Avrupa Birliği ile Çin arasında tıbbi cihazlar konusunda yaşanan kısasa kısas ticaret anlaşmazlığı, Pekin'in AB'nin son alım kısıtlamalarına karşılık olarak yeni misilleme tedbirleri açıklamasıyla sürüyor.
Pekin, Avrupa Komisyonu’nun Çinli firmaların AB kamu ihalelerine katılımını sınırlandırma kararına doğrudan yanıt olarak, 45 milyon yuanı (yaklaşık 5,3 milyon euro) aşan AB menşeli tıbbi cihazların kamu alımlarına kısıtlama getireceğini duyurdu.
Çin Ticaret Bakanlığı’nın Pazar günü yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği’nin "iyi niyetli diyaloğa kapalı olduğu" ve "korumacı bariyerler inşa etmeye devam ettiği" ifade edilerek, Pekin’in bu nedenle karşı önlem almak zorunda kaldığı belirtildi.
AB'nin kararı ve Çin’in tepkisi
Avrupa Komisyonu geçtiğimiz ay, Çinli şirketlerin AB iç pazarındaki 5 milyon euronun üzerindeki tıbbi cihaz ihalelerine katılmasını yasaklamıştı. Ayrıca, kazanılan ihalelerde kullanılan parçaların yüzde 50’sinden fazlasının Çin menşeli olmaması şartı getirilmişti.
Çin ise bu hamleye, "karşılık vermekten başka çaresi kalmadığını" söyleyerek, benzer bir eşik olan 45 milyon yuanın üzerindeki AB tıbbi cihaz ihalelerini hedef aldı.
Çin Ticaret Bakanlığı Sözcüsü, Pekin’in AB ile sorunları diyalog ve karşılıklı anlaşmalar yoluyla çözmeye hazır olduğunu defalarca dile getirdiğini vurguladı; ancak "AB’nin bu yapıcı yaklaşımı görmezden geldiğini" söyledi.
Ticaret gerilimleri derinleşiyor
Bu gelişme, Çin’in geçtiğimiz hafta AB menşeli brendi ithalatına beş yıl boyunca yüzde 34,9’a varan anti-damping vergileri getirmesinin hemen ardından geldi. Ayrıca Çin, Avrupa’dan yapılan domuz eti ithalatına yönelik anti-damping soruşturmasını da altı ay uzattı.
AB tarafı ise kısa süre önce Çin’den gelen elektrikli araçlara yüzde 45’e varan ek gümrük vergileri uygulama kararı almıştı.
Karşılıklı hamlelerle gerilen ekonomik ilişkiler, Temmuz 2025'te Pekin’de yapılması planlanan AB-Çin Zirvesi öncesinde kritik bir dönemece girmiş durumda.
Avrupa’dan tepkiler
Avrupa’daki tıbbi cihaz üreticilerini temsil eden MedTech Europe, Çin’in aldığı kararı "üzücü" bulduğunu belirtti. Açıklamada, bu tür önlemlerin hem ticari gerilimi artıracağı hem de hastaların hayati teknolojilere zamanında erişimini engelleyebileceği uyarısı yapıldı.
Ayrıca, Çin'deki Avrupa Ticaret Odası, kısıtlamaların belirsizliği nedeniyle, yerel ihalelerde AB şirketlerinin dışlanabileceği konusunda uyarıda bulundu. Özellikle "Avrupa yatırımlı şirket" tanımının net olmaması ve hacme dayalı ihalelerin kapsama girip girmediğinin açıklığa kavuşmaması, uygulamada kaosa yol açabilir.