İzlanda borcuna sadık kalmadı

İngiltere ve Hollanda tazminat istiyor, İzlandalılar yanaşmıyor. Geçtiğimiz cumartesi halkın yüzde 60’ı referandumda 2008 mali krizinde batan Icesave bankasının borcunu ödemeyi reddetti. Alacaklı durumundaki İngiltere ve Hollanda ise yargı yoluna gitme kararı aldı.

2008’de İzlanda hükümeti Londra ve Lahey ile bir anlaşma yapmış ve yaklaşık 4 milyar Euro’luk tazminat ödemeyi kabul etmişti. Anlaşmaya göre İzlanda’nın 30 yılda ödeyeceği borcun yıllık faizi Hollanda için yüzde 3, İngiltere içinse yüzde 3,3 olarak kabul edilmişti.

Anlaşmayı İzlanda cumhurbaşkanının imzalamayı reddetmesi ülkede referanduma gidilmesine yol açtı. Cumhurbaşkanı referandum sonucunun yanlış yorumlandığını, halkın borcu değil, faiz oranlarını reddettiğini açıkladı:

“Durum, kesinlikle İngiltere ve Hollanda’nın söylediği gibi değil. Daha önceden de açıkladığım gibi iki ülkeye yaklaşık 10 milyar Dolar’lık dev bir ödeme yapılacak.’‘

2008 küresel mali krizinde birçok İzlanda bankası iflas etti. Reykavik, bankalarda yatırımları olan vatandaşlarının kayıplarını karşılama kararı aldı. Fakat bu karar yurtdışında da müşterileri olan Icesave gibi bankalara uygulanmadı. İngiliz ve Hollanda hükümetleri bu bankada yatırımı olan vatandaşlarının kayıplarını karşılamak zorunda kaldı.

İki ülkenin ödediği miktarı ise düzenlenen iki referandumda da İzlanda ödemeyi reddetti. Mali krizden sonra zor günler geçiren İzlandalılar ödedikleri borcun daha da artmasından endişeli.

Çünkü ödenecek tazminat, halka 10 bin dört yüz Euro’luk ek bir mali yük getiriyor. Bu bilgisayar mühendisi gibi krizde evlerini kaybeden birçok aile, böylesine büyük bir meblanın altına girmelerinin imkansız olduğunu düşünüyor:

‘‘Başkaları yüzünden böylesine zor bir durum yaşamamız çok korkunç. Belki de bu yüzden ailem dağılacak. Benim için bu hiç de küçümsenmeyecek bir sorun.’‘

Şimdi gözler Avrupa Birliği’nde… Bu mali krizin ülkenin üyelik sürecini nasıl etkileyeceği büyük bir merak konusu.