Çevresel boyutların ötesinde, deniz parklarının ilanı diplomatik sonuçlar da doğuruyor.
REKLAM
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, İyon ve Güney Ege Denizi'nde iki yeni Deniz Parkı kurulacağını açıkladı. Miçotakis, çevresel boyutunun yanı sıra diplomatik sonuçları da olan konuyla ilgili bir televizyon mesajı yayınladı.
Libya ve Türkiye ile deniz bölgeleri konusunda yaşanan diplomatik gerilim göz önünde bulundurulduğunda, bu açıklama, Yunan tarafının birçok kez ve tüm uluslararası forumlarda dile getirdiği gibi, Türkiye-Libya Mutabakatı'nı pratikte geçersiz ve dayanaksız bulduğunu gösteriyor.
Miçotakis: 'Bu parklar tüm Akdeniz'deki en büyük deniz koruma alanları arasında yer alacak'
Yunanistan Başbakanı mesajında özellikle deniz çevresinin korunmasına atıfta bulunarak şunları söyledi: "Deniz her zaman Yunanistan'ın sessiz gücü olmuştur. Kim olduğumuzun bir parçasıdır - kültürümüzü ve tarihimizi şekillendirmiş, insanlarımızı ve ruhumuzu beslemiştir. Geçtiğimiz ay Fransa'nın Akdeniz kıyısında düzenlenen BM Okyanuslar Konferansında bu eşsiz denizcilik mirasını onurlandırmak ve gelecek nesiller için korumak üzere bir söz verdim."
"Bugün, biri İyon Denizi'nde diğeri de eşsiz Ege Denizi'ndeki Güney Kiklad Adaları'nda olmak üzere iki yeni Ulusal Deniz Parkı oluşturarak bu sözümü yerine getiriyorum," diyen Miçotakis, konuşmasını şu ifadelerle sürdürdü: "Bu parklar tüm Akdeniz'deki en büyük deniz koruma alanları arasında yer alacak. Karasularımızın yüzde 30'unu 2030 yılına kadar koruma altına alma hedefimize planlanandan çok daha önce ulaşmamızı sağlayacaklar.
Dalgaların altında geniş yaşam sığınakları haline gelecekler. Ayrıca ekosistemlerin korunmasına, dengenin yeniden sağlanmasına ve denizlerin korunması için yeni ve cesur bir standart belirlenmesine yardımcı olacaklar.
Ve belki de en önemlisi, bu deniz bölgeleri içerisinde son derece yıkıcı bir uygulama olan trol avcılığı yasaklanacak.
Sir David Attenborough'nun yeni mükemmel belgeseli 'Okyanus'u izlediyseniz, bu deniz parklarının oluşturulmasının neden bu kadar önemli olduğunu biliyorsunuz demektir.
'Okyanus' son derece dokunaklı bir film olmakla birlikte aynı zamanda bilgilendiren ve ilham veren bir film. Bana, umarım hepimize hatırlatacağı gibi, denizin sadece güzel bir manzara olmadığını hatırlattı. Yaşamın ta kendisidir. Hassas. Güçlü. Ve tehdit altında.
Sir David'in filmi, denizi yönetme konusunda daha fazlasını yapma - onunla olan ilişkimizi yeniden tanımlama - konusundaki kararlılığımı pekiştirdi. Sahipleri olarak değil. Ama koruyucular olarak.
Koruyacağız, evet. Ama aynı zamanda eğiteceğiz, işbirliği yapacağız ve liderlik edeceğiz.
Yerel topluluklar, yerel balıkçılar, bilim insanları ve uluslararası ortaklarla birlikte çalışarak bu parkları neyin mümkün olduğuna dair örnekler haline getireceğiz. Bunu yaparak Yunanistan, Avrupa'da ve ötesinde denizin sesi haline gelebilir.
Çünkü okyanusumuzu koruduğumuzda kendi geleceğimizi de korumuş oluruz."
Ulusal Deniz Parkları'nın oluşturulması pratikte ne anlama geliyor?
Parklar, entegre ve etkili bir şekilde yönetilmelerini kolaylaştıran katı çevresel kriterlere dayanarak kuruluyor. Bu alanlar bütüncül bir yaklaşımla ele alınır ve izin verilen kullanım ve faaliyetlerin daha iyi düzenlenmesine olanak tanır.
Ulusal deniz parklarında trol avcılığı tamamen yasaklanacak, en hassas yaşam alanları ve türlerin etkin biçimde korunması için ek önlemler ve kısıtlamalar öngörülmekte.
Yeni İyon Denizi Parkı’ndaki alanlar, Yunanistan Doğal Çevre ve İklim Değişikliği Ajansı (OFYPEKA) tarafından entegre bir gözetim sistemiyle — insansız hava araçları, radar, uydu görüntüleri ve daha fazlası dahil olmak üzere — izlenecek.
Deniz parkları ne büyüklükte olacak?
Deniz parklarının sınırları, ekolojik ve çevresel değerlerine dayanarak yapılan Özel Çevresel Değerlendirmeler (SEA'ler) sonucunda belirlendi. Bu değerlendirmeler, ulusal ve AB mevzuatına uygun olarak kamuoyuna danışılarak gerçekleştiriliyor.
İki park, Avrupa Natura 2000 ağına halihazırda dahil olan veya dahil edilmekte olan dağınık koruma alanlarını içeriyor ve birleştiriyor. Güney Ege Ulusal Deniz Parkı 1 – Güney Kikladlar, mevcut 18 Natura 2000 alanını kapsarken, İyon Ulusal Deniz Parkı ise 24 alanı içeriyor.
Bu parklar, etkili korunma ve yönetim sağlanabilmesi için bütüncül bir yapıya ve coğrafi sınırlandırmaya sahip şekilde planlandı.
Alanlarının büyüklüğü, geçtiğimiz yıl nisan ayında düzenlenen 9'uncu Okyanuslarımız Konferansı’nda Başbakan tarafından yapılan ilk açıklamaları dahi aşıyor. O açıklamada, İyon Denizi'nde 14 bin kilometrekare ve Güney Ege’de 8 bin kilometrekare olmak üzere toplam 22 bin kilometrekarelik deniz parkı oluşturulacağı belirtilmişti.
Bugün ise, ilgili özel çevresel etütlere dayanarak bu alan yaklaşık yüzde 25 oranında artırılarak 27 bin 500 kilometrekareye çıkarıldı (yaklaşık olarak İyon’da 18 bin kilometrekare ve Güney Ege’de 9 bin 500 kilometrekare).