ABD'ye yerleşen Türk tiyatro oyuncuları 'Ormantik Komedi' ile Türkçe konuşan toplumla buluşuyor

REKLAM

Türkiye’den Amerika Birleşik Devletleri’ne (ABD) yerleşen oyuncular Mete Horozoğlu, Erdem Baş, Nevşim Erzat ve Nazlı Sarpkaya burada oynadıkları tiyatro oyunlarıyla Türkçe konuşan toplumla buluşuyor

Bugüne kadar 15 şehirde 19 oyun oynadıklarını belirten oyuncular bir araya gelme nedenlerini ve ileriye yönelik projelerini anlattı.

Eşref Larsen: Amerika’da yerleşik Türk oyuncular olarak Türkçe tiyatro ekibi kurma, turne yapma fikri nereden çıktı?

Mete Horozoğlu:

"Benim bir 8 yıl oldu, Nevşim sanırım 7 senedir burada. Biz Nevşim ile 25 senedir tanışıyoruz. Buradayken de konuşuyorduk nasıl yapacağız diye. Erdem o zaman Türkiye’deydi. Erdem biraz bizi derleyip toparladı. Birkaç oyun okuduk. Erdem’e Green Card çıkmasıyla biz dedik ki 'Erdem de gelsin başlayalım'. Ormantik Komedi’nin yazarı Erdem’in arkadaşıydı, izlemişti de oyunu. Çok uygun bu bizim için dedi. Onu okuduk."

Erdem Baş:

"Seksenler dizisindeki kahveci Mesut’u oynayan Necmi Yapıcı’nın kendi tiyatrosunun repertuarında olan, Türkiye’de daha önce birçok yerde sahnelenmiş olan, eşi Nihan Durukan ile yazdıkları Ormantik Komedi oyununun, hem dekoruyla hem içeriğiyle hem kadın erkek ilişkilerini anlatması sebebiyle turne tiyatrosu yapabilme adına bizim için uygun olduğunu düşündüm ve arkadaşlara gönderdim. Öyle bir araya geldik, Zoom üzerinden okumalara başladık. Aylarca okuduk. Daha erken başlayacaktı, prömiyeri daha erken yapacaktık fakat Amerika’daki Covid vakaları artınca 2022’nin baharına attık. Sonra ben mayıs ayında Amerika’ya giriş yaptım. Bir ay fiziki, bir arada, hep beraber sahne üzerinde prova yaptık. Mayıs’ın 29’ u Orlando oyunuyla prömiyer demiş olduk."

"Oyunun ezberini zoom üzerinden yaptık, pandemi tiyatrosu oldu"

Mete Horozoğlu:

"Ben New Jersey’de yaşıyorum. Nevşim Atlanta’da. Yani New Jersey’e uçakla 4-5 saat uzaklıkta bir yerde yaşıyor. O zaman Erdem daha Türkiye’deydi. Nazlı da New York’ta yaşıyor. Zoom üzerinden yaptık ezberlerimizi. Yani tam pandemi tiyatrosu oldu. Pandemi koşullarına göre oldu. Bir iki üç aylık ezber provası yaptık".

Şu ana kadar Amerika’da kaç şehre gittiniz?

Erdem Baş:

"19 oyun oynadık. 15 şehre gittik."

Mete Horozoğlu:

"Bu, Amerika’da Türkçe konuşan toplulukların, daha önceden Türkiye’den ayrılmış Kürt kökenli, Ermeni kökenli vs. insanların da çok zevk alarak izleyebileceği bir oyun oldu. Çünkü Türkiye’ye tatile giderse zaten tatile gittiği dönemde tiyatrolar da tatile girmiş oluyor. Ya da orada aile ziyaretleri vs. tiyatroya gitmeye vakit bulamıyorlar. Türkiye'den buraya gelen tiyatrolar ise gerçekten çok az. O tiyatro oyunları çok az yere gidiyor, yani belli başlı yerlere New York’a, belki Miami’ye vs."

"Nasıl geri dönüşler alıyorsunuz?"

