40 yıl sonra İran'a iade edilen tarihi sırlı tuğlalar sergileniyor. İnsan başlı aslanlar, kanatlı inekler, atlar, keçi boynuzlu boğalar, diz çöken insanlarla süslü 51 parça tuğla milattan önce 10'uncu ve 7'nci yüzyıllar arasında İran'ın kuzeybatısında hüküm süren Manan krallığı döneminde yapıldı
REKLAM40 yıllık yolculuğun ardından İran'a ait bir tarihi eser koleksiyonu Tahran'daki Ulusal Müze'de sergilenmeye başladı.
İnsan başlı aslanlar, kanatlı inekler, atlar, keçi boynuzlu boğalar, diz çöken insanlarla süslü 51 parça sırlı tuğla milattan önce 10'uncu ve 7'nci yüzyıllar arasında İran'ın kuzeybatısında hüküm süren Manan krallığı döneminde yapıldı.
1979'daki İran devriminden sonra Bukan kasabası yakınlarında bir köylü tarafından bulunan eserler devrim sonrası yaşanan kaos ve onu takip eden İran-Irak savaşı nedeniyle uzun yıllar korumasız kaldı ve kaçakçılar tarafından yağmalandı.
Serginin organizatörü Arkeolog Yusuf Hasanzade "Devlet kontrolü olmamasından faydalanan yağmacılar hemen bu sırlı tuğlaları satmaya başladılar," ifadelerini kullandı.
1985 yılında savaşa rağmen bir grup arkeolog tuğlalaların bulunduğu alana gitse de artık çok geç olduğunun farkına vardılar.
Bu sırasa tarihi eserlerden bazıları dünyanın farklı yerlerinde özel koleksiyonlarda ve müzelerde görülmeye başlandı.
British Museum, İsviçre polisi ve İran diplomasisi
1991 yılında ünlü Britanya Müzesi, İranlı bir ailenin İtalya İsviçre sınırındaki Chiasso limanında sırlı tuğla seti sattığını haber alarak Orta Doğu koleksiyonları kuratörü John Curtis'i satın alması için gönderir.
Fakat Asur ve İran uzmanı olan Curtis koleksiyonun Bukan'dan çıkan eserler olduğunu anlar ve Britanya Müzesi ile diğer Avrupalı müzelere koleksiyonu almamaları tavsiyesinde bulunur. Curtis'e göre koleksiyonun eşsiz doğası nedeniyle parçarala bölünmemesi ve ait olduğu ülkeye geri götürülmesi gerekmektedir.
Fakat eserlerin İranlı sahibi geri göndermek istemediği içinn tuğlaları bir bankanın kasasında saklar. 2008 yılında ise İsvçte polisi bankanın kasasını açtırarak eserlere el koyar. Sonrasında da hukuki mücadele başlar.
İran Ulusal Müzesi Direktörü Cebrail Nokandeh bunu "İran'ın diplomatik kanallardan baskısı ve Ulusal müzenin 2015 yılın yaptığı resmi şikayet sonucu koleksiyon 20 Aralık 2020'de bize geri döndü," ifadeleriyle anlatıyor.