Ticari işletmeler, imalatçılar, karar mercileri ve yetkili makamlar birbirlerinden ne kadar farklı olsalar da hepsi gelecekteki kararlarında iklim değişikliğinin etkilerini dikkate almak zorunda
İklim değişikliğinden etkilenmeyecek bir ekonomik sektör düşünmek zor. Bazı sektörler iklim değişikliğini avantaja dönüştürebilecek olsa da çoğunluk giderek artan zorluklarla mücadele etmek zorunda kalacak. Bu zorlukları azaltabilmek ve gelecekteki değişimlere uyum sağlayabilmek, oluşacak iklim risklerinin boyutu, zamanlaması ve potansiyel etkileri konusunda bilinçli olunmasını gerektiriyor. Son on yıl içinde güvenilir iklim veri ve öngörülerine erişim arttı. Bu artış, söz konusu bilgilerin farklı sektörlerin ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesi çabalarına paralel olarak gerçekleşti. Bu durum, iklim verilerinde sürekli talebe yanıt veren ve yeni kullanıcılara ulaşan bir değer zincirinin oluşmasını sağladı.
REKLAMCopernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S), geçtiğimiz yedi yıl içerisinde bu değer zincirinde önemli bir rol oynadı. Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezinde (ECMWF) Kullanıcı İlişkileri Bölümü Başkanı Stijn Vermoote, “Karar vericilere katma değerli bilgi sağlayan şirketler ve araştırma kuruluşlarına sunduğumuz tutarlı ve yüksek kaliteli verileri elde etmek için gerekli hesaplamaları biz yapıyoruz” diyor. Vermoote “Sunduğumuz hizmetleri nasıl geliştirebileceğimiz konusunda kapsamlı bilgi edinebildiğimiz ve Copernicus ürünlerini gerçek karar verme süreçlerinde daha erişilebilir ve kullanışlı kılabildiğimiz için, bu iş birliği tüm taraflara fayda sağlıyor” diye konuşuyor.
İklimsel etkilere hazırlıklı olup bunlara daha iyi uyum sağlayabilmeleri için özel ve kamusal sektörlere iklim hizmetleri veren bazı şirketler, iklim bilgilerini nasıl kullandıklarını Euronews’a anlattı.
Daniel San Martin, CEO, Predictia
Predictia, iklim öngörülerini gerçek karar verme süreçlerine yönelik kullanışlı hale getiren Climadjust projesinde C3S ile birlikte çalışan İspanya merkezli bir şirket.
Kullanıcılarınız kimler ve Climadjust’tan nasıl faydalanıyorlar?
Kullanıcılarımız yenilenebilir enerji, mamur çevre veya şehir planlama gibi alanlarda faaliyet gösteriyor. Bu alanlarda halihazırda iklim modelleri geliştiren uzmanları da kullanıcılarımız arasına katmayı hedefliyoruz. Yerel ve kullanıma elverişli öngörülere ihtiyacı olan bu kullanıcılar, bilgilerden kolayca faydalanabilmeleri için büyük veri kümeleriyle çalışma konusunda gerekli teknik birikime sahip olmalıdırlar. İklim verileri sağlayan Climadjust, yerel ve bölgesel öngörüler edinilebilmesi amacıyla iklim modellerinden alınan ham verilerin işlenmesinde kullanıcılara yardımcı oluyor. Kullanıcılar, istatistiksel hesaplamalar ve kodlama yapabilmeleri için, iklim öngörülerini geçmişte farklı sağlayıcılardan almak ve bulutta platformlar oluşturmak durumundaydı. Fakat Climadjust, kullanıcıların ihtiyaç duydukları her şeyi tek yerde bulabildiği, kullanıcı dostu bir platform sunuyor.
REKLAMKamu hizmetleri, kirlilik, iklim, altyapı vs. gibi çeşitli sektörleri yönetmek zorunda olan şehirler iklim verilerinden en iyi şekilde nasıl faydalanabilir?
İş birliği bu noktada kilit önem taşıyor. Bunun için çeşitliliğe, kaynaklara ve çeşitli alanlarda iş birliği yapma fırsatlarına ihtiyacımız var. Örneğin, iklim ve hava koşulları konularında uzmanlığımızı sunabilsek bile, iklimsel koşullara adaptasyon konusunda isabetli önlemler sunabilmemiz için şehir planlayıcılarıyla çalışmamız ve onlardan arazi kullanımında planlanan değişiklikler hakkında bilgi almamız gerekiyor. İklim ve biyolojik çeşitlilik arasındaki ilişki hakkında ekoloji, botanik ve biyoloji uzmanlarından daha fazla bilgi almamız ve su yönetimi konusunda hidrologlarla çalışmamız gerekiyor.
Daha fazla kullanıcının iklim verilerinden faydalanmasını ve bu verileri anlamasını sağlamanın zorlukları nelerdir?
İklim hizmetleri pazarı halen emekleme aşamasında. İklim verilerine ihtiyaç duyan birçok kişi, bu alanda sunulan imkânların farkında değil. Yani, iletişim halen büyük bir engel teşkil ediyor. İnsanlara iklim öngörülerinin neden önemli olduğunu gösterebilmek amacıyla, Climadjust olarak bu konuda nasıl yardımcı olabileceğimize dair örnekler sunuyoruz. Bu örneklerden biri, Fransız Alplerinde devamlı heyelan tehlikesi altında olan Barcelonnette bölgesidir. Bu bölgede zemini etkileyebilecek yağışlar hakkında öngörülere sahip olmak, koruyucu önlemlerin alınabilmesinde kilit öneme sahiptir. Yükselen sıcaklıklar, İspanya’nın Cantabria bölgesinin ana mahsullerinden olan patates için büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu nedenle iklim verileri, tarımın iklim koşullarına adaptasyonunda yaşamsal önem taşıyor.
## Gil Lizcano, Climate Scale kurucu ortağı
Rüzgâr hızı ve güneş ışınımı modelleri geliştiren İspanyol Vortex şirketi, müşterilerine sunduğu iklimsel değişkenlik bilgileri sayesinde yenilebilir rüzgâr enerjisi projelerinin daha isabetli planlanabilmesini ve korunabilmesini sağlıyor. Vortex, risk değerlendirmeleri ve adaptasyon planları için küçük ölçekli (yerel, ayrıntılı) iklim bilgileri sunan Climate Scale projesinde C3S verileri kullanıyor.
Climate Scale’in başlıca müşterileri kimler?
Yenilenebilir enerji sektöründe iklim değişikliğinin rüzgâr ve güneş kaynaklarını nasıl etkileyeceğini bilmek isteyen analistler, danışmanlar, geliştiriciler ve yatırımcılar başlıca müşterilerimiz arasında bulunuyor. Çünkü örneğin rüzgâr hızlarında meydana gelebilecek değişiklikler, rüzgâr santrallerinin verimliliğini değiştirebileceği gibi farklı türbin tasarımları kullanılmasını da gerektirebilir. İklim değişikliğinin faaliyetlerini etkileyebileceğinden endişe duyan şirketler de Climate Scale’den faydalanıyor. Son dönemde müşterilerimiz arasına katılan sermaye sahipleri ve gayrimenkul yatırımcıları, örneğin sel riskindeki olası değişikliklerden duydukları kaygılar nedeniyle, durum tespit çalışmaları için iklim riskleri hakkında yüksek çözünürlüklü veriler talep ediyor.
Küçük ölçekli yerel verilerin iklim riski değerlendirmelerinde nasıl bir faydası oldu?
Finans uzmanları, fiziksel tehlikelerin çeşitli varlıkları nasıl etkileyeceğini bilmek istiyor ve bu nedenle kronik ve akut değişiklikler hakkında yüksek çözünürlüklü verilere ihtiyaçları bulunuyor. Enerji sektörüne baktığımızda, hidroelektrik santraller, iklim değişikliği etkilerinin analizinde yüksek çözünürlüklü veri kullananlara dair iyi bir örnek. Akarsular ve su kaynaklarıyla ilgili modeller; sıcaklık, yağış, nem vb. faktörlere bağlı ve bunlar yerelleştirilmiş olarak sunulmalı. Küçük ölçekli yerel verilere olan ihtiyacın nedeni de bu.
REKLAMKullanıcıların iklim verilerini almalarında veya daha fazla uygulamada kullanmalarında yaşanan zorluklar var mı?
Kullanıcılar iklim risklerini incelemeleri gerektiğinin genel olarak bilincinde olsalar da birçoğu iklim bilgilerini nasıl kullanmaları gerektiği konusunda net bir fikre sahip değil. Hatta birçok kullanıcı, iklim öngörülerindeki belirsizlikleri karar verme süreçlerine nasıl dahil etmeleri gerektiğini bilmiyor. Sürekli gelen bir soru, bilgilerin gelecekte değişmesi durumunda ne olacağına dair. Dolayısıyla insanlar, iklim biliminin sürekli gelişen ve “evrimleşen” bir yapıya sahip olduğu konusunda bilgilendirmelidir. Belirsizlik faktörünün azaltılmasını beklemek yerine, “belirsizlikle yaşama ve belirsizliği yönetme” konusuna odaklanmak daha mantıklı bir yaklaşım olabilir.
Efren Feliu Torres, Tecnalia iklim değişikliği yöneticisi
Tecnalia, işletmelerin ihtiyaçlarına özel Ar-Ge ve inovasyon projeleri geliştiren İspanya merkezli bir şirket. Şirketin geliştirdiği ve C3S verilerine dayanan Termal Değerlendirme Aracı, kullanıcıların aşırı hava olaylarının büyüklüğünü değerlendirebilmelerini sağlıyor. Sundukları Ormancılık aracı ise değerli ağaç türlerinin ormancılık sektöründeki dağılımının iklim değişikliği tarafından nasıl etkilendiğine dair veriler sunuyor. Şirket, aşırı iklim ve hava koşullarının altyapıyı nasıl etkilediğine ilişkin güvenilir iklim bilgileri sunabilmek için C3S verilerinden faydalanıyor.
Sıcaklık dalgalarının sıklığında yaşanan artış, şehirlerde derin izler bırakıyor. Termal Değerlendirme Aracı, şehirlerin yerel hava koşullarında meydana gelecek değişikliklere uyum sağlamalarında ve değişimin etkilerini hafifletmelerinde nasıl yardımcı oluyor?
Termal Değerlendirme Aracı, hem uzun vadeli öngörüler hem de mevsimlik tahminler sunuyor. Öngörüler, aşırı iklim olaylarında gelecekte oluşabilecek değişimlerin analizinde ve uzun vadede koşullara uyum sağlama ve yanıt verme kapasitesini geliştiren politikaların ve önlemlerin belirlenmesinde kullanılıyor. Diğer yandan mevsimlik tahminler ise yetkili yerel makamların örneğin bir sonraki mevsimde beklenen sıcaklık dalgalarına hazırlanmalarında yardımcı olabilir.
Ormancılık aracının başlıca faydaları nelerdir ve sağlanan verileri orman yönetimi uygulamalarımızın iyileştirilmesinde nasıl kullanabiliriz?
Ormancılık aracı; sıcaklık, yağış ve bunların uzamsal dağılımı gibi çeşitli iklim değişkenleri hakkında uzun vadeli öngörüler sunuyor. Bu öngörüler, geleceğin ormanları için elverişli alanların tespit edilmesi ve gelecekteki koşullara uygun ağaç türlerinin seçilmesinde son derece faydalı. Diğer uzun vadeli bilgi türleri, binaların ısınma ihtiyacının ve gerekli biyokütle miktarının tahmin edilmesinde destek olabilir.
Kritik altyapı planlarının iklim verileri yardımıyla yapılmasını ve “iklim dayanımının”, yani yapıların gelecekteki iklim koşullarında sürdürülebilirliklerinin sağlanmasını da destekliyorsunuz. Kullanıcılar ayrıntılı iklim bilgilerini anlayıp bunları karar verme süreçlerine nasıl entegre edebilir?
Altyapılarımız gelecekte farklı iklim koşullarında işlemek zorunda kalacak. Bu durum, “iklim dayanımı” konseptinin önemini gösteriyor. Bu konsepte göre altyapılar yeni tasarımlar sayesinde uzun vadede işlevsel kalacak, bakım ve işletme faaliyetleriyse geleceğin iklim koşullarına uygun olacak. Bunun için planlamacı, tasarımcı ve operatörlerin geçmişe dair kayıtlar ve tipik hava koşullarına ek olarak iklim öngörülerini de kullanmaları gerekecek. Bu, iklimde gelecekte meydana gelecek değişimlerin tasarım aşamasında da göz önünde bulundurulmasını sağlayacak.
Tecnalia iklim verisi kullanımı piyasasının geleceğini nasıl görüyor? Bu piyasayı geliştirecek başlıca etkenler neler olacak?
İklim hizmetleri piyasası gittikçe büyüyor ve iklim öngörülerinden giderek daha fazla faydalanılıyor. İklim hizmetleri değer zinciri boyunca her iki yönde çeşitli aktörler faaliyet gösterecek. Bu pazarı geliştirecek başlıca etkenler arasında piyasa dinamikleri ve işletmelerin menfaatleri, yatırımcıların tercihleri, yasal düzenlemeler, teşvikler, mali politikalar ve daha birçok etken bulunuyor.
Gunter Zeug, Direktör, Terranea
Terranea, çeşitli kaynaklardan aldığı verilerden faydalanarak geliştirdiği uygulamalarla kentsel gelişim, tarım veya sigortacılık gibi sektörlerde karar verme mekanizmalarına bilgi sağlayan bir Alman şirketi. Şirketin yürüttüğü GreenCities projesi kapsamında denenen çeşitli pilot araçlar, kentlerin yeşil alanlarını daha iyi yönetebilmelerinde yardımcı olmayı hedefliyor. İklim değişikliğinin pamuk sektöründeki etkilerini değerlendirmek amacıyla C3S ile birlikte geliştirdikleri bir diğer uygulama, yakında kullanıcılarıyla buluşacak.
GreenCities projesi, kentlerin veri kullanımını ne şekilde destekliyor?
İklim değişikliği, kentsel çevrelere ağır sekte vuruyor ve şehirlerin buna karşı harekete geçmesi şart. Fakat şehirler henüz iklim değişikliğinin kendilerini nasıl etkilediğini tam olarak kavrayamadıklarından dolayı, altyapılarında da gerekli değişiklikleri yapamıyor. Şehirlere yardımcı olabilecek muazzam miktardaki verinin nasıl yönetilebileceği konusunu da bu nedenle masaya yatırdık. Deneme aşamasında olduğumuz ağaç haritalama aracımız, şehirlerin ağaç envanterlerini otomatik olarak güncelleştirebilmelerini sağlamak amacıyla geliştirildi. Şehirler, araçlarımızı çatı bahçeleri için ideal yerleri tespit etmek veya sürdürülebilirlik göstergelerini izlemek amacıyla da kullanabilir.
Şehirler sunduğunuz Sıcaklık İzleyicisi aracından ne şekilde faydalanabilirler?
Avrupa’da sıcak geçen günlerin sayısı giderek artıyor ve bu durum sağlığı ve hava kalitesini önemli ölçüde etkiliyor. Şehirde bulunan doğal ve yapılaşmış yüzeylerin sıcaklıklarını ölçerek şehir genelinde yüzey sıcaklığı hakkında bilgi sağlamak amacıyla uydu verileri kullanıyoruz. Yalnızca bilgilendirici nitelikte görülebilecek bu verileri, şehirlerde yeşil alanların artırılması gerektiği yönünde güçlü kanıt sunabilmek amacıyla bir yeşil altyapı haritasıyla birlikte kullanmak da mümkün. Yani, temelinde yalnızca görsel bir araç olan Sıcaklık İzleyicisi, şehirler tarafından karar verme süreçlerinde de kullanılabilir.
C3S ile yürüttüğünüz projede neden pamuğa odaklanıyorsunuz ve bunun sağladığı katma değer nedir?
Bu projedeki amacımız, insanlara pamuğun dünyanın nerelerinde yetiştirildiğini ve bu bölgelerin iklim değişikliği nedeniyle nasıl değişebileceğini göstermektir. Pamuk yetiştirilen birçok bölgede sıcaklıkların artacağına ve su rejimlerinin değişeceğine dair mevcut kanıtlarımız var. Eğer pamuk yetiştiriyorsanız, 30 yıl sonra aynı hasadı alabilmeniz için sulama kanallarına mı muhtaç olacağınızı veya tarlanızı başka bir yere taşımak zorunda mı kalacağınızı bilmek istersiniz. Bu araç, geçmişe dair sunduğu verilerin yanı sıra iklim öngörüleri de sağlıyor.
İklim değişikliğine uyum sağlama konusu ve bundan etkilenen çeşitli sektörler söz konusu olduğunda, yalnızca çiftçiler değil, tüccarlar ve tüketiciler dâhil olmak üzere değer zincirinin bütünü mercek altına alınmalı. Sürdürülebilir kaynaklar konusunda gittikçe bilinçlenen tüketiciler de giysilerindeki pamuğun ne kadar sürdürülebilir olduğunu anlamak amacıyla bu aracı kullanabilirler.
Stijn Vermoote, kullanıcı ilişkileri başkanı, ECMWF/Copernicus
Karar verme süreçlerine iklim verilerinin de artık entegre edildiğini söyleyebilir miyiz?
İklim değişikliği konusunu girişimciler ve yetkililer için başlıca gündem maddesi yapmak zorluğunu halen sürdürüyor. İklim hizmetleri verenler, kullanıcının ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş ve kullanımı kolay araçlar sunmalı ve iklim verilerinin belirli sektörler için neden önem taşıdığını onlara anlatmalıdır. Bu bağlamda iklim değişikliğine dayanıklı bir toplum hedefliyorsak iklim verisi tedarik zincirinin güçlendirilmesi ve bunun kullanıcıların sayısız ihtiyaçlarına göre özelleştirilmesi, yaşamsal önemde olacaktır. Kullanıcıların sunulan imkânları benimsemesi, Copernicus İlkim Değişikliği Servisinin bundan sonraki gelişimi açısından büyük önem taşıyor. İklim hizmetlerinin şirketler ve araştırma kuruluşları tarafından benimsenmesi, bu noktada önemli bir rol oynayacak.