"Gittiğimiz yerlerde seyirciler hep çok mutluydu. Yani genelde söyledikleri şey 30-40 senedir ilk defa Türkçe tiyatro izledikleri, kendilerini Türkiye’ye gitmiş gibi hissettikleri… O yüzden mesela oyunun sonunda bitirdikten selamı verdikten sonra diyoruz ki hemen kendimizi biraz toparlayalım, saçımızı başımızı toplayalım yanınıza geleceğiz. Kalmak isteyen olursa, sohbet etmek isteyen, fotoğraf çekmek isteyen olursa fuaye alanına geliyoruz yanınıza diyoruz. Genelde bekliyor insanlar ve hep böyle benim gördüğüm, çocuksu bir sevinç oluyor. Yani 60 yaşında mühendislerin üstü bir mühendis abi de olsa, atıyorum çok büyük bir hastahaenin bilişim bölümünün başkanı da olsa o kadar çocuksu gözlerle mutlu mutlu bakarak teşekkür ediyorlar ki, çok güzel bir şey yaptığımızı oradan anlıyoruz zaten."

Erdem Baş:

"Bazen şöyle şeyler duyuyoruz; ‘İki saat boyunca Türkiye’ye gittik sanki, Türkiye’deydik.’ Mesela 70 yaşlarında bir teyzemiz, hayatında ilk defa tiyatroya gelmiş. Amerika’ya çocuklarını ziyarete gelmiş ve ilk defa tiyatroyu Amerika’da, bizimle izlemiş oldu. O bizi çok mutlu etti mesela. Geçenlerde Türkiye’den bir misafirimiz geldi. Miami tarafına gittik. Biz Miami’de sokakta yürürken birisi geldi dedi ki ‘Erdem Bey fotoğraf çekilebilir miyiz’, tabii dedim çektirelim. Dedi ki Philadelphia’daki oyununuza geldik. Yani artık Amerika’nın başka yerlerinde seyircimizle de denk gelmeye başladık. Böyle güzel duygular yaşıyoruz yani o anlamda."

REKLAM

Nevşim Erzat:

"Evet, insanlar tiyatro izliyorlar ama aynı zamanda 300 kişinin bir araya geldiği kültürel bir etkinlik oluyor. Çoğu zaman oyunumuz 8'de başlayacak olmasına rağmen bir türlü oyuna başlayamıyoruz. Çünkü insanlar bir arada oluyorlar. Kendileri de orada tanışıyorlar yani. 30 yıldır bir şehirde yaşıyorlar ama tiyatroda fuayede tanışıyorlar. Oyunlara 5 dakika 10 dakika geç başlıyoruz çünkü insanlar bayağı memleketlerine gitmiş gibi oluyorlar. Sadece tiyatro izlemeleri değil, insanların bir araya gelmesi de çok önemli ve çok güzel bir şey."

"Sanat, sanat için midir diye gereksiz bir tartışma var"

Mete Horozoğlu:

"Hani genel bir şey vardır ya sanat, sanat için midir, sanat insan için midir meselesi, o meseleyi gereksiz yere çok tartışır insanlar. Aslında bir aşamadır. Sanat insan içindir, 'insan içindir' görevini tamamladıktan devam ettirdikten sonra sanat kendini geliştirmek için 'sanat içine' dönüşür. Yani ya sanat sanat içindir ya sanat insan içindir değil aslında."

REKLAM

"Bu arada seyirci kitlemiz çok geniş. Yalnızca Türkler değil. O yüzden oyunumuzu anlatırken Türkçe konuşan topluluklara oyunuyoruz diyoruz. Hatta Güney Amerikalı insanlar, bizim dizileri izleyen Meksikalılar… Şilili bir seyircimiz vardı Türkçeyi televizyondan öğrenmiş inanamadım yani. Ben öyle İngilizce öğrenemediğim için, dedim olmaz böyle bir şey annen baban bir yerden Türk’tür yani, yok diyor alakası yok. Muhteşem Yüzyıl’ı izleyerek diyor Türkçe öğrendim. Onlar da geliyor tiyatroya yani. Hatta Amerikalılar da gelmek istiyor."

Horozoğlu: The Blacklist dizisinin yönetmeni Türk olduğuma inanmadı

Uzun yıllardır Amerika’dasınız. İleride oyunculuğu İngilizce de yapma planlarınız var mı?

Mete Horozoğlu:

"Mesela filmler için, televizyon için benim yaşadığım sorun; benim tipim onların arketipi olan Türk değil. Sana yaşadığım bir şeyi anlatayım, The Blacklist dizisine girecek böyle üç, dört bölümlük bir Türk mafya rolü var. Benim burada menajerliğimi yapan arkadaş çok heyecanlanıyor işte ben deneme çekimini güzelce yapıyorum, gönderiyorum. Cast direktörü çok beğeniyor, çok heyecanlanıyor. Onu benim menajerime söylüyor, çok heyecanlanıldı, Blacklist’e hazırız, oynuyoruz gibi. Yönetmene izletiyorlar, yönetmen diyor ki tamam oyun güzel de adam Türk değil ki diyor. İnanmıyor. Efendim Türk diyorlar. Tipi Norveçli yani bu adam Türk gibi değil diyor. Çünkü onların kafasındaki Türk bir arketip var.

REKLAM

Ama ne olur, mesela bizim oraların hikayesinin anlatılacağı bir senaryo olur, orada telaffuz sorunu olmaz. Dil meselesi tiyatroda da çok önemli. Biz şimdi birkaç oyun böyle komedi tarzı gideceğiz. Komedide üst yazı çok kolay değildir, çünkü doğaçlamaya çok açık. Biz de seviyoruz doğaçlama yapmayı. Ama konusu daha derinlikli olan birtakım oyunlar yapmaya başladığımız zaman ben üst yazı mutlaka kullanacağım. Sonra atıyorum İngilizce olarak göçmen hikayesinin olduğu bir oyunda mutlaka oynamak isterim tabii."

"İleride Amerika'da bir akademi kurma planımız var"

Nevşim Hanım, siz oyunculuk eğitimi de veriyorsunuz sanırım?

Nevşim Erzat:

"Evet, hatta bazı girişimlerimiz var. Bu eğitim sadece tiyatro anlamında değil. Amerika’da yaşayan küçük çocukların özellikle, anne baba evde Türkçe konuşsa dahi okula gittiklerinde Türkçeleri çok bozuluyor. Yani -ing takısıyla Türkçe konuşuyorlar, işte musluğu açarken açıyoring diyor çocuk Türkçe gidiyor. Çocuklara diksiyon dersi vermek istiyoruz, drama dersi vermek istiyoruz, yetişkinlere tiyatro dersi vermek istiyoruz. Bir akademi gibi. Türkçe bunu yapmak istiyoruz ama sadece diksiyon, drama, yetişkinlere tiyatro değil, daha sonra belki de bale olabilir, piyano dersleri olabilir."

Mete Horozoğlu:

"Erdem Bey’in daha çok gençler üzerine eğitim kariyeri var. Eğitim üzerine benim yok bir tek kariyerim. Yani ben eğitim olayına hiç giremedim ne yazık ki. Erdem Bey'in ve Nevşim Hanım'ın kontrolünde olan bir akademi olabilir."

REKLAM

Erdem Baş:

"Burada doğup büyüyen gençleri yetiştirip ileride kendi oyuncu kadromuzu oluşturabiliriz. Onlar tabii burada doğdukları için İngilizceleri anadil seviyesinde.

Onların yaşadıklarını biz aslında büyükler olarak jenerasyon farkından dolayı okulda yaşadıklarını aile içinde Amerikalılarla yaşadıklarını çok anlayamıyoruz. Onların kendi dertlerini kendi hikayelerini de skeçleştirip onlara yazdırıp sahneye koymak gibi bir hedef de var ama biraz zamana ihtiyacımız var."

“Yeni oyunumuz Güldüren Cazibe"

Ormantik Komedi’den sonra yeni oyun var mı sırada?

Mete Horozoğlu:

REKLAM

"Evet, ikinci oyunumuz var. Biz şu an hesapladığımızda bir sezonda 20 oyun oynayabiliyoruz. Dedik ki o zaman senede 2 tane oyun koyalım yani bir Ocak’tan Haziran’a kadar okullar kapanana kadar, bir de Eylül’den Aralık’a kadar olan kısımda 2 tane oyun koyabilirsek 20 artı 20 yere toplamda 40 civarı yere giderek tiyatroyu idame ettirecek bir devinimi sağlayabiliriz."

Yeni oyun ne zaman? Tarih belli mi?

Nevşim Erzat:

"17 Mart’ta Atlanta’da başlıyoruz, 18 Mart’ta Orlando, 19 Mart’ta da Miami’de. Şu an sahnelerimizi kiraladık. Şubat’ta da ikinci oyun provalarına başlayacağız."

Mete Horozoğlu: Yine Necmi (Yapıcı) ile Nihan’ın (Durukan) oyunu.

Nevşim Erzat: 'Güldüren Cazibe' adlı bir oyun. Bu sefer oyunumuz 3 kişilik olacak.

REKLAM

"Bir video çektim, ne hainliğim kaldı ne vatansızlığım"

Erdem Bey, siz Amerika’ya gittikten sonra bazı YouTube videoları çektiniz, karşılaştırma videosu gibi. Sizin Porsche’u bütün Türkiye biliyor artık. Çok izlendi. Youtuberlık falan da gelir mi arkadan?

Erdem Baş:

"Buraya gelirken böyle ufak tefek benim Youtube’da kanalım vardı ama çok küçüktü. Ondan önce de bir TikTok hesabım vardı, çok karşı olmama rağmen benim genç arkadaşlarım 'abi gençler TikTok’da, TikTok’a girmelisin' falan gibi şeyler söylemişlerdi. Sonra beni yolcu ederlerken havalimanında dediler ki TikTok’a bir tane video atsana abi işte gidiyoruz falan filan diye. Ben de bir şaka malzemesi olsun diye Twitter’da çok dolaşan bir geyik var ya; ‘Türkiye bir doktor kaybetti ama işte İngiltere bir garson kazandı” falan gibi. Öyle 'Türkiye bir oyuncu kaybetti ama Amerika bir aktör kazandı' diye bir şaka yapayım dedim. İndiğimde baktım, 10 saatlik süreç içerisinde yani ortalık kaynamış. Ne hainliğimiz kaldı, ne vatansızlığımız kaldı, ilginç bir durum oldu. Gelen mesajları görseniz yani inanılmaz.

Ben buraya gelirken biraz Youtube’u canlandıralım hem işimizin tanıtımını yaparız hem de kendi hayatımızı anlatırız insanlara gibi düşüncemiz vardı. Yurt dışına gelmek isteyen, yerleşmek isteyen insanların yaşayacakları süreçte neler oluyor, onları gösteren videolar çektim. Araba videosuna gelince; arabayı alırken insanlar soruyorlardı araba fiyatlarını. Alışmışlar çünkü Youtuberlardan karşılaştırmaya. İşte ev fiyatları, market fiyatları vs. Öyle bir iki tane video çektim ve evet dediğiniz gibi o arabamız da çok meşhur oldu ama sattık arabayı, sattım sonunda."

REKLAM

Mete Horozoğlu:

"Nazar değdi çünkü arabaya. Ya seninki çok karşılaştırma videosu değildi, seninki karşılaşma videosuydu. Karşılaştığın şeyleri yazıyorsun abi."

Nevşim Erzat:

"Benim babam çok uzun yıllar Amerika’da yaşamış olmasına rağmen ben gelmeden önce aylar öncesinde Youtube’da insanların paylaştığı şeyleri izlemeye başladım. Erdem’in başına gelen biraz Türkiye’de popüler olmasından kaynaklı bir şeydi."

"Yaza doğru Avrupa turnesi yapmak istiyoruz"

Merak edenler var; Avrupa’ya turne yapacak mısınız?

REKLAM

Mete Horozoğlu:

"Çok istedik bu geçtiğimiz sene. Tarihleri oturtamadık bir türlü. Şubat’ta boş mesela ama Şubat’ta Avrupa’da yaşayan Türkler de tatilde olunca birçoğu Türkiye’ye tatile gidiyor ya da başka yere gitmiş oluyor. Yaza doğru gelmek istiyoruz. Almanya, Belçika, Hollanda gibi birçok ülkeye gelme planımız var. Bu sene programı daha iyi yapıp Almanya’dan başlayan bir turne planlamak istiyoruz."

Nevşim Erzat:

"Avrupa’ya gelme planımız uzun zamandır var. Türkçe konuşan toplulukların yoğun olduğu ülkeler. Bu sene güzel bir planlama yapacağımızı umuyorum."

Programlarınızı, bilet satışlarını vs. Nereden takip edebilir tiyatroseverler?

REKLAM

Nevşim Erzat:

"theatroomart.com’da tüm bilgiler var. Theatroom instagram hesabımız da aktif kullanılıyor. Oradan da takip edebilirler."