REKLAMSenegal, rekabet gücü en yüksek 10 Sahra altı Afrika ülkesinden bir tanesi. Siyasi istikrara sahip ülkede kalkınma oranı 2017’de yüzde 7’ye ulaşacak. Hedef ise 2015’te Dünya Bankası’nın yayımlayacağı “Doing Business 2015” (İş Yapma 2015) raporunda Afrika’nın en iyi 10 ülkesi arasında yer alabilmek. Rekabetin artırılması ve ticaretin iyileştirilmesini hedefleyen dev bir reform programı geçen sene uygulamaya sokuldu.
Serge Rombi, euronews:
“Geçen seneden beri Senegal’de bir şirketin işleyişine yön veren bürokratik tüm prosedürler internete taşındı.”
Buradaki ilk önemli nokta sınırlar ötesi ticaret. Son Afrika rekabet raporuna göre Dakar limanındaki konteynerlerin gemilere yerleştirilmesi ve taşınmasındaki masraflar yüzde 25 oranında düştü. Yetkililere göre bunun nedeni ithalat ve ihracat sürelerinin en fazla 9 gün alması.
GAINDE 2000 Projesi Kalkınma Direktörü Amadou Mbaye Diop:
“Bugün Senegal’de gümrük formalitelerinde belgeler ortadan kalktı. Hedef ticaret yapmak isteyenlere zaman kazandırmak.”
DIPROM Gümrük Müdürü Babacar Dieng:
“Bu sistem sayesinde gümrükteki dosyanız üzerindeki işlem süresi 10 gün kısaldı. Diğer bir avantaj da dilekçe ile başvuruların 10 kat azalması.”
Bu girişimciye göre çok karmaşık ve zorlu bir süreçten, çok sade ve hızlı bir uygulamaya geçildi. Bu sayede bürokrasiden arındırılmış ORBUS adlı bir sistem başlatıldı.
Bir yandan gümrük belgelerini inceleyip depolayan ORBUS, diğer yandan yetkili kurumlara iletilmelerini sağlıyor. Bu kurumlar ile performans anlaşması imzalanmış durumda.
2012’de ORBUS kamu hizmeti alanında Birleşmiş Milletler tarafından ödüllendirildi. Ardından da birçok Afrika ülkesinde kullanılmaya başlandı.
GAINDE 2000 Projesi Kalkınma Direktörü Amadou Mbaye Diop:
“ORBUS bize gurur veriyor. Ayrıca Afrika’nın en dinamik ülkeleri tarafından kullanılmak isteniyor. Kenya’da 2005’ten, Burkina Faso’da ise 2012’den beri kullanılıyor.”
Senegal’de bir hükümet ajansı olan APIX, yatırımcılar için ülkeye giriş kapısı rolünde.
Sunduğu bedava hizmetler arasında şirket kurulması da bulunuyor. Sanal ortamda yürütülen hizmetler, şirketin hazırlaması gereken belgelerin listesinin de internetten takip edilebilmesini sağlıyor.
APIX Yürütme Kurulu Başkanı Mountaga Sy:
“Eğer APIX’in gişesine sabah saat 8’de gelirseniz, öğleden sonra 16’da şirketinizin resmi olarak kurulduğunu görürsünüz.”
24 saatten kısa bir sürede bir şirket kurabilmek Senegal’de artık mümkün.
Sistemin temel avantajı, girişimcilerin işleyişini çok iyi bilmedikleri ve karmaşık bir sisteme sahip farklı devlet kurumlarına artık gitmemesi.
APIX Yürütme Kurulu Başkanı Mountaga Sy:
“Sistem, normal şartlarda noterde, gümrükte, Maliye, Ekonomi ve Adalet Bakanlığı’nda yapmanız gereken tüm başvuruların tek bir platformda toplanmasını sağlıyor.”
Ajans aynı zamanda bu süreçte başvuranlara eşlik de ediyor.
Afrika’da ticaret yapan bu Fransız yatırımcı bu sayede bir oteller zinciri projesini hayata geçirmiş.
Ona göre, Senegal’deki karmaşık ticaret sisteminde ajansla kazandığı deneyim çok olumlu sonuçlar vermiş. Örneğin inşaat izni sadece bir buçuk ayda onaylanmış.
REKLAMOnomo International Başkanı Philippe Colleu:
“Çok fazla zaman kazandık. Çünkü dosyamın takip edildiğini biliyordum. Belirlenen sürelere sadık kalınacağının farkındaydım. Özellikle de örneğin inşaat izni konusunda.”
Yatırımcılara kolaylık sağlayan bir diğer merkez de şirketin elektrik, telefon, su ve kanalizasyon sorunlarını çözüyor.
Vergi daireleri de internet üzerinden beyanname verilmesi ve vergilerin ödenebilmesi imkanını sunmuş. Bu kolaylıklar Senegal’de ihracatın artmasını sağlamış.
Vergi Dairesi Genel Direktörü Seynabou Niang Thiam:
“Ticaret rakamlarının yüzde 80’ini ihracattan elde eden şirketlere uygulanan vergiler yüzde 30’dan 15’e çekilmiş durumda.”
Serge Rombi, euronews:
“Yatırımcılara sunulan diğer yeni hizmetler arasında arazi alımının kolaylaştırılması da geliyor. Sosyal ekonomi ve tarım gibi alanlardaki risklerin en aza indirgenmesi için ise bir mali kaynak ayrılmış durumda.”
REKLAMİş ortamının iyileştirilmesi dendiğinde ilk akla gelen konulardan biri de ulaştırma sektöründeki altyapı meselesi. Ülke bu alanda hala yetersiz durumda. Fakat başlatılan projeler hızla ilerliyor. Hedef ise özellikle Dakar bölgesini rahatlatmak ve çok daha çekici yeni bir ekonomik merkez yaratmak.
APIX Yürütme Kurulu Başkanı Mountaga Sy:
“Dakar çevresini havaalanına 30 dakikada bağlayacak paralı otoyol 2015’te hizmete girecek. Havaalanının yakınlarında Senegal’in kalkınma planının çok önemli bir parçası olan bir ekonomik merkez kurulacak.”
Dakar’da inşa edilecek bir tramvay projesinin yanı sıra hükümet demiryolu ağının da 5 bin kilometreye ulaşacağının sözünü veriyor. Böylelikle maden ve tarım bölgelerinin limanlara bağlanması hedefleniyor.
Ekonomileri hızla kalkınan diğer ‘Afrika Aslanları’ gibi Senegal’in de önünde aşması gereken hala birçok sorun var. Fakat baş döndürücü bir kalkınma oranına sahip ülke, engelleri en kısa sürede aşmaya kararlı.