İhracat arttı ithalat azaldı: Açıklanan dış ticaret verileri ne anlama geliyor?

İhracat arttı ithalat azaldı: Açıklanan dış ticaret verileri ne anlama geliyor?
By Faruk Can
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Dış ticaret açığı da yüzde 28,4'lük düşüşle 55 milyar 16 milyon dolara indi. Bu durum normalde cari açık sıkıntısı yaşayan Türkiye ekonomisi için iyi bir gelişme ama ekonomik aktivite bakımından ne anlama geldiğini anlamak için alt kalemleri incelemek gerekiyor

REKLAM

Türkiye İstatistik Kurumu 2018 yılı geçici dış ticaret rakamlarını açıkladı. Buna göre ihracat bir önceki yıla göre yüzde 7 yükseldi, ithalat yüzde 4,6 geriledi. Bu sayede dış ticaret açığı da yüzde 28,4'lük düşüşle 76 milyar 807 milyon dolardan 55 milyar 16 milyon dolara indi.

Bu durum normalde cari açık sıkıntısı yaşayan Türkiye ekonomisi için iyi bir gelişme zira cari dengeyi en fazla etkileyen kalem dış ticaret açığı oluyor.

Ama ekonomik aktivite bakımından ne anlama geldiğini anlamak için alt kalemleri incelemek gerekiyor.

Yatırım malı ithalatı daraldı

Geniş ekonomik gruplar sınıflandırmasına bakıldığında yatırım malı ve ara malı ihracatlarındaki sırasıyla yüzde 8,1 ve yüzde 8,6'lık artışa rağmen tüketim ürünlerindeki yükselme yüzde 4,9 oldu. Hacim olarak da ara malı yani hammade ihracatı 79,3 milyar dolar düzeyinde olurken tüketim ürünü ihracatı 68,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.

Bu rakamlar ihracatçıların hala son kullanıcıya yönelik ve katma değeri en yüksek grup olan tüketim ürünlerinden çok imalat sanayinde kullanılmak üzere ara malı ihracatına dayandığını gösteriyor.

Değişim oranlarına bakıldığındaysa kurlardaki yükselmenin sağladığı fiyat avantajını tüketim ürünü ihracatçılarının kullanamadığını gösteriyor. Bunun için detaylı verilere ulaşılmadan kesin hüküm vermek zor olsa da ihracatçıların alıcılardan gelen indirim taleplerini kabul ettiği düşünülebilir.

İthalat tarafındaysa verilerden daha açık sonuçlar çıkarılabilir. Tüketim ürünü ithalatındaki daralma doğrudan alım gücündeki düşüşle ilintili.

İthal edilen ara malları genel olarak doğrudan üretimde kullanıldığı için bu kalemden gelen veriler geçmişteki sanayi aktivitesi hakkında fikir verirken yatırım malı ithalatı isminden de anlaşılabileceği gibi geleceğe yönelik aktivitenin sinyalini veriyor.

Tabloda da görüldüğü gibi ara malı ithalatında değişim çok fazla olmamışken yatırım malı ithalatları yüzde 11'in üzerinde daralmış.

En fazla artan ve azalan sektörler

İhracatta en fazla artış demir ve çelik (%40,6), inorganik kimyasallar ve kıymetli metal bileşikleri (%40,6) ve alüminyum ve alüminyumdan eşya (%19,2) kategorilerinde görülüyor. Bu sektörlerin ortak özelliği ise fiyatlarının uluslararası piyasalarda belirlenmesi ve üzerinde çok az değişiklik yapma alanı bulunan ürünler olması.

İthalattaki gerilemedeyse başı çeken sektörler Kıymetli taşlar ve metaller (%28), elektrikli makina ve cihazlar (%21,7) ve motorlu kara taşıtları ve parçaları (%20,3) oldu.

Öte yandan kurdaki yükselmeye rağmen hububat ithalatındaki yüzde 19,6'lık artış da dikkat edilmesi gereken bir durum.

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Türkiye'nin GTS programından çıkarılması: "Ekonomi güçlüyse itiraz etmez propagandasını yaparız"

Covid aşısı satışları düşen ve kârı azalan BioNTech, kanser ilacı üretimine odaklanıyor

Japonya, 17 yıl sonra ilk kez faiz artırarak negatif faizleri sonlandırdı