Climate Now'ın bu bölümünde, muhabirimiz Jeremy Wilks dünyanın en eski üniversitesine ve şimdi de Avrupa'nın en büyük iklim veri deposuna ev sahipliği yapan İtalya'nın Bologna kentini ziyaret ediyor.
REKLAMBologna hareketli bir öğrenci şehri, aynı zamanda Avrupa'nın en büyük bilimsel beyinlerinin Rönesans'tan beri gezegenimiz hakkında veri topladığı bir kent.
Bologna Üniversitesi'nden Profesör Monica Azzolini Üniversite'nin Palazzo Poggi Müzesi'nde yer alan Avrupa koleksiyonunu anlatıyor:
"Bu, bildikleri dünya hakkında mümkün olduğunca çok bilgiyi bir araya getirmeye çalışan, 16. yüzyılın çok sayıdaki Avrupa koleksiyonundan biri. Şimdi sayısal verilere daha çok güveniyoruz ancak fikir tamamen aynı. Buradaki fikir, onun hakkında mümkün olduğunca fazla bilgi toplayarak dünyayı anlamlandırmak."
İklim ve hava durumu tarihi Bologna'da tutuluyor
Dünya'yı anlama ve geleceği doğru bir şekilde tahmin etme arayışı bugün, Avrupa'nın iklim veri deposuna ev sahipliği yapan Tecnopolo di Bologna'da devam ediyor.
İtalya Ulusal Araştırma Konseyi Araştırma Direktörü İklim Bilimci Susanna Corti sıklıkla buradaki kayıtları kullanıyor. Merkez, 1940'tan günümüze kadar uzanan eksiksiz bir kayıt setine sahip.
Sunucuların içinde iklim değişikliğinin tarım, şehirler, sağlık ve hatta temiz enerji üretimi üzerindeki etkisini yönetmek için yararlı bilgiler var.
Corti, "Hem toplumda hem de ekonomide, bu tür verileri örneğin enerji üretiminde kullanabilen birçok başka sektör de var. Bu büyük rüzgar enerjisi santrallerinin ve hatta güneş enerjisi gibi diğer yenilenebilir enerji türlerinin planlanmasına yardımcı olabilir." şeklinde konuşuyor.
Bilim insanları, verileri iklimimizin geleceğini simüle etmek için kullanıyor.
Corti, yüksek ve düşük emisyon senaryosunun sera gazlarını azaltmak için hiçbir şey yapmazsak gezegenimizin ne kadar ısınacağını öngören iki örneğini gösteriyor ve ekliyor:
"Bu sadece bir örnek ancak karar verebilmek için verilerin birlikte ihtiyaç var."
İklim veri deposunda yakın geçmişten öğrenilecek değerli dersler var.
Ve değerli eserleri burada Bologna'da saklanan Rönesans atalarımıza bakarsak, onlardan neler öğrenebiliriz?
Profesör Monica Azzolini, "Bence geçmişten alınacak derslerden biri, Dünya'nın yaşayan bir varlık olduğuna, kendilerinin de bu çevrenin bir parçası olduklarına ve bir şeyleri değiştirmenin sorunlara yol açabileceğine inanmaları." ifadelerini kullanıyor.
2023 kaydedilen en sıcak yıl olma yolunda ilerliyor
Copernicus İklim Değişikliği Servisi'nden gelen son verilere göre, geçtiğimiz ekim ayı 1991 ila 2020 ortalamasının 0,8 santigrat derece üzerinde sıcaklıklarla küresel olarak kaydedilen en sıcak ekim ayıydı.
Bunu 1940'tan bu yana yıllık sıcaklıkları gösteren bu grafikle bir perspektife oturtabiliriz.
Şu anki rekor 2016 yılına ait ancak 2023 yılında sıcaklıklar artık açıkça daha yüksek, bunun anlamı şu ki, 2023 kayıtlara geçen en sıcak yıl olma yolunda ilerliyor.
Avrupa’da ekim ayında bazı aşırı hava koşulları yaşandı. Babet Fırtınası İngiltere, Almanya, Danimarka ve Fransa'yı vurarak can aldı ve yaygın sellere neden oldu.
İklim bilimciler, gezegenimiz ısındıkça bu tür olaylar sırasında daha yoğun yağışlar bekleyebileceğimizi söylüyor.
REKLAMMet Office'ten İklim Bilimci Rosie Oakes, "Daha sıcak hava daha fazla nem tutabilir. Yani aslında, her ısınma derecesi için, havanın tutabileceği su miktarında yüzde 7'lik bir artış görüyoruz. Ve bunu yağış olayları açısından düşünürseniz, sistemde daha fazla su olduğu anlamına gelir ve bu yüzden meydana geldiklerinde daha şiddetli yağmur fırtınaları olacak." şeklinde konuşuyor.
Ekim ayındaki fırtınalardan kaynaklanan yağışlar, Avrupa yağış anomalisi haritasında İber Yarımadası’ndan Rusya’ya kadar uzanan mavi bantta gösteriliyor.