Parkinson, kişinin hareketlerini kontrol etme yetisini kademeli olarak kaybetmesine neden olan nörolojik bir hastalıktır.
REKLAM
Heavy metal rock müziğinin efsane ismi Ozzy Osbourne, veda konserinden sadece haftalar sonra ve Parkinson hastalığını açıklamasının üzerinden yaklaşık beş yıl geçmişken, bu hafta 76 yaşında hayatını kaybetti.
Parkinson nedir?
Parkinson, bireylerin hareketlerini kontrol etme yetisini zamanla yitirmesine neden olan ilerleyici bir nörolojik hastalıktır. Genellikle titremeyle başlar; yavaş hareket, dengesiz ve sürünür tarzda yürüyüş, kas sertliği, denge sorunları ve konuşma bozukluklarıyla kendini gösterir.
Kimler bu hastalığa yakalanır?
Parkinson Vakfı'na göre dünya çapında yaklaşık 10 milyon kişi Parkinson ile yaşıyor. Hastalık genellikle 60 yaşından sonra ortaya çıkar, ancak bazen 50 yaşından önce de gelişebilir.
Parkinson'a ne sebep olur?
Kesin nedeni bilinmemekle beraber, genellikle beynin dopamin adı verilen kimyasal habercilerinden birini üreten hücreler bozulmaya ve ölmeye başladığında gelişir.
Dopamin, beynin hareketi kontrol eden bölümlerine sinyalleri taşır. Parkinson semptomları, yeterince dopamin üreten hücre öldükten sonra beyinde bu nörotransmitterden çok az miktarda kaldığında ortaya çıkar.
Vakfa göre, çoğu uzman hastalığın arkasında genetik ve çevresel faktörlerin olduğuna inanıyor. Parkinson ile bağlantılı düzinelerce gen mutasyonu keşfedildi ve genetik, tüm vakaların yüzde 10 ila yüzde 15'ini oluşturuyor.
Riski artırdığından şüphelenilen diğer faktörler arasında kafa travmaları, pestisit ve herbisitlere maruz kalma ve yaşanılan yer de sayılabiliyor.
Tedavisi var mı?
Tedavisi yoktur ancak dopamin seviyelerini etkileyen ilaçlar ve cerrahi olarak implante edilen titreme engelleyici cihaz gibi tedaviler vardır. Hastalar ayrıca fiziksel ve mesleki terapiden de faydalanabilirler.
Hastalığın prognozu nedir?
Semptomlar zamanla, genellikle yavaş bir şekilde kötüleşir. Semptomların şiddeti ve ne kadar hızlı ilerledikleri hastalar arasında büyük farklılıklar gösterir. İlerlemiş vakalarda, insanlar yürüyemeyebilir veya kendilerine bakamayabilir. Ayrıca hafıza ve düşünme sorunlarının yanı sıra depresyondan da muzdarip olabilirler.
Parkinson'un kendisi ölümcül olarak kabul edilmese de, insanlar kas zayıflığı öksürme ve yutma yeteneğini engellediği için akciğer sorunları da dahil olmak üzere hastalığın komplikasyonlarından ölebilirler.