kullanın, bazen size geçmiş referans fiyatını göstereceklerdir.
3. İstenmeyen bir metin veya e-posta bağlantısına tıklamayın
Asla tıklanabilir bir bağlantı kullanmayın. Emin olmadığınız bir metin veya e-posta alırsanız, sitenin adını bir arama motoruna yazın ve herhangi bir yorum veya önceki işlemler olup olmadığına bakın. Sahte sitelerden kaçınmak için bir internet bağlantısına nasıl eriştiğiniz konusunda dikkatli olun.