Vassiliki ve Kostis 2008 yılında evlendi, ancak ilk çocukları 7 yıl sonra dünyaya geldi.
Vassiliki ve Kostis 2008 yılında evlendi, ancak ilk çocukları 7 yıl sonra dünyaya geldi.
Vassiliki özel bir eğitim kurumunda yöneticilik yapıyor, kocası ise Yunanistan’da krizin sert bir darbe vurduğu inşaat sektöründe mühendis olarak çalışıyor. Çifte çocuk sahibi olmak için neden bu kadar beklediklerini sorduk.
“Biz evlendiğimizde Yunanistan çok iyi bir durumdaydı. Eşim ise yükselmek için çok iyi imkanlara sahipti. Tabii sonradan hedefine ulaştı. Ben ise inşaat mühendisiyim. Bu seneye kadar Yunanistan’da rağbet gören bir sektördeydim. Genel olarak ülkede 2008’de başlayan yükseliş artık kaybolmaya başladı.” “Mesleğimde yükselmek için önüm açıktı. Ancak o sırada Yunanistan’da kriz patlak verdi. Bunun yanı sıra ilk çocuğa sahip olmak her zaman kolay bir şey değil. Tüm bunlardan dolayı bekledik sanırım.”
Geçtiğimiz son 30 yıl içerisinde Yunanistan’da Avrupa genelinde olduğu gibi doğurganlık oranı düşüşe geçti. Ancak kriz süresince bu durum daha da kötüye gitti.
Aile değerlerine bağlı Yunanistan’da kadınların neden daha az doğurduğunu araştırdık.
Doğum uzmanı Dr. Michalis Rotas: “Kadınların bir çoğu 33 yaşından sonra çocuk sahibi oluyor. Bu da hamilelik döneminin daha zor geçmesine ve daha az çocuk yapmaya neden oluyor. Bu dönemde ikinci veya üçüncü bir çocuk yapmak aile için gerçekten bir yük.”
Halkın üçte birinin sağlık güvencesi olmadığı ülkede sosyolog Stamatis Venetis durumu şu sözlerle özetliyor:
Sosyolog Stamatis: “Yunanistan’da çocuk sayısı çok az çünkü hem doğum hem de eğitim masrafları oldukça fazla. Gençlerin çocuk yapması için çok zamana ihtiyaçları var. Öncelikle iş bulmaları gerekiyor. Çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayabilmek için dolgun bir maaşa ihtiyaçları var.”
Dünya geneliyle kıyaslandığında Yunanistan’ın doğurganlık oranı oldukça düşük. Uzmanlar halkın yenilenmesi için kadın başına bu oranın 2,1 olması öngörürken bu oran Yunanistan’da sadece 1,3 seviyesinde.
Doğum oranında da ciddi bir şekilde düşüş yaşandı. 2017’de bin kişi başına 6 çocuk düşeceği belirtiliyor. Yaşam süresindeki artış göz önünde bulundurulduğunda Yunan halkının önemli derecede yaşlandığı görülüyor.
İstatistiklere göre 2050 yılına kadar 65 yaşın üzerindekiler 2000 yılına oranla ikiye katlanacak, ve halkın yüzde 32’sine tekabül edecek.
Emeklilik sistemi şimdiden bu yükün altından kalkmakta zorlanıyor. Yardım karşılığında AB’ye verilen söz kapsamında emeklilik sisteminde daha fazla kesintiye gidilecek. Yeni reformların etkisiyle emeklilik maşları yeniden azaltılacak ve düşük gelirlilere yapılan ödenekler tamamen kaldırılacak.
Gerasimos, 40 yıl boyunca çalıştı ve bugünse alım gücünün ciddi derecede düştüğünü söylüyor. Bir şeyi değiştirme gücünün olmadığını ve devletin kendilerine ihanet ettiği görüşünde:
Emekli Gerasimos Drakontaeidis: “Bizi doğrudan yoksulluğa sürüklediler. Emeklilik maaşları defalarca kesintiye uğradı şimdi tekrar düşürmek istiyorlar. Şimdi ayda sadece 453 Euro elime geçiyor. Tüm alışkanlıklarımız değişti, yaşamaya çalışıyoruz.”
Çalışan sayısının azalması ve işsizlik oranın artmasıyla emeklilik sistemi üzerindeki baskılar sürüyor. Ekonomik demografi uzmanlarından profesör Alexandra Tragaki’ye göre çalışma saatlerinin uzatılması bu duruma bir çözüm olabilir.
Ekonomik demografi uzmanlarından profesör Alexandra Tragaki: “Şu an için demografik açıdan hiç bir değişiklik emeklilik sistemi üzerindeki baskıyı azaltamaz. İş gücü piyasasında bir değişikliğe gidilebilinir. Çalışma saatleri uzatılarak şu an için yasa dışı bir şekilde çalışıp emeklilik sistemine katkı sağlamayanlar sisteme dahil edilebilinir.”
Yaşlanan Yunan halkı ekonomik büyüme için mücadeleye devam ederken istatistikler ülkede ciddi bir şekilde beyin göçü olduğunu gözler önüne seriyor. On binlerce Yunan genç umudu yurt dışında arıyor. 2008 ila 2013 yılları arasında 120 binden fazla genç göç ederken 2015’te bu rakam 180 binden 200 bine ulaştı. (Kaynak: Selanik Üniversitesi.)
Maria ve Harris de doktoralarını önümüzdeki yıl bitiriyor ve onlarda yurt dışına gitmeyi planlıyor:
İnsan Kaynakları yönetiminde doktora öğrencisi Maria Charalampaki: “Yunanistan mükemmel bir ülke. Ama şu an gençler için bir yıkım olabilir. Hiç bir umut ve gelecek vaat etmiyor. Her şey belirsiz.” Finans hukuku doktora öğrencisi Harris Kotios: “ Bir genç için 500 Euro maaşla başlayıp 10-15 sene sonra bir kariyer yapma ve alanınızda isminizi duyurma ümidiyle yaşamak çok zor bir şey. “
Vassili ve Kostis’in evine geri dönüyoruz. Vassili’nin annesi torunu Cilia ile ilgilenmek için gelmiş. Aile büyükleri çocuklara bakarak çalışan anne babaların yükünü azaltmaya çalışsa da bu durum ikinci bir çocuk yapmak için ikna edici olmuyor.
Kostis Orfanos: “Genel olarak insanlar çocuk sahibi olmak istiyor. Tamam diyorlar ve bir takım fedakarlıklarda bulunacaklarını bilerek böyle bir yola giriyorlar. Ama iki çocuğunuz olduğunda, pratiklik açısından durum daha zor hale geliyor.” Vassiliki Kostourou-Orfanou: “Anne olunca çalışmak çok zor. 2016’da Yunanistan gibi bir yerde yaşıyorsanız daha da zor. Eğer çocuklarınızın ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek düzgün bir maaşla çalışmak istiyorsanız çalışma saatleriniz çoğu zaman 8 saati geçiyor.”