Metan çok güçlü bir sera gazı, 20 yıllık bir süre içinde karbondioksitten 84 kat daha fazla etkili olacak. Bu nedenle metan emisyonunu durdurmak küresel ısınmayı yavaşlatmak için çözümün bir parçası. Polonya’daki bir atık bertaraf tesisi metan emisyonunu azaltmak için elini taşın altına koyuyor.
REKLAMMetan çok güçlü bir sera gazı, 20 yıllık bir süre içinde karbondioksitten 84 kat daha fazla etkili olacak. Bu nedenle metan gazı emisyonunu durdurmak küresel ısınmayı yavaşlatmak için çözümün bir parçası. Polonya’nın güneyindeki bir atık bertaraf tesisi, metan emisyonunu azaltmak için elini taşın altına koyuyor.
Kraków kenti yakınlarındaki Balin Belediye Atık Tesisi her gün yüzlerce ton evsel atık topluyor. Ve bu atıklar çürümeye bırakılırsa metan gazı üretmeye başlıyor.
Bu nedenle atıklar ayırma işleminden sonra iyi bir oksijen akışıyla birlikte kompost yani gübre haline getiriliyor. Atık tesisinin yöneticisi Adam Krolikowski’ye göre bu işlem metan emisyonunu durdurmanın ilk adımı: "Gübreye dönüştürme süreci oksijen kullanılarak yapıldığı için metan gazı üretmiyor. Kompost biyoreaktörünün zemininde malzemeyi bizim için havalandıran borular var. Bu da kompostlama sürecini hızlandırıyor."
Atıklar sıkıştırılıp toprakla kaplanıyor. Metan üretmeye devam ettiğinden operatörler gazı çıkararak enerji üretimi için kullanıyor.
Krolikowski süreci "Aktif gaz çıkarımı için bir sistemimiz var. Metan çöp sahasından basınç altında çıkarılıyor. Buradaki borularda, biyogazı elektrik üretilen biyoelektirik tesislerine aktaran negatif bir basınç ya da bir vakum gücü var." şeklinde açıklıyor.
Metan havadan daha hafif bir gaz ve bu yüzden vakum pompalarına rağmen sızmaya devam ediyor. IT4 Tech şirketinden metan analisti Marcin Kalembka ise sızan gaz bulutlarını tespit etmeye çalışıyor.
Avrupa Birliği’nde insan kaynaklı metan emisyonlarının dörtte biri atıklar nedeniyle oluşuyor. Çoğu çöp sahası ise sızan gazı yakalamak için uygun donanıma sahip değil.
AGH Krakow Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden Bilim İnsanı Jaroslaw Necki’ye göre, bu işlemi uygulamak birçok açıdan yarar sağlıyor: "Bu, karbon emisyonlarını azaltmaktan kesinlikle daha hızlı bir önlem. Metan emisyonlarını azaltmak kolay görünüyor çünkü ilgili şirketlere de bariz bir finansal fayda sağlıyor. Sadece iklimsel nedenlerle değil aynı zamanda finansal olarak da kârlı bir işlem."
Atık kaynaklı metan emisyonunu azaltmak, çok daha geniş ölçekte sera gazı azaltma görevimizin yalnızca bir parçası.
Grönland'da eylül ayı ortalamadan sıcak geçti
Copernicus İklim Değişikliği Servisi’nden son verilere göre, geçtiğimiz eylül ayında küresel sıcaklıklar, 1991-2020 ortalamasının 0.3 derece üzerindeydi. Böylelikle 2022 eylül ayı kaydedilen en sıcak 4. eylül ayı oldu.
Bu grafikte mavi olarak gösterilen alanlarda, geçtiğimiz ay Avrupa, Rusya ve Sibirya’nın büyük bölümünün ortalamadan daha soğuk olduğu görülüyor.
Avustralya, Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Arjantin’in kuzeyi de ortalamadan daha serindi.
Daha yakından bakıldığında, geçen ay Grönland genelinde sıcaklıkların ortalamanın 8 derece üzerinde olduğu bu devasa koyu kırmızı alan görülüyor.
Eylül ayında Grönland’da olan Buzulbilimci Jason Box, bu durumun güneyden gelen olağandışı sıcak hava nedeniyle yaşandığını söylüyor: "Normalde eylül ayında erime sezonu sona erer. Güneyden gelen bu sürekli hava dolaşımı nedeniyle, sıcaklıklar erime döneminin çok daha üzerindeydi, hatta 10 derece üzerine kadar çıktı, bu nedenle kar yerine yağmur yağdı. Sonra, Fiona Kasırgası eylül sonunda Grönland’a fazladan ısı ve nem getirdi."