Azerbaycan’ın başkenti Bakü, yeni programımız Explore Azerbaijan’ın başlangıç noktası. Bizi ülkenin dört bir yanında özel yerlere götürecek bir yolculuğa çıkıyoruz. Antik İpek Yolu üzerinde görülmesi gereken iki kasaba ile başlıyoruz: Şeki ve Lahıc ile
REKLAMAzerbaycan’ın başkenti Bakü, yeni programımız Explore Azerbaijan’ın başlangıç noktası. Bizi ülkenin dört bir yanında özel yerlere götürecek bir yolculuğa çıkıyoruz. Antik İpek Yolu üzerinde görülmesi gereken iki kasaba ile başlıyoruz: Şeki ve Lahıc ile.
İlk durağımız Büyük Kafkas Dağları'nın eteklerinde tüccarlar için eski bir mola yeri olan Şeki. Tarihi ve mimarisi öyle eşsiz ki Şeki, UNESCO’nun Dünya Mirası listesinde yer alıyor.
İpek Yolu’nun altın çağında Şeki’nin ana geçim kaynağı, ipekböceği yetiştiriciliği, koza ve ham ipek ticaretiydi. İpek ve ticaret bugün hâlâ bu canlı kentin belkemiğini oluşturuyor.
İpek Yolu dendiğinde akıllara gezginler için geleneksel yol kenarı hanları olan kervansaraylar gelir. Şeki'de iki muhteşem kervansaray örneği buluyorsunuz.
Bunlardan biri olan yukarı kervansaray 18. yüzyılda inşa edildi. O zamanlar Şeki’de 5 kervansaray vardı ancak yalnızca ikisi ayakta kaldı. Daha küçük olan kervansarayın bile 100’den fazla odası var.
Arkeoloji ve tarih uzmanı Kafur Ramizli o dönemi canlandırmamıza yardımcı oluyor: "Bir kalabalık düşünün. Diğer ülkelerden gelen mal alıp satan tüccarları, yerel halkı ve turistleri düşünün."
Şeki'nin yerel Şebeke el sanatı
Şeki hanlarının yazlık ikametgahı olan etkileyici Han Sarayı’nı gezmeden Şeki’den ayrılmak mümkün değil.
Saray 1762 yılında Hacı Çelebi Han’ın torunu Muhammed Hüseyin Han tarafından yazlık çalışma sarayı olarak yaptırıldı. İnşası 10 yıl sürdü. Bina iki yılda yapıldı ancak boyayıp süslemesi 8 sene aldı.
Sarayın pencereleri göz alıcı. Camları İpek Yolu üzerinden İtalya’dan getirildi ancak süsleme tekniği tamamen yerel. Şebeke adı verilen teknik Şeki’ye özgü el sanatlarının en nadir örneklerinden.
Şebeke, ahşap ve camın belirli bir şekilde kesilerek çivi kullanılmadan birbirine sabitlendiği yerel bir el sanatı.
Şebeke tekniği yerli ustalar sayesinde hâlâ yaşıyor.
Lahıc'ın ünlü bakırcıları
Lahıc’ta bakır ustalarıyla tanışmak için Şeki’deki renkli Şebeke zanaatkarlarından ayrılıyoruz. Yol boyunca bir zamanlar tüccarların atları ve karavanlarıyla geçtiği manzara görünüyor.
Lahıc'da Arnavut kaldırımlı dar sokaklar, atölyeler ve dükkanlar tıpkı yüzyıllar önce olduğu gibi görünüyor. Muhtemelen o zamanki gibi hareketli.
Lahıc yüzyıllardır zanaatkarlar kasabası olarak biliniyor. Burada yapılan 40’tan fazla el sanatı var. Ancak ününü bakırcıları sayesinde duyurdu.
Kebleyi Aliyev, nesillerdir babadan oğula geçen bu işi yapıyor. Ancak bugün bu zanaatin yok olabileceği endişesini duyuyor: "Bir zamanlar bu atölyede 15 – 20 bakırcı aynı anda çalışırdı. Şimdi sadece ben kaldım. Bazen çocuklarım da bana yardımcı oluyor. Gelecek neslin, çocukların da bu el sanatına ilgi duymasını istiyorum."