İspanya’nın kuzeyindeki bir hastanede bazı hayatları hala cehenneme çevirebilen unutulmuş bir hastalık doktorları endişelendiriyor.
Alfredo Cabaleiro tüberküloza karşı iki yıl süren zorlu bir savaş vermiş:
“Verem tanısı konduktan sonra iki seçeneğim vardı. İlki, kimsenin maskesiz beni ziyaret edemeyeceği bir hastane odasında kalmaktı. İkincisi ise evimde inzivaya çekilmek, tedavi için her gün hastaneye gelmek, iğne olmak ve 22 adet hap almaktı. Ben ikinci yolu tercih ettim. Dışarıya çıkmam gerektiğinde ise her zaman bir maske takmak zorundayım.”
Verem hastalığı günümüzde bile can almaya devam ediyor. Bu hastalıktan dolayı hayatını kaybedenlerin sayısı Avrupa genelinde her yıl yüz bini, dünya genelinde ise 1.5 milyon kişiyi buluyor.
Doktor Rafael Vazquez veremin sadece akciğerleri değil diğer organları da etkilediğinin altını çiziyor:
“Bu illet ciğerlerde yavaş yavaş delikler açıyor. Gittikçe gravyer peynirine dönüşüyorlar. Verem basili akciğerleri sardığında kan yoluyla diğer organlara da bulaşıyor. Beyin, kemikler… Kanın beslediği tüm organlar.”
Hastane yakınlarındaki bu laboratuvarda, bir Avrupa araştırma projesine katılan bilim insanları bu karmaşık ve acı sonuçlar doğurabilen hastalığı yenmeye çalışıyor. Fakat önlerinde uzun ve zorlu bir yol var.
Doktor Carlos Martin hastalığın kökünün hala kurutulamadığını söylüyor:
“Tıp öğrencisi olduğum 80’li yılların başında Dünya Sağlık Örgütü 2000’e kadar hastalığın kökünün kurutulacağını açıklamıştı. Şimdi ise uzmanlar bu tarihin daha çok 2050 olduğunda hem fikir. Fakat hastalığın çok dirençli yeni köklerini yok etmek, hızlı bir teşhise, yeni aşılara ve daha etkili tedavi yönetmelerine bağlı.”
Bu projenin ilk sonucu henüz deneme aşamasında olan yeni bir aşı. Bir asır önce bulunan aşının aksine bu yeni aşı içinde hastalığa neden olan bakteri çok zayıflatılmış bir şekilde bulunuyor.
Araştırmacılar bu aşının daha güvenli ve etkili olmasını umuyor. Onlara göre aşının üretimi farklı nedenlerden dolayı çok büyük zorluklarla karşılaşıyor:
“Mikrobakteri kültürünü üretim aşamasında hayatta tutmak çok zor. Mikroorganizma çok yavaş çoğalıyor. Bu mikrobakteriler üzerinde çalışabilmek için en az iki ay beklemek gerekiyor. Ayrıca bu aşının içinde canlı organizmalar var. Etkili olabilmesi için hayatta kalabilmesi ve üretim aşamasındaki istikrarı çok önemli.”
İspanya’dan neredeyse 2000 kilometre uzaktaki İsviçre’nin Lozan şehrinde aşının gönüllüler üzerinde test edilmesine başlandı. Bu ilk etapla doktorlar ve araştırmacılar deney aşamasındaki aşının ne kadar tehlikeli olduğunu ölçüyor. Diğer yandan da molekülleri nasıl tetiklediğini ve insan vücudunu hastalıktan nasıl koruduğunu görmeye çalışıyor:
“Koruyucu moleküllerin var olduğunu hemen bu aşamada gösterebilirsek, hastalar üzerinde aşıyı kullandığımızda, belki de molekülleri üreten vücutların diğerlerinden daha iyi korunduğunu görebiliriz. Ama bunun hala kanıtlanması gerekli.”
Bilimsel anlamda onaylanması için gereken üç klinik testini bu aşı geçmeyi başarırsa, uzmanlara göre en fazla 10 yıl içinde üretilmeye başlanabilecek.