Kültürel miras bize belki unutabileceğimiz tarihimizle ilgili güçlü bir hafıza sunar. Fakat en muhteşem eserler bile hassastır. Müzelerin içerisinde dahi havadaki kir bu risklerden birisidir. Çok zor tespit edilebilen bu parçacıkların yıkıcı özellikleri bulunuyor. Oslo’daki Viking Denizcilik Müzesi’nde de hava kalitesi bazı soru işaretlerini yükseltiyor.
Müze yetkililerinden Anne Sommer-Larsen tozların karakteristiğini tespit etmeye çalıştıklarını belirtti:
“Camın içerisinde bir şey var. Ne olduğunu tam olarak bilmiyoruz. Ama tabi ki bunun nasıl bir toz olduğunu zarlı olup olmadığını öğrenmek istiyoruz. “
Bu gizemli toz yetkilileri yeni bir ölçek kullanmaya zorlamış. Kullanılan cihaz Avrupa Komisyonu’nun desteklediği bir projeyle geliştirilmiş ve tarihi eserlere zarar vermeden ortamdaki kirli havayla ilgili bir uyarı sistemi özelliği taşıyor.
Kültürel Tarih Müzesi’nde yapılan bu test organik maddelerdeki deformasyonun sorumlusunun havadaki parçacıklar olup olmadığını tespit etmeyi amaçlıyor.
Prototip, Norveç Hava Araştırmaları Enstitüsü laboratuvarlarında geliştirilmiş. Şu ana kadar müzelerdeki ışık, sıcaklık ve nem gibi faktörler düzenli olarak kontrol ediliyordu ama havadaki parçacıklar değil. Projenin fikri de buradan çıktı.
Bu cihazların getirdiği yeniliklerden birisi de sonuçların hemen alınabiliyor olması. Önceden görevliler iki farklı sensörden alınan sonuçları farklı laboratuvarlara gönderip incelenmesini bekliyordu.
Cam kaplamalarda organik maddeler kirli parçacıklarla temas halinde tutularak müzelerdeki olası şartları canlandırıyorlar. Bir diğer grup araştırmacı da etkileri üzerinde çalışarak iç mekanlardaki hava kalitesini ve tarihi eserleri korumanın yollarını arıyor.